Jak wygląda zabieg usunięcia napletka prącia?
Obrzezanie mężczyzn to zabieg polegający na chirurgicznym usunięciu napletka penisa, wykonywany na świecie u około 30% mężczyzn z różnych wskazań, zarówno medycznych, jak i kulturowych, zwłaszcza religijnych. Obrzezanie zmniejsza ryzyko zakażenia wirusami HIV i HPV, a w konsekwencji również raka prącia.
Skąd wywodzi się nazwa tego zabiegu?
Nazwa obrzezanie, z łaciny circumcisio ‘ciąć dookoła’, obrazowo opisuje procedurę usunięcia napletka, czyli fałdu śluzówkowo-skórnego, który ma za zadanie osłaniać żołądź prącia. W Polsce ten zabieg występuje również pod nazwą cyrkumcyzja. Procedura obrzezania najczęściej jest wykonywana z powodów religijnych i kulturowych, jednak mężczyźni decydują się na plastykę napletka również z powodów medycznych.
Jakie są wskazania do obrzezania?
Jak do każdej procedury chirurgicznej, do obrzezania potrzebna jest odpowiednia kwalifikacja przedoperacyjna, a na nią składają się między innymi wskazania. Do zabiegu kwalifikuje urolog lub chirurg, który następnie operuje. Powody, dla których pacjenci wybierają tę procedurę, możemy podzielić na kulturowe i medyczne.
Jako że religijne pobudki do usunięcia napletka prącia są wciąż najczęstszym powodem obrzezania, warto wspomnieć, w jakich kulturach ten zabieg jest popularny. W judaizmie w ósmym dniu życia obrzezuje się chłopca i nadaje się mu imię. Jest to rytuał wejścia do społeczności żydowskiej. W starożytnym Egipcie cyrkumcyzja była zabiegiem symbolizującym uzyskanie czystości duchowej. W islamie często dokonywane jest obrzezanie, jednak w Koranie nie znajdziemy zaleceń odnośnie do tej procedury. Obecnie ten zabieg najczęściej jest wykonywany w Afryce, co nie tylko ma wartości rytualne, ale też pomaga zachować higienę i zapobiegać infekcjom prącia. W USA obrzezanie stało się praktycznie standardem i jest proponowane rodzicom każdego noworodka płci męskiej.
Wskazania medyczne mogą wynikać z konieczności leczenia stulejki (która jest najczęstszym wskazaniem medycznym do tej procedury) lub z profilaktyki niektórych chorób przenoszonych drogą płciową. Medyczne powody obejmują stany, kiedy odprowadzenie napletka celem odsłonięcia żołędzi jest utrudnione lub nawet niemożliwe. Należą do nich:
stulejka, czyli wrodzone zwężenie napletka, które jest fizjologią do 2. roku życia, do 7. roku życia zwykle nie da się całkowicie zsunąć napletka z prącia i jest to normą, ewentualne zabiegi są wykonywane u starszych chłopców, gdy leczenie farmakologiczne okaże się nieskuteczne;
pozapalne zwężenie napletka spowodowane obecnością blizny oraz balanitis xerotica obliterans (BXO) – rogowaciejąco-zanikowe zmiany bliznowate żołędzi;
zaburzenia budowy napletka, jego duża wielkość lub zwiększona długość czy wady budowy wędzidełka, które uniemożliwia odsłonięcie żołędzi podczas wzwodu, co powoduje dyspareunię (ból podczas stosunku) lub urazy;
nawracający załupek;
przewlekłe i nawracające stany zapalne prącia, spowodowane zwykle utrudnioną higieną z powodu budowy napletka i gromadzeniem się wydzieliny zwanej mastką w rowku zażołędnym, która jest pożywką dla drobnoustrojów, co może powodować infekcje miejsc intymnych bakteryjne i grzybicze;
liszaj twardzinowy prącia;
podejrzenie zmian nowotworowych obejmujących napletek;
utrzymujący się obrzęk limfatyczny prącia;
zabieg jest wykonywany również w celu prewencji infekcji HIV, HPV, HSV-2, obrzezanie zmniejsza występowanie tych infekcji o 50%, zmniejsza również ryzyko zachorowania na raka prącia.
Jeśli zastanawiasz się nad wykonaniem obrzezania, skonsultuj się z urologiem.
Przeciwwskazania, które wykluczają wykonanie procedury
Przeciwwskazaniami do zabiegu obrzezania są:
spodziectwo, czyli występowanie ujścia cewki moczowej na spodzie prącia, a nie na szczycie żołędzi,
zaburzenia krzepnięcia krwi i przyjmowanie leków przeciwkrzepliwych,
aktywna infekcja żołędzi i prącia.
Jak przygotować się do obrzezania?
Podstawowa higiena miejsc intymnych i oznaczenie hemostazy, czyli laboratoryjnych wskaźników krzepnięcia krwi, są jedynymi wymaganiami w przygotowaniu do przeprowadzenia procedury. Zabieg jest zwykle wykonywany w znieczuleniu miejscowym, jeśli jednak lekarz prowadzący zaleci znieczulenie ogólne, należy zgłosić się na zabieg na czczo, czyli nie można przyjmować płynów ani pokarmów stałych od co najmniej 6 godzin.
Na czym polega zabieg?
U dzieci zabieg wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, a u dorosłych mężczyzn w znieczuleniu miejscowym. Lekarz najpierw dezynfekuje miejsce operacyjne, kiedy pacjent jest ułożony na stole zabiegowym. Następnie prącie jest znieczulane za pomocą kilku (zwykle trzech) iniekcji (wstrzyknięć) u jego podstawy. Kiedy pacjent jest już dobrze znieczulony, chirurg może rozpocząć zabieg. Zwykle stosuje się metodę dorsal slit, nacina się napletek na grzbiecie prącia i usuwa część lub cały napletek oraz zakłada się dookoła żołędzi szwy zbliżające na ranę.
Jakie są zalecenia pooperacyjne i jak długo trwa rekonwalescencja?
Po procedurze należy 2 razy dziennie przemywać ranę środkiem antyseptycznym (odkażającym) i nakładać przepisaną przez lekarza maść oraz zmieniać opatrunek. Trzeba wstrzymać się od współżycia, masturbacji i intensywnego wysiłku fizycznego przez mniej więcej 4 tygodnie od zabiegu. Nie należy w tym czasie korzystać z basenów i sauny. W odpowiednim czasie, zaleconym przez lekarza prowadzącego, należy zgłosić się na wizytę kontrolną.
- A. Jaśkowiak, Obrzezanie mężczyzn – perspektywa medyczna i psychologiczna, „Psychoseksuologia” 2017, nr 3, s. 51–60.
- D. Krankowska, B. Gaweł, M. Dymerska, A. Michalak, K. Korzeniewski, Male and female circumsicion, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2015, t. 9, nr 4.
- R.C. Bailey, S. Moses, C.B Parker, Male circumcision for HIV prevention in young men in Kisumu, Kenya: a randomised controlled trial. Lancet.; 369 (9562): 643–656, 2007.
- K. Juszczak, T. Drewa, Urologia. Ilustrowany podręcznik dla studentów i stażystów, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.