Na czym polega zabieg ablacji? Kiedy jest wskazany?

Ablacja – co to jest?

Ablacja jest minimalnie inwazyjną procedurą, polegającą na zniszczeniu nieprawidłowej tkanki w organizmie człowieka. Zabieg ablacji znalazł w medycynie szerokie zastosowanie i jest wykonywany przede wszystkim przez specjalistów kardiologii, radiologii i onkologii. Wśród najczęstszych wskazań do ablacji eksperci wymieniają: wybrane zaburzenia rytmu serca, nowotwory płuc, wątroby, kości czy krwawienie z endometrium (błony śluzowej macicy). Coraz szersze zastosowanie znalazła również kontrolowana ablacja w leczeniu osób zmagających się z chrapaniem.

Istnieją różne techniki wykonywania zabiegu ablacji. Wykorzystuje się podczas nich specjalistyczne cewniki, sondy lub elektrody. W zależności od rodzaju ablacji narzędzia są wprowadzane przezskórnie lub drogą naczyń krwionośnych. Dzięki zastosowaniu technik obrazowania (m.in. RTG, USG) możliwe jest precyzyjne dotarcie do patologicznych tkanek, a następnie zniszczenie ich.

Jakie są wskazania do ablacji serca?

Ablacja jest najczęściej wykonywana u osób z arytmią serca, czyli z zaburzeniami jego rytmu. Bywa wówczas potocznie określana mianem ablacji serca. Zabieg jest przeprowadzany po konsultacji kardiologicznej, najczęściej u osób, które zmagają się z kołataniem serca (uczuciem nieregularnego lub silnego bicia serca) i u których stwierdzono:

• migotanie przedsionków,

• tachykardię (przyspieszoną czynność serca >100 uderzeń/min) nadkomorową,

• tachykardię komorową.

Pamiętaj, że nie w każdym z wymienionych wyżej zaburzeń rytmu ablacja jest konieczna. Niekiedy objawy choroby ustępują w wyniku stosowania odpowiednio dobranych leków. Kardiolog może wówczas odstąpić od zabiegu, który jak każda inna procedura inwazyjna wiąże się z ryzykiem wystąpienia powikłań.

U kogo nie można wykonać ablacji?

Nie istnieją bezwzględne przeciwwskazania do wykonania ablacji w obrębie mięśnia sercowego. Do względnych przeciwwskazań (wymagających szczegółowej oceny stosunku ryzyka związanego z procedurą i potencjalnych korzyści) należą:

• obecność skrzepliny w obrębie jam serca,

• zmiany w obrębie naczyń obwodowych, uniemożliwiające wprowadzenie cewnika do żyły udowej,

• zaburzenia krzepnięcia krwi.

Na czym polega ablacja serca?

Mimo że ablacja jest uznawana za zabieg małoinwazyjny, wymaga odpowiedniego przygotowania. Podczas kwalifikacji do procedury lekarz zapyta Cię o Twoje objawy, choroby przewlekłe i stosowane leki. Zleci również niezbędne badania, obejmujące morfologię krwi, stężenie kreatyniny, próby wątrobowe i parametry układu krzepnięcia.

Tuż przed rozpoczęciem zabiegu okolica wokół planowanego wkłucia (w okolicy pachwiny) zostaje przykryta jałowym materiałem. Po przemyciu skóry środkiem antyseptycznym lekarz podaje znieczulenie miejscowe i wprowadza do żyły udowej specjalne elektrody. Następnie stopniowo przesuwa je pod kontrolą RTG do serca, skąd odbierana jest szczegółowa informacja na temat jego czynności elektrycznej. Po zlokalizowaniu źródła arytmii specjalista może przejść do kolejnego etapu, czyli ablacji. Jest ona wykonywana za pomocą fal o częstotliwości radiowej (RF), które generują temperaturę około 60°C. Powoduje to nieodwracalne uszkodzenie tkanek będących przyczyną zaburzeń rytmu serca.

Jakie powikłania mogą wystąpić po ablacji serca?

Jeśli masz zaplanowany zabieg ablacji, przed wykonaniem procedury lekarz poinformuje Cię o możliwych powikłaniach z nią związanych. Należą do nich:

• powikłania w miejscu wkłucia – przetoka tętniczo-żylna, tętniak, krwawienie,

• zatorowość płucna,

• uszkodzenie mięśnia sercowego,

• zawał mięśnia sercowego,

• udar niedokrwienny mózgu,

• zaburzenia rytmu serca,

• przetoka przedsionkowo-przełykowa,

• zgon.

• Dowiedz się również więcej o chorobie niedokrwiennej serca.

Wskazania do ablacji w onkologii

Ablacja guza jest wykonywana przede wszystkim u osób zmagających się z guzem wątroby, nerki, kości, płuc, piersi lub prostaty. Wykorzystuje się różne techniki zabiegu, m.in. ablację RF, ablację laserową czy krioablację, w której przebiegu zniszczenie tkanki nowotworowej następuje przy temperaturze poniżej -40°C. Procedura ta nie jest jednak zwykle leczeniem pierwszego rzutu. Wskazana jest u pacjentów, u których guz nie kwalifikuje się do leczenia operacyjnego lub nie uzyskano remisji w wyniku stosowania chemio- lub radioterapii. Wyjątkiem są łagodne guzy wątroby i niewielkie ogniska raka wątrobowokomórkowego – ablacja jest w tych przypadkach często leczeniem z wyboru.

Ablacja endometrium – kiedy jest wykonywana?

Ablacja endometrium, czyli błony śluzowej macicy, jest procedurą wykonywaną przez ginekologa u kobiet z nieprawidłowym krwawieniem z macicy. Zabieg jest minimalnie inwazyjny, niemal bezbolesny i związany z krótkim czasem rekonwalescencji. Ablacja endometrium stanowi alternatywną do histerektomii (usunięcia macicy) metodę leczenia u pacjentek, które planują w przyszłości ciążę. Przed zabiegiem konieczna jest biopsja endometrium celem wykonania badania histopatologicznego. Do najczęstszych przyczyn nieprawidłowego krwawienia z dróg rodnych należą: polipy, mięśniaki i złośliwe nowotwory macicy, zaburzenia krzepnięcia krwi oraz nieprawidłowa czynność jajników.