Latanie samolotem w ciąży – czy jest bezpieczne? Zaświadczenie od lekarza dla podróżującej ciężarnej
Latanie samolotem w ciąży stało się we współczesnym świecie zjawiskiem powszechnym. Przyszłe mamy wykorzystują ten środek transportu podczas podróży zawodowych czy turystycznych. W przypadku ciąży przebiegającej bez powikłań nie ma przeciwwskazań do podróży samolotem. Zaleca się jednak konsultację z lekarzem przed planowaną podróżą, a po upłynięciu 28. tygodnia ciąży ciężarna powinna mieć specjalne zaświadczenie o dopuszczeniu do lotu. Sprawdź, o czym jeszcze warto pamiętać przed lotem w ciąży i kiedy jest najlepszy moment na taką podróż.
Czy można w ciąży latać samolotem?
Zastanawiasz się, czy latanie samolotem w ciąży jest możliwe? Podobnie jak seks czy ćwiczenia dla kobiet w ciąży, w tym np. joga, tak podróżowanie samolotem zależy od stanu przyszłej mamy i stopnia zaawansowania ciąży. Nie ma ogólnie obowiązujących zaleceń odnośnie do latania ciężarnych. Kwestia ta jest regulowana przez przewoźników samolotowych. Zazwyczaj w przepisach linii lotniczych w przypadku pojedynczej niezagrożonej ciąży podróż samolotem dozwolona jest do 36. tygodnia, dla ciąży mnogiej zaś do 32. tygodnia. Pamiętaj jednak, aby bez względu na etap ciąży, na którym się znajdujesz, przed planowaną podróżą zgłosić się na konsultację do lekarza prowadzącego. Specjalista powinien ocenić, czy lot samolotem będzie w pełni bezpieczny.
Loty samolotem w ciąży – kiedy jest na to najlepszy moment?
Uważa się, że najlepszym czasem na podróżowanie samolotem jest drugi trymestr ciąży. Pomiędzy 18. a 24. tygodniem organy dziecka są już na tyle wykształcone, że nagłe zmiany ciśnienia nie stanowią dla nich zagrożenia. Loty samolotem w pierwszym trymestrze nie są wskazane głównie z uwagi na doświadczane przez przyszłą mamę dolegliwości, które podróżowanie samolotem mogłoby spotęgować. Latanie we wczesnej ciąży nie jest zalecana także z uwagi na trwający proces organogenezy, czyli kształtowania się głównych narządów. Nawet jeśli mimo zaawansowania ciąży kobieta czuje się dobrze, to musi na siebie szczególnie uważać, aby nie doszło do zbyt wczesnego rozpoczęcia akcji porodowej. Poza tym w trzecim trymestrze brzuch ciążowy jest sporych rozmiarów i może utrudniać komfortowe podróżowanie. Pomiędzy fotelami nie ma za dużo wolnego miejsca, przez co nie należą one do najwygodniejszych.
Przygotowanie kobiety w ciąży do podróży samolotem
Kobieta w ciąży do podróży samolotem powinna się odpowiednio przygotować. Bardzo ważne są:
szczegółowa ocena stanu zdrowia, w której uwzględnione będą informacje o dotychczasowym przebiegu ciąży, problemach zdrowotnych przed ciążą i podczas jej trwania,
zapewnienie stałego dostępu do opieki położniczej – ustaleniedostępu do placówek służby zdrowia, a przy długoterminowych podróżach kontynuowanie opieki w nowym miejscu,
ustalenie czynników ryzyka w miejscach planowanego pobytu, np. zagrożenie chorobami tropikalnymi i związane z tym określenie przeciwwskazań do przyjęcia szczepień ochronnych,
wybranie odpowiedniego miejsca w samolocie – jeśli linie lotnicze nie przydzielają ciężarnym specjalnych siedzeń, to warto rozważyć wykupienie konkretnego miejsca, zalecane są fotele w pobliżu skrzydeł samolotu, przy przejściu, niedaleko toalety,
zapinanie pasa bezpieczeństwa – uchroni od nagłych turbulencji, powinien być zapięty na wysokości miednicy, aby nie wywierać nacisku na brzuch,
nawadnianie się – podczas podróży powinno się mieć przy sobie butelkę niegazowanej wody mineralnej ze względu na niską wilgotność w samolocie (wynosi ona około 8%), na pokład można zabrać ze sobą tylko napoje ze strefy bezcłowej.
