Nykturia – co ją powoduje i jak ją wyleczyć?

Nykturia – co to takiego? 

Nykturia (lub też nokturia) to potrzeba częstego oddawania moczu w ciągu nocy. O tej przypadłości można mówić wtedy, gdy potrzeby fizjologiczne wybudzają Cię przynajmniej 2 razy. Szacuje się, że w trakcie nocnego spoczynku organizm wytwarza około 30% dobowego moczu – taka ilość nie powinna wpływać na komfort snu i przerywać go więcej niż 1 raz. Jeśli ilość ta zostanie przekroczona, a pęcherz jest nadmiernie wypełniony, nie możesz liczyć na nieprzerwany sen.

Problem zbyt częstego oddawania moczu dotyczy głównie osób starszych. Zmaga się z nim co czwarta osoba po ukończeniu 65. roku życia. Na tę przypadłość cierpią również osoby młodsze – głównie dzieci i kobiety w ciąży, które znacznie częściej niż inni muszą odwiedzać toaletę. Czynnikiem zwiększającym ryzyko nykturii jest także otyłość.

Sprawdź, jakie są przyczyny otyłości i z jakimi problemami muszą zmagać się osoby, które ważą za dużo.

Jakie mogą być przyczyny nykturii?

Przyczyny zbyt częstego oddawania moczu w nocy mogą być różne. Niekiedy bywają banalne i bardzo proste do wyeliminowania – mowa tu o spożywaniu zbyt dużej ilości płynów w ciągu dnia i bezpośrednio przed spaniem. Z częstszymi wizytami w toalecie w nocy musisz liczyć się też wtedy, gdy wieczorem pijesz alkohol lub napoje zawierające kofeinę – oba warianty mają działanie moczopędne. Osoby starsze wybudzają się w nocy, bo częściej niż młodsze pokolenia cierpią na cukrzycę, niewydolność nerek czy niewydolność krążenia – dolegliwości te wymagają przyjmowania preparatów, które co prawda leczą choroby, ale zwiększają też częstotliwość mikcji. Nykturii sprzyjają infekcje dróg moczowych, takie jak zapalenie pęcherza czy odmiedniczkowe zapalenie nerek. W stanach zapalnych pojawia się często brzydki zapach moczu i ból podczas jego oddawania.

Przy jakich chorobach występuje nykturia?

Nykturia może świadczyć o wielu poważnych chorobach. Częste oddawanie moczu w dzień i w nocy to jeden z pierwszych objawów rozwijającej się cukrzycy. Wśród innych chorób, którym towarzyszy zwiększona potrzeba oddawania moczu w nocy, są:

• zaburzenia hormonalne – np. moczówka prosta, w której dochodzi do niedoborów wazopresyny odpowiedzialnej za zagęszczanie moczu. Osoba dotknięta tym zaburzeniem często oddaje duże ilości rozcieńczonego moczu;

• niewydolność nerek;

• choroby układu krążenia, np. nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca;

• obturacyjny bezdech senny – osoby chore wybudzają się po epizodach bezdechu;

• zespół pęcherza nadreaktywnego, który charakteryzuje się naglącym parciem i zaleganiem moczu w pęcherzu;

• przerost prostaty;

• guzy pęcherza moczowego.

Nykturia w ciąży – dlaczego się pojawia?

Przyszłe mamy zazwyczaj korzystają z toalety częściej niż inni. Wynika to z tego, że rosnące dziecko i powiększająca się stale macica wywierają coraz większy nacisk na pęcherz moczowy. Zwiększona potrzeba oddawania moczu występuje również w porze nocnej i – wraz z bólem kręgosłupa w odcinku lędźwiowym czy niespodziewanymi skurczami łydek – powoduje zaburzenia snu. Do tego może dojść jeszcze problem nietrzymania moczu, który z kolei zmniejsza komfort życia kobiety w ciąży w ciągu dnia. Dolegliwości te mają charakter przejściowy i nie są powodem do niepokoju, jeśli równolegle z nimi nie występują inne objawy, takie jak ból i pieczenie podczas mikcji albo zmieniony kolor lub zapach moczu.

Czy dzieci też zmagają się z nykturią?

Dzieci – szczególnie te w wieku przedszkolnym – często nieświadomie oddają mocz w ciągu nocy i dzieje się to mniej więcej do ukończenia 6. roku życia. Jednak moczenie nocne a nykturia to dwa zupełnie różne problemy. To drugie odbywa się po przebudzeniu i w pełnej świadomości, a jego przyczyną jest najczęściej zbyt duża ilość płynów spożywanych wieczorem i przed pójściem spać. Przyczyną częstego wybudzania może być także zapalenie pęcherza, które wymaga konsultacji z lekarzem. 

Leczenie nykturii – na czym polega?

Aby pozbyć się problemu zbyt częstego oddawania moczu w ciągu dnia, zgłoś się do lekarza pierwszego kontaktu, który pomoże Ci ustalić przyczynę dolegliwości i zaleci stosowanie bezpiecznych dla Ciebie leków. Kluczowym elementem terapii będzie leczenie podstawowej choroby, np. cukrzycy czy przerostu prostaty. Całkowite wyeliminowanie przypadłości bywa utrudnione, ponieważ nie można odstawić leków na serce tylko dlatego, że ich skutkiem ubocznym jest działanie moczopędne.

Aby nieco złagodzić dolegliwości związane z nykturią, wypracuj kilka zdrowych nawyków. Właściwe leczenie nykturii powinno oczywiście odbywać się pod kierunkiem lekarza, jednak możesz wesprzeć je domowymi sposobami, takimi jak:

• ograniczenie spożywania płynów przed snem;

• ograniczenie alkoholu i kofeiny, szczególnie w godzinach wieczornych;

• stosowanie ziół na pęcherz;

• redukcja masy ciała w przypadku nadwagi lub otyłości;

• ćwiczenia mięśni dna miednicy;

• przyjmowanie leków o działaniu moczopędnym w godzinach porannych;

• oddawanie moczu przed pójściem spać.

Te niewielkie zmiany stylu życia pomogą Ci nie tylko ograniczyć nocne pobudki, ale przyczynią się też do ogólnej poprawy jakości życia.