Dlaczego brzuszek ciążowy obniża się przed porodem?

W jaki sposób w trzecim trymestrze ciąży opada brzuch?

Pod koniec ciąży, zwykle na 2 tygodnie przed porodem, u niektórych kobiet występuje zjawisko opadania brzuszka, które jest związane z przygotowaniami ciała do porodu. Ten proces nazywany jest wstawianiem się główki do wchodu miednicy lub obniżaniem się dna macicy. Wieloródki często nie potrafią odpowiedzieć na pytanie, czy brzuch opadł. U wielu z nich główka płodu wstawia się do wchodu miednicy dopiero podczas pojawienia się skurczów porodowych.

Obniżenie dna miednicy i brzucha jest bardziej zauważane przez kobiety rodzące po raz pierwszy, prawdopodobnie z wielu różnych powodów. Głównie dlatego, że:

• podczas pierwszej ciąży mięśnie i więzadła w obrębie brzucha nie były wcześniej poddane takim napięciom. W miarę postępu ciąży, zwiększonej produkcji prostaglandyn i przyrostu masy ciała płodu te struktury ulegają rozciągnięciu i rozluźnieniu, co może wpływać na położenie brzucha;

• u kobiet rodzących pierwszy raz tkanki i struktury anatomiczne w okolicach brzucha mogą być mniej elastyczne, co sprawia, że są też bardziej podatne na rozciąganie. To może prowadzić do większej widoczności obniżenia brzucha;

• kobiety, które są w ciąży po raz pierwszy, z powodu braku doświadczenia w rozpoznawaniu zmian mogą być bardziej wyczulone na jakiekolwiek odchylenia od normy, w tym na obniżenie brzucha.

Dlaczego część przodująca się obniża?

W miarę zbliżania się do momentu porodu, główka dziecka może zacząć schodzić niżej w kierunku wchodu miednicy matki. Szczególnie często zdarza się to u kobiet, które mają przed sobą pierwszy poród. To może sprawić wrażenie, że brzuch opada, ponieważ część ciężaru dziecka przemieszcza się w dół. I dno macicy również się obniża, co wiele pacjentek przyjmuje z ulgą, bo wreszcie mogą swobodniej oddychać, a macica aż tak nie uciska na przeponę.

W trakcie trzeciego trymestru ciąży macica intensywnie trenuje, przygotowując się do porodu. Nieregularne skurcze, zwane również przepowiadającymi, mogą wpływać na położenie dziecka i przyczyniać się do opadania brzucha.

Wraz z postępem ciąży organizm kobiety może dostosowywać strukturę miednicy w celu ułatwienia przejścia dziecka przez kanał rodny. Zwykle jest to spowodowane rozluźnieniem aparatów więzadłowych miednicy przez zwiększoną produkcję prostaglandyn, hormonów, które miejscowo powodują rozluźnienie więzozrostów i więzadeł. To również może ułatwiać obniżanie się części przodującej i wpływać na pozycję brzucha.

Mięśnie brzucha i powłoki mięśniowe mogą też ulegać rozciągnięciu. To osłabienie mięśni może wpływać na kształt brzucha, szczególnie pod koniec ciąży.

Warto podkreślić, że opadanie brzucha pod koniec ciąży to naturalny proces związany z przygotowaniami ciała do porodu. Każda kobieta może doświadczyć tego zjawiska w inny sposób. Jeśli jednak masz jakiekolwiek obawy lub pytania dotyczące tych zmian, zawsze należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę.

Czy obniżenie brzuszka wpływa na początek porodu?

Obniżona część przodująca jeszcze silniej napiera na szyjkę macicy, co pozwala na jeszcze efektywniejsze jej podrażnianie. Podrażnianie szyjki macicy powoduje zwiększenie produkcji prostaglandyn, które odgrywają kluczową rolę w inicjacji i postępie porodu, zwłaszcza w indukcji i nasileniu skurczów macicy. Podsumowując, obniżenie części przodującej jest efektem procesów zbliżających do porodu i samo napędza postęp oraz indukcję porodu.

Skąd wiemy, że zbliża się poród?

Zbliżający się moment porodu to czas, podczas którego organizm kobiety wysyłą pewne sygnały. 

• Około dwóch tygodnie przed rzeczywistym terminem porodu część przodująca, czyli najczęściej główka wstawia się powoli do wchodu miednicy, co objawia się „opadnięciem brzuszka”.

• W miarę zbliżania się do momentu porodu szyjka macicy staje się miękka, skraca się i otwiera. 

• Skurcze przepowiadające mogą występować przed porodem, choć są zazwyczaj nieregularne i nie prowadzą do otwierania szyjki macicy. Ich celem jest trenowanie i wzmacnianie mięśni macicy, przygotowując je do efektywnego przemieszczania dziecka podczas porodu.

• Rozpoczęcie porodu może być poprzedzone wydzielaniem z dróg rodnych śluzu z niewielką ilością krwi, zwłaszcza gdy dochodzi do rozwierania szyjki macicy, co nazywane jest odchodzeniem czopa śluzowego.

• Pęknięcie błon płodowych może być jednym z pierwszych objawów zbliżającego się porodu. Po odpłynięciu płynu owodniowego skurcze zwykle stają się intensywniejsze, a postęp porodu przyspiesza.

• Skurcze porodowe stopniowo się nasilają, stają się bardziej regularne. Ma to na celu rozszerzenie szyjki macicy i przesunięcie dziecka przez kanał rodny.

Warto jednak pamiętać, że oznaki te mogą się różnić w zależności od indywidualnej sytuacji każdej kobiety. W przypadku pytań lub obaw dotyczących zbliżającego się porodu zawsze warto skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę.

Kiedy powinnaś zgłosić się do szpitala?

Wskazania do pilnej wizyty w najbliższej Izbie Przyjęć Ginekologiczno-Położniczej to:

• regularna, bolesna i nasilająca się czynność skurczowa;

• odpływanie płynu owodniowego;

• stały, silny bólu brzucha;

• odpływanie płynu owodniowego czy pojawienie się czynności skurczowej, jeśli planujesz poród drogami natury po uprzednio wykonanym cięciu cesarskim (TOLAC) lub gdy ciąża planowo miała być rozwiązana cięciem cesarskim;

• osłabienie lub brak odczuwania ruchów płodu;

• krwawienie z dróg rodnych.

W powyższych sytuacjach należy natychmiast zgłosić się na Izbę Przyjęć Ginekologiczno-Położniczą, dlatego że mogą sugerować możliwość pojawienia się komplikacji i niektóre z nich, takie jak np. krwawienie, mogą zagrażać zdrowiu, a nawet życiu płodu i ciężarnej.