Kto leczy zakażenie Helicobacter pylori? Czy każdy chory wymaga leczenia?
Czy wiesz, że... nie każdy pacjent zakażony Helicobacter pylori wymaga leczenia? Jaki lekarz leczy to schorzenie? I kiedy konieczna jest eradykacja tej infekcji? Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, kiedy wskazane jest leczenie.
Wskazania do leczenia zakażenia Helicobacter pylori cały czas się zmieniają. Jeszcze w 1994 roku, według Narodowego Instytutu Zdrowia w USA, jedynym wskazaniem do eradykacji zakażenia H. pylori była choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy. W miarę gromadzenia dowodów, że bakteria ta wpływa także na rozwój innych chorób układu pokarmowego, do listy dodano także inne schorzenia.
Polecane
W jakich przypadkach należy leczyć infekcję?
W 2000 roku przyjęto następującą listę chorób, które wymagają leczenia zakażenia Helicobacter Pylori:
wrzód dwunastnicy,
choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy w wywiadzie,
przebyta operacja z powodu choroby wrzodowej,
dyspepsja czynnościowa – (przy braku poprawy lub nawrocie po leczeniu standardowym),
zapalenie żołądka (zmiany nasilone z aftami),
resekcja żołądka z powodu wczesnego raka,
rak żołądka w rodzinie,
zmiany przedrakowe (wieloogniskowe zapalenie zanikowe, metaplazja, dysplazja),
polipy gruczolakowate i hiperplastyczne żołądka (po ich usunięciu),
chłoniak żołądka typu MALT,
choroba Menetriera
niedobór witaminy B12.
Specjaliści zajmujący się leczeniem H. Pylori zwracają także uwagę na dwa podejścia związane z leczeniem infekcji. Pierwsze podejście zakłada „eliminację zakażenia” – mówimy o niej wtedy, gdy nie stwierdza się obecności bakterii w błonie śluzowej żołądka bądź dwunastnicy, bezpośrednio po zakończeniu leczenia. Drugie podejście określa się „eradykacją” – oznacza nieobecność H. pylori w błonie śluzowej żołądka przez co najmniej 4 tygodnie po zakończeniu leczenia. Skuteczne leczenie powinno prowadzić do eradykacji.
Lekarz rodzinny – jakie przypadki H. pylori leczy?
Na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej zakażenie Helicobacter pylori leczy się w przebiegu następujących chorób:
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Choroba wrzodowa dwunastnicy aż w 97% przypadków wiąże się z obecnością H. pylori, dlatego leczenie zaleca się nawet bez potwierdzania infekcji. Owrzodzenie dwunastnicy, w przebiegu którego nie stwierdza się zakażenia H. pylori, diagnozowane jest niezwykle rzadko. Chorzy zazwyczaj cierpią na takie schorzenia jak: choroba Leśniowskiego-Crohna, chłoniaki i zespół Zollinger-Ellisona. Natomiast owrzodzenie żołądka jest spowodowane obecnością H. pylori w 60-80% przypadków. Inne podłoże tej choroby może być związane z przyjmowaniem niesterydowych leków przeciwzapalnych lub wiązać się z rakiem żołądka przebiegającym pod postacią owrzodzenia.
W przebiegu tych chorób zaleca się eradykację H. pylori – prowadzi do zagojenia owrzodzeń i radykalnie zmniejsza częstość nawrotów wrzodu. Chorzy, u których nie przeprowadzono eradykacji chorują ponownie w 60-70% przypadków.
Zapalenie żołądka (z aftami)
Barry Marshal – odkrywca H. pylori – udowodnił, że zakażenie prowadzi do zapalenia błony śluzowej żołądka. Przyjmuje się, że w przebiegu zapalenia, które powoduje przerwanie ciągłości błony śluzowej (zapalenie nadżerkowe lub krwotoczne) leczenie powinno wiązać się z eradykacją H. pylori.
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy w wywiadzie
U chorych przeprowadza się eradykację, aby zminimalizować ryzyko nawrotów tych dolegliwości.
Przebyta operacja z powodu choroby wrzodowej
Jeśli leczenie operacyjne zalecane jest u pacjentów, u których doszło do powikłań choroby wrzodowej, takich jak: krwawienie z wrzodu, perforacja lub stenoza. U pacjentów z tej grupy istnieje bardzo duże ryzyko zakażenia H. pylori, a co za tym idzie, nawrotu choroby wrzodowej. Dlatego w ramach leczenie lekarz zaleci eradykację.
Których chorych leczą lekarze specjaliści?
Jeśli chorzy cierpią na choroby, które wymagają wysokowyspecjalizowanej wiedzy i kompetencji diagnostycznych, zaleca się, aby były one leczone przez specjalistów. Do takich chorób zalicza się np. chłoniak typu MALT - w przypadku tej choroby leczenie zakażenia H. pylori jest tylko jednym z elementów leczenia. Inne choroby to:
choroba Menetriera,
zmiany przedrakowe,
resekcja żołądka z powodu wczesnego raka,
polipy gruczolakowate i hiperplastyczne żołądka,
brak eradykacji zakażenia H. pylori po drugiej próbie leczenia.
W jakich sytuacjach leczenie H pylori nie jest konieczne?
Nie rekomenduje się leczenia osób, które pomimo zakażenia Helicobacter pylori nie mają objawów klinicznych lub nie są w grupie ryzyka zachorowania na raka żołądka. Inne przypadki kiedy leczenie nie jest wskazane to:
osoby bez objawów klinicznych (i bez czynników ryzyka raka żołądka),
leczenie NLPZ (poza grupami zwiększonego ryzyka),
przewlekłe powierzchowne zapalenie żołądka,
choroby poza przewodem pokarmowym.
Jeśli obawiasz się, że cierpisz na infekcję Helicobacter pylori, możesz skonsultować swoje objawi z lekarzem pierwszego kontaktu. Najprościej zrobć to przez teleporadę.
- J. Ciok, Zakażenie Helicobacter pylori w praktyce lekarza rodzinnego – kogo leczyć?, Medycyna Rodzinna 6/2002, s. 9-14
- Malfertheiner P, Megraud F, O'Morain C, Hungin AP, Jones R, Axon A, Graham DY, Tytgat G. Current concepts in the management of Helicobacter pylori infection–the Maastricht 2–2000 Consensus Report. Aliment Pharmacol Ther. 2002;16:167–80
- Grupa Robocza Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii: Postępowanie w zakażeniu Helicobacter pylori. Wytyczne opracowane przez. Gastroenterologia Polska 2001:8:11-18
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.