Leukocyturia w ciąży. Przyczyny leukocytów w moczu

Leukocyty w moczu – zakres normy i interpretacja 

Leukocyty to krwinki białe, wchodzące w skład układu odpornościowego. Ich występowanie w moczu jest fizjologiczne. U zdrowego człowieka norma leukocytów w moczu wynosi 1–3 mln w dobowej zbiórce moczu. W przypadku kobiet w ciąży akceptowalna liczba leukocytów w moczu nie przekracza 5 wpw (w polu widzenia). Liczba krwinek białych sprawdzana jest w rutynowym badaniu moczu. Leukocyturia w ciąży to stan, w którym w polu widzenia moczu nieodwirowanego stwierdza się powyżej 5 leukocytów, a w polu widzenia moczu odwirowanego znajduje się ponad 10 leukocytów.

Leukocyturia – co to jest i jak przebiega? 

Leukocyturię najczęściej powodują patologie układu moczowego, dlatego objawy są charakterystyczne dla zwykłej infekcji dróg moczowych. Na infekcję dróg moczowych wskazują:

• częste oddawanie moczu, również mimowolne; 

• krwiomocz; 

• bóle podbrzusza; 

• dolegliwości podczas oddawania moczu (pieczenie, ból, kłucie, szczypanie); 

• ropomocz; 

• intensywny, nieprzyjemny zapach moczu.

W przebiegu zaawansowanej infekcji, leukocyturii towarzyszą objawy ogólne w postaci: gorączki, bólu głowy, dreszczy, nudności.

Stwierdzenie leukocyturii jest wskazaniem do badań w kierunku bakteriurii. Diagnostyka wykonywana jest na podstawie posiewu moczu, w którym określa się ilość kolonii bakterii (pałeczek, ziarniaków). Należy pamiętać, że u zdrowej kobiety występowanie pojedynczych kolonii drobnoustrojów, grzybów i pasożytów jest dopuszczalne, gdyż śladowe ilości bakterii w moczu w ciąży nie świadczą o infekcji.

Przyczyny nadmiaru leukocytów w moczu

Leukocyturia nie jest chorobą, a objawem stanu chorobowego. Podwyższona liczba leukocytów w moczu wskazuje m.in. na:

• choroby układu moczowego – podwyższony poziom leukocytów w moczu może świadczyć o wadach anatomicznych w układzie moczowym, refluksie moczowodowo-pęcherzowym, infekcjach bakteryjnych pęcherza, stanach zapalnych dróg moczowych, grzybiczym zakażeniu układu moczowego, zastoju moczu, kamicy moczowej, zapaleniu kłębuszkowym, śródmiąższowym lub odmiedniczkowym;

• choroby układu rozrodczego – leukocyturia u kobiet w ciąży może świadczyć o aktywnej infekcji intymnej lub o zapaleniu przydatków;

• choroby narządów jamy brzusznej – podwyższony poziom leukocytów w moczu może wskazywać na zapalenie wyrostka robaczkowego. Leukocyturia pojawia się również w przebiegu choroby Leśniowskiego-Crohna, czyli przewlekłego schorzenia zapalnego ścian przewodu pokarmowego o podłożu autoimmunologicznym.

Leukocyturia występuje u pacjentek chorujących na cukrzycę lub cierpiących na trwałe niedobory odporności. Do stanu leukocyturii prowadzą również niektóre leki, m.in.: środki moczopędne, leki na serce, leki immunosupresyjne i niektóre antybiotyki. Leukocyturia przejściowa może wystąpić na skutek odwodnienia i intensywnego wysiłku fizycznego. 

Obecność nadmiernej ilości leukocytów w moczu ciężarnej może być skutkiem niewłaściwego pobrania próbki moczu do badania. Bardzo ważne jest, by przed oddaniem moczu do pojemnika dokładnie umyć okolice narządów płciowych. Mocz oddawany do badania powinien pochodzić ze środkowego strumienia.

Leczenie leukocyturii u ciężarnych 

Leukocyturia nie jest chorobą, a objawem choroby, dlatego leczeniu podlega zdiagnozowane schorzenie. W chwili zakończenia i powodzenia terapii leukocyturia ustępuje. O ile drobne odstępstwa od normy nie zawsze wymagają poszerzenia diagnostyki, o tyle w przypadku kobiet w ciąży stan leukocyturii jest podstawą do wykonania posiewu moczu. Leczeniu podlega każda infekcja, nawet bezobjawowa.

Badanie moczu ciężarnej powinno być powtarzane raz w miesiącu, gdyż infekcje układu moczowo-płciowego mogą przebiegać skrycie i nie dawać odczuwanych dolegliwości. Szczególnie niebezpieczne dla ciężarnej są infekcje bakteryjne. Dlatego, jeśli wraz z leukocyturią diagnozowana jest bakteriuria, wdraża się leczenie złożone. Terapia polega na podaniu ciężarnej antybiotyku zgodnego z określonym w badaniu mikrobiologicznym antybiogramem.

Nieleczona leukocyturia w ciąży może prowadzić do groźnych powikłań, m.in. do: przedwczesnego porodu, infekcji okołoporodowych, a nawet pęknięcia błon płodowych. Leczenie ma różny czas w zależności od zaleconego antybiotyku i wymaga wykonania kontrolnego badania posiewu moczu po zakończeniu terapii.