Nomofobia – definicja, objawy, leczenie.

Czym jest nomofobia?

Nomofobia (ang. no mobile phone phobia) to zaburzenie nerwicowe związane z utratą telefonu komórkowego. Paniczny lęk ogarnia chorego również, kiedy jest poza zasięgiem sieci komórkowej, brakuje mu dostępu do Internetu mobilnego lub grozi mu rozładowana bateria. Termin ten został użyty po raz pierwszy podczas badania przeprowadzonego w Wielkiej Brytanii w 2008 roku. Wówczas wywnioskowano, że ponad 53% użytkowników telefonów komórkowych odczuwa niepokój lub silny lęk, kiedy traci telefon komórkowy, zasięg, naładowaną baterię lub środki na karcie prepaid. W badaniu porównywano poziom stresu pacjentów z sytuacjami takimi jak ślub lub wizyta u lekarza. Psychoterapeuci wnioskują również, że używanie takich aplikacji mobilnych jak Facebook lub Instagram uzależnia bardziej i szybciej niż alkohol i narkotyki.

Jakie są objawy nomofobii?

W jaki sposób rozpoznać u siebie objawy nomofobii? Jeżeli jest ci trudno funkcjonować bez telefonu komórkowego czy dostępu do sieci, a na samą myśl ogarnia cię paraliżujący strach, możesz cierpieć na to specyficzne zaburzenie.Głównymi objawami nomofobii są:

• przyspieszone bicie serca,

• duszności,

• silne napady lękowe,

• dreszcze,

• ból w klatce piersiowej,

• nadpotliwość,

• brak tchu,

• nudności,

• naprzemiennie uczucie zimna i ciepła,

• atak paniki.

Zazwyczaj pacjenci są świadomi, że ich lęk jest całkowicie nieuzasadniony, ale nie potrafią nad nim zapanować. Często ogarnia ich wstyd i ciągły niepokój.

Pewnie zastanawiasz się, jak rozpoznać pierwsze sygnały tego nietypowego schorzenia? Lekarze alarmują, że jeśli zauważysz u siebie poniższe sygnały, bezzwłocznie skontaktuj się ze specjalistą:

• obsesja bycia w ciągłym kontakcie,

• dyspozycyjność przez całą dobę,

• natarczywe myśli o telefonie,

• częste kontrolowanie poziomu naładowania baterii,

• stałe trzymanie telefonu w dłoni (w toalecie, w pracy, na zajęciach, w restauracji),

• przeglądanie aplikacji społecznościowych na okrągło,

• ciągłe obserwowanie komórki,

• nieuzasadniona frustracja.

Prócz powyższych objawów wiele osób przeżywa tzw. zespół wibracyjny, czyli słyszy dzwonek telefonu, pomimo iż ten nie dzwoni. Lekarze wskazują, że nomofobia jest bardzo podobna do innych uzależnień, gdyż związana jest z działaniem dopaminy w ludzkim mózgu. Dopamina działa w bardzo prosty sposób – reguluje tzw. ośrodek nagrody, czyli motywuje do robienia rzeczy, za które jesteś nagradzany.

Konsekwencje nomofobii

Ciągłe myśli o utracie telefonu mogą zacząć tak bardzo dominować w życiu osoby uzależnionej, że nie jest ona w stanie myśleć o czymkolwiek innym. Do tego dochodzi trudność w nawiązywaniu relacji, brak koncentracji, zaburzenia snu i odżywiania oraz spadek libido. Pacjent często przejawia drażliwość i agresję, co przyczynia się do problemów w życiu rodzinnym. W skrajnych przypadkach nomofobia może doprowadzić do skrajnej depresji. Wówczas leczenie jest trudniejsze i przebiega znacznie dłużej.

Choć dla niektórych schorzenie to jest wyolbrzymione czy śmieszne, nomofobia należy do kategorii poważnych zaburzeń lękowych i nie powinna być ignorowana.

Jak się leczy nomofobię?

Pierwszym krokiem w leczeniu nomofobii powinna być wizyta u psychologa lub psychoterapeuty. Najważniejsze jest to, aby wybrać specjalistę, który ma doświadczenie w leczeniu specyficznych fobii. W przypadku nomofobii bardzo dobrze sprawdza się grupa wsparcia, która łączy osoby z tym samym zaburzeniem. Jeżeli należysz do pacjentów, którzy nie lubią dzielić się emocjami z innymi ludźmi, bardziej odpowiednia będzie dla ciebie terapia poznawczo-behawioralna.

Terapia poznawczo-behawioralna polega na eliminowaniu złych nawyków na rzecz pożądanych reakcji. Zwolennicy tego rodzaju terapii uważają, że lęk i paniczny strach jest wyuczony i do rozwiązania problemów pacjenta wystarczy, by właściwie nauczył się reagować na bodźce, które wywołują u niego zachowania neurotyczne. W przypadku nomofobii pacjent otrzymuje zestaw ćwiczeń, które pomoże mu walczyć z lękiem związanym z utratą telefonu komórkowego. Na przykład, zostawił telefon w innym pomieszczeniu na kilka chwil, a gdy widzi, że nic złego się nie dzieje, ma to na niego pozytywny wpływ. Innym przykładem są wizualizacje: zamiast myśleć o tym, że można zgubić telefon komórkowy, warto skupić się na pozytywnych aspektach (np. mam kopię zapasową w chmurze i nie stracę swoich kontaktów).

Jeżeli lubisz ciągle przesiadywać na forach internetowych, korzystać z aplikacji mobilnych i dużo rozmawiasz przez telefon, nie oznacza to jeszcze, że cierpisz na nomofobię. Jeśli jednak obawiasz się swoich zachowań związanych z ciągłym używaniem telefonu komórkowego, możesz poradzić się specjalisty, który zdecyduje czy potrzebujesz pomocy.