Okłady na gorączkę i inne sposoby na zbijanie za wysokiej temperatury ciała
Gorączka jest złożoną odpowiedzią organizmu, która pojawia się w przebiegu niektórych chorób. Okłady na gorączkę to najpopularniejsze z domowych sposobów jej zbijania. Najczęściej wykonuje się je z wykorzystaniem zimnej wody i kostek lodu. Poznaj też inne naturalne metody na obniżenie temperatury ciała.
Co to jest gorączka?
Mianem gorączki określa się stan eutermii, czyli stan termiczny, w którym dochodzi do zmiany punktu nastawczego organizmu, tzw. set point. Określony on zostaje przez termoreceptory, czyli wyspecjalizowane komórki regulujące zmiany temperatury. Gorączka to zatem stan polegający na zwiększeniu temperatury ciała w punkcie nastawczym powyżej normy.
Prawidłowa temperatura człowieka wynosi około 37°C. Jednakże w zależności od miejsc, w jakich dokonuje się pomiaru, jej wartości mogą nieznacznie się różnić. Ciepłotę ciała mierzy się:
w jamie ustnej – norma to 36,9°C,
w odbytnicy – norma to 37,1°C, tzw. metoda rektalna wskazana jest zwłaszcza u niemowląt, z uwagi na najdokładniejszy z medycznego punktu widzenia pomiar,
pod pachą – norma to 36,6°C, najmniej dokładny pomiar z medycznego punktu widzenia,
w uchu – norma to 37,1°C, obecnie to najpopularniejszy pomiar.
W zależności od wysokości temperatury ciała wyróżnia się:
stan podgorączkowy (37-38,0°C),
kilka poziomów gorączki: nieznaczna (38,0-38,5°C), umiarkowana (38,5-39,5°C), znaczna (39,5-40,5°C), wysoka 40,5-41,0°C),
hiperpireksja (> 41°C), kiedy istnieje już ryzyko uszkodzenia tkanek.
Czy zimne okłady pomagają na gorączkę?
W walce ze zbyt wysoką temperaturą ciała stosuje się leki o działaniu przeciwgorączkowym. Największą popularnością cieszą się preparaty zawierające w swoim składzie paracetamol, ibuprofen, ketoprofen, metamizol sodowy, kwas acetylosalicylowy. Substancje te wykazują również działanie przeciwbólowe, a większość z nich również przeciwzapalne. Jednakże specjalistyczne rozwiązania warto wspomagać domowymi sposobami na gorączkę.
Najbardziej znane spośród nich to okłady chłodzące. To prawdziwa ulga dla rozpalonego ciała. Najczęściej przygotowuje się je poprzez moczenie w zimnej wodzie, czystej ściereczki lub ręcznika. Przykłada się je przede wszystkim do czoła, ale i warto położyć na karku, łydkach czy pod pachami. Bardzo ważne jest częste, najlepiej co 5-10 minut, zmienianie okładów na gorączkę, tak aby były cały czas chłodne.
Zimne okłady na gorączkę można też przygotować z użyciem kostek lodu. Należy je zawinąć w świeżą ściereczkę i przykładać do wcześniej wspomnianych miejsc. Jeśli nie ma się akurat lodu, to można posłużyć się też jakąś mrożonką. Zimne okłady na gorączkę u dziecka można zastąpić kąpielami. Woda w wannie nie powinna być lodowata. W przypadku małych pacjentów o około 0,5 stopnia chłodniejsza niż ciało dziecka, zaś u osób dorosłych – o 2 stopnie chłodniejsza.
Jakie jeszcze okłady na gorączkę można robić?
Poza zimnymi kompresami znane są też okłady na gorączkę wodą z octem. Do przygotowania roztworu potrzebne będą:
0,5 szklanki octu jabłkowego,
2 szklanki chłodnej wody.
Po wymieszaniu składników należy zamoczyć w miksturze ściereczkę i przykładać ją do czoła.
Innym sposobem w walce ze zbyt wysoką temperaturą ciała są tzw. octowe skarpetki. Do ich przygotowania potrzebne będą:
1 szklanka chłodnej wody,
2 łyżki octu jabłkowego.
W powstałej miksturze moczy się najlepiej wełniane skarpetki, które po delikatnym wyciśnięciu nakłada się na stopy.
Ocet jabłkowy posiada szerokie zastosowanie nie tylko w kulinariach, ale i naturalnych metodach leczenia.To cenne źródło witamin i składników mineralnych, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wykazuje działanie oczyszczające, antybakteryjne, przeciwgrzybicze, antyseptyczne. A to tylko wybrane z jego właściwości. Okłady z octu na gorączkę mają dość intensywny zapach, który może z początku przeszkadzać, ale po kilku minutach można się do niego przyzwyczaić.
Jak robić okłady na gorączkę z cebuli lub ziemniaka?
W medycynie naturalnej popularnością cieszą się też okłady z cebuli lub surowego ziemniaka na gorączkę. Wystarczy obrać warzywa ze skórki, pokroić w plastry i przykładać do czoła. Powinno się je zmieniać średnio co kwadrans. Cebula to obok czosnku naturalny antybiotyk, który doskonale zwalcza bakterie. Stanowi doskonałe źródło witaminy C, czyli przeciwutleniacza, który wzmacnia funkcjonowanie układu odpornościowego. Znana jest z działania odkażającego, przyspieszenia procesu gojenia ran i wielu innych korzyści. Ziemniak wchłania ciepło z organizmu, zbijając tym samym gorączkę.
Okłady na gorączkę można też przygotować z ziołowych naparów. Znane z działania przeciwgorączkowego są następujące rośliny: kwiaty lipy, owoce dzikiej róży, liście czarnego bzu, liście malin. Warto też spożywać ziołowe herbatki, wówczas będzie się walczyć też z gorączką od środka. Tego typu napoje są bardzo smaczne i nawet mali pacjenci nie powinni odmawiać ich spożywania. Ewentualnie do smaku można dodać miód.W obniżeniu gorączki pomoże także picie gorącego mleka z łyżką miodu i rozgniecionym ząbkiem czosnku. Taki napój obniży temperaturę ciała, działa przeciwbakteryjne i stymuluje układ odpornościowy.
Warto zwrócić uwagę, że wyżej wymienione domowe sposoby powinny być stosowane razem z leczeniem farmakologicznym. Żadne domowe metody nie zastąpią konsultacji z lekarzem. Ze specjalistą powinno się skontaktować zwłaszcza w poniższej wymienionych sytuacjach:
gorączka nie chce ustąpić,
gorączce towarzyszą inne niepokojące objawy, np. zaburzenia świadomości, duszności,
gorączka przekracza 39℃ i nie da się jej zbić typowymi środkami i metodami naturalnymi.
- B. Heike, K. Silke, Ocet jabłkowy, Oficyna Wydawnicza Aba, Warszawa 2014.
- L. Krześniak, Apteczka Ziołowa, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1988.
- S. Maśliński, J. Ryżewski, Patofizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- D. Soszyński, Mechanizmy powstania i znaczenie gorączki, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej” 2003, t. 57, nr 5, s. 531-554.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.