Loty samolotem a ciąża – zaświadczenie lekarskie
Latanie samolotem w ciąży wiąże się dla przyszłej mamy z pewnymi dodatkowymi wymaganiami ze strony linii lotniczych. Przewoźnicy w przypadku podróży kobiety w zaawansowanej ciąży wymagają przedstawienia zaświadczenia lekarskiego o zdolności odbycia podróży. Formularz takiego dokumentu jest ogólnodostępny u przewoźnika. Wśród informacji, jakie się na nim znajdują, wymienia się zwłaszcza:
imię i nazwisko pasażerki,
rodzaj ciąży – pojedyncza/mnoga,
data wylotu i powrotu,
tydzień ciąży w dniu wylotu i powrotu,
potwierdzenie, że ciąża nie jest zagrożona,
planowana data porodu,
potwierdzenie zdolności do odbycia podróży lotniczej,
podpis i pieczątka lekarza,
data.
Przyszłe mamy powinny zwrócić uwagę, jaki jest termin przydatności zaświadczenia. Z reguły jest ono honorowane w ciągu 2 tygodni od wystawienia. Zaświadczenie powinno zostać też odpowiednio wcześniej dostarczone do przewoźnika. Gdy nieskomplikowana ciąża wchodzi w 28. tydzień, przyszłe matki są zobowiązane do posiadania zaświadczenia wypełnionego przez lekarza. Linie lotnicze zastrzegają sobie prawo do odmowy podróży powyżej 28. tygodnia ciąży, jeśli kobieta nie przedstawi wypełnionego formularza zdolności do lotu przy stanowisku nadawania bagażu i/lub przed wejściem na pokład. W przypadku zakupu biletu w obie strony z pobytem dłuższym niż 2 tygodnie należy przygotować kolejne zaświadczenie na powrót. Na wypadek korzystania w drodze powrotnej z przewoźnika obcojęzycznego warto mieć przetłumaczone na język angielski zaświadczenie od ginekologa.
Czy w ciąży zawsze można latać samolotem?
Ciąża a latanie samolotem nie zawsze jest prostą sprawą. Bez względu na stopień jej zaawansowania korzystanie z tego środka transportu nie jest wskazane kobietom z poważnymi chorobami przewlekłymi (m.in. z niewydolnością nerek, schorzeniami serca, cukrzycą). Latanie w ciąży nie jest też dobrym pomysłem w przypadku ciąży powikłanej, gdy w przeszłości doszło do wczesnego pęknięcia błon płodowych lub poronienia, istnieje zwiększone ryzyko krwawienia z dróg rodnych czy wcześniejszego porodu. Z uwagi na zwiększone w ciąży ryzyko choroby zakrzepowej przyszła mama powinna unikać długich podróży samolotem. Zaleca się, aby nie przekraczały one 4 godzin. Unikać powinno się również lotów z przesiadkami, które będą mocno wyczerpujące. Ciężarna powinna pamiętać w czasie lotu o profilaktyce przeciwzakrzepowej i nawadnianiu się dla zachowania odpowiedniego krążenia łożyskowego płodu.
- G. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, PZWL, Warszawa 2020.
- K. Korzeniowski, Kobieta ciężarna w podróży, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2014, t. 8, nr 3.
- B. Vethanayagam, S.R. Kahn, Flying while pregnant: what is the thrombosis risk?, „Journal of Travel Medicine” 2020, t. 27, nr 2.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.