Oponiak kręgosłupa – co to za choroba? Jak ją się leczy?

Oponiak – co to jest?

Oponiak to najczęściej występujący pierwotny nowotwór ośrodkowego układu nerwowego. Stanowi aż 37,6% tych zmian i niemal połowę wszystkich łagodnych nowotworów mózgu. Oponiaki wywodzą się z opon mózgowo-rdzeniowych, czemu zawdzięczają swoją nazwę. W zależności od lokalizacji zmiany wyróżnia się oponiaki mózgu i oponiaki kręgosłupa.

Opony mózgowo-rdzeniowe to struktury zbudowane z tkanki łącznej. Wyróżnia się ich trzy rodzaje: oponę twardą, pajęczą (pajęczynówkę) i miękką. Otaczają mózg i rdzeń kręgowy, chroniąc je przed urazami. Oponiaki kręgosłupa mogą wystąpić w każdej jego części, ale najczęściej, bo aż w 67–84% przypadków, stwierdza się je w okolicy piersiowej. Rzadziej dotyczą części szyjnej i lędźwiowej. Większość zmian ma charakter łagodny, a szczyt zachorowań występuje u osób w wieku 80–84 lat.

• Przeczytaj także artykuł na temat ćwiczeń na wzmocnienie kręgosłupa.

Jakie objawy mogą świadczyć o oponiaku kręgosłupa?

Oponiak kręgosłupa charakteryzuje się powolnym wzrostem i przez długi czas może pozostawać bezobjawowy. Z czasem pojawiają się symptomy, które mogą na początku przypominać objawy zwyrodnienia stawów kręgosłupa. Zwykle jest to niespecyficzny ból pleców, który występuje u 42–87% chorych. Pacjenci często go ignorują i zwlekają ze zgłoszeniem się do lekarza do czasu, gdy dolegliwości są bardzo nasilone lub dołączają inne objawy oponiaka kręgosłupa:

• promieniowanie bólu do innych okolic ciała – spowodowane uciskiem korzeni nerwów rdzeniowych (tzw. ból korzonków). Ból może promieniować np. do pośladka i tylnej części uda;

• zaburzenia ruchowe – zwykle pod postacią niedowładu kończyn;

• zaburzenia czucia – mogą mieć charakter pieczenia, łaskotania czy osłabienia czucia;

• zaburzenia kontroli zwieraczy – pacjenci mogą zgłaszać nietrzymanie moczu i/lub stolca.

Jeżeli zauważysz u siebie objawy, które mogą wskazywać na oponiaka kręgosłupa, zgłoś się do lekarza rodzinnego. Skieruje Cię on do neurologa, czyli specjalisty diagnostyki i leczenia chorób układu nerwowego.

• Dowiedz się również, jak dbać o zdrowy kręgosłup!

Jakie badania wykonać?

Złotym standardem obrazowania struktur kręgosłupa jest rezonans magnetyczny (MRI). Badanie to pozwala nie tylko uwidocznić oponiaka kręgosłupa, lecz także ocenić stopień jego ucisku na sąsiednie tkanki – nerwy, naczynia krwionośne oraz rdzeń kręgowy. Diagnostykę często uzupełnia się o tomografię komputerową (TK) kręgosłupa, w której radiolog może lepiej ocenić struktury kostne. Pamiętaj, że przed wykonaniem rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej z kontrastem konieczne jest wykonanie badania stężenia kreatyniny. 

Oponiak kręgosłupa – na czym polega leczenie?

W przypadku wykrytych przypadkowo bezobjawowych oponiaków kręgosłupa dopuszczalna jest obserwacja pacjenta i wykonywanie kontrolnych badań MRI w celu oceny powiększania się zmiany. U osób objawowych leczeniem z wyboru jest chirurgiczna resekcja zmiany. Lekarzem, który zajmuje się operacyjnym leczeniem oponiaków kręgosłupa, jest specjalista neurochirurgii. Niekiedy chorzy nie chcą lub z powodu chorób towarzyszących nie mogą zostać poddani leczeniu chirurgicznemu. Alternatywną terapią u tych osób jest radioterapia.

Czy oponiak kręgosłupa jest groźny?

W większości przypadków oponiaki kręgosłupa mają charakter łagodny, a po ich całkowitym usunięciu rzadko obserwuje się nawrót choroby. Rokowanie zależy przede wszystkim od wielkości zmiany, jej lokalizacji, stanu neurologicznego pacjenta przed zabiegiem oraz od jego chorób przewlekłych. Niekiedy dochodzi do groźnego dla zdrowia i życia zezłośliwienia oponiaka kręgosłupa, a w rzadkich przypadkach nawet do wystąpienia przerzutów tego nowotworu. Decydując się na zabieg operacyjny, musisz mieć również świadomość potencjalnych powikłań leczenia, np. zakażenia czy nasilenia zaburzeń neurologicznych. Wszystkie swoje wątpliwości możesz skonsultować z neurochirurgiem podczas kwalifikacji do zabiegu.

• Sprawdź też, czym jest dieta lekkostrawna!