Jakie badania należy wykonać przy nawracających infekcjach intymnych?

Czym są infekcje intymne?

Infekcje intymne dają o sobie znać, gdy w końcowej części dróg rodnych kobiety zaczynają rozwijać się chorobotwórcze mikroorganizmy. W pochwie zdrowej kobiety fizjologicznie występują drobnoustroje, które tworzą jej mikrobiom. Największą rolę w tworzeniu mikroflory odgrywają bakterie Lactobacillus, czyli pałeczki kwasu mlekowego. Wytwarzają one liczne czynniki przeciwzapalne oraz przeprowadzają proces fermentacji, dzięki czemu utrzymują prawidłowy, tzn. kwaśny odczyn w pochwie. Razem z komórkami nabłonka i właściwym poziomem żeńskich hormonów płciowych chronią organizm przed wniknięciem patogennych drobnoustrojów przez drogi rodne. Zaburzenie tej naturalnej bariery obronnej tworzy warunki do rozwoju infekcji intymnej.

Jakie są przyczyny nawracających infekcji intymnych?

Leczenie ostrego zapalenia pochwy jest zwykle skuteczne. Istnieje jednak wiele czynników, które mogą zakłócać równowagę mikroflory pochwy, dlatego zakażenia po pewnym czasie mogą nawracać. Należą do nich m.in.:

• duża aktywność seksualna i częsta zmiana partnerów;

• noszenie obcisłej bielizny z tworzyw, które nieodpowiednio przepuszczają powietrze;

• niewystarczająca lub nieprawidłowa higiena okolic intymnych, np. stosowanie kosmetyków, które mogą podrażniać skórę, i płukanek do pochwy;

• używanie perfumowanych tamponów i podpasek;

• długotrwałe przyjmowanie antybiotyków;

• zmiana pH pochwy przed miesiączką, co osłabia obronne działanie mikrobiomu;

• palenie papierosów.

Przyczyny pojawienia się infekcji intymnej nie są jednak do końca poznane. Prawdopodobnie ich rozwój zależy zarówno od czynników środowiskowych, jak i stanu zdrowia czy stylu życia pacjentki.

Bakteryjne zapalenie pochwy

Zapalenie pochwy wywołane przez bakterie jest jedną z najczęstszych infekcji intymnych zgłaszanych przez pacjentki w gabinecie ginekologicznym. Przeważnie odpowiadają za nie beztlenowe drobnoustroje Gardnerella vaginalis, które zaczynają wówczas dominować nad pałeczkami kwasu mlekowego.

Najbardziej charakterystycznym objawem bakteryjnego zapalenia pochwy jest pojawienie się jednorodnej białej wydzieliny z pochwy. Kobiety zwracają uwagę na to, że upławy mają charakterystyczny „rybi” zapach.

Lekarz rozpoznaje infekcję intymną pochodzenia bakteryjnego na podstawie objawów zgłaszanych przez pacjentkę oraz dodatkowych testów. Badanie wymazu z pochwy pod mikroskopem umożliwia potwierdzenie diagnozy, zwłaszcza gdy uda się uwidocznić charakterystyczne „komórki jeżowe”. Można też zmierzyć pH wydzieliny pochwy, które w przebiegu infekcji bakteryjnej zwykle będzie podwyższone.

Leczenie bakteryjnego zapalenia pochwy opiera się na stosowaniu antybiotyków skutecznych w zwalczaniu bakterii, które wywołały zakażenie.

Jeżeli objawy sugerujące infekcję intymną pojawią się u kobiety w ciąży, należy jak najszybciej rozpocząć diagnostykę i włączyć skuteczne leczenie. Bakteryjne zapalenie pochwy może bowiem prowadzić do wystąpienia wielu powikłań, które będą zakłócać rozwój płodu. Należą do nich np. przedwczesne pęknięcie błon płodowych, przedwczesny poród, zakażenie wewnątrzmaciczne czy zapalenie błony śluzowej macicy po porodzie.

Kandydoza pochwy i sromu

Drożdżakowe zapalenie pochwy i sromu jest częstą infekcją intymną wywoływaną głównie przez grzyby Candida albicans. Szacuje się, że zakażenie grzybicze może dotykać większości kobiet w wieku rozrodczym przynajmniej raz w życiu.

W przebiegu kandydozy pacjentki najczęściej skarżą się na świąd, pieczenie, bolesność i podrażnienie okolic intymnych. Objawy zwykle nasilają się podczas oddawania moczu, co utrudnia chorym codzienne funkcjonowanie. Pojawiają się także charakterystyczne „serowate” upławy. Typowa wydzielina podczas infekcji drożdżakowej jest gęsta, biała i zawiera grudki.

Obecność grzybów Candida można potwierdzić w badaniu mikroskopowym wydzieliny z pochwy. W leczeniu stosuje się doustne i miejscowe preparaty przeciwgrzybicze.

Jak radzić sobie z nawracającymi infekcjami intymnymi?

Jeżeli zauważysz u siebie pierwsze oznaki infekcji intymnej, zgłoś się do lekarza. Ginekolog zleci odpowiednie badania i na podstawie ich wyników ustali skuteczne leczenie. Szybkie włączenie właściwych leków zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań, takich jak zwiększona podatność na choroby przenoszone drogą płciową, np. AIDS czy opryszczka narządów płciowych. Skuteczne leczenie w dużym stopniu chroni także przed pojawieniem się nawrotów infekcji w przyszłości.