Jakie objawy występują przy zakażeniu paciorkowcem?
Paciorkowce, zwane również streptokokami, to Gram-dodatnie bakterie, które mogą powodować wiele schorzeń, np. anginę, posocznicę, zapalenie wsierdzia czy zapalenie płuc. Bakterie łatwo przenikają w głąb skóry i tkanki łącznej, stanowiąc zagrożenie dla zdrowia i niekiedy życia. Przeczytaj i dowiedz się, czym są paciorkowce, jakie choroby wywołują oraz jak wygląda leczenie infekcji paciorkowcem.
Czym są paciorkowce?
Paciorkowce są bakteriami Gram-dodatnimi, tlenowymi lub beztlenowymi. Cechą charakterystyczną tych drobnoustrojów jest wytwarzanie hialuronidazy, czyli enzymu umożliwiającego wnikanie w głąb skóry i tkanki łącznej. Dodatkowo część paciorkowców ma otoczkę bardzo podobną do tkanek człowieka, która utrudnia ich wykrywanie przez komórki układu odpornościowego. Taki „kamuflaż” daje bakterii dużą przewagę.
W jaki sposób można zarazić się paciorkowcem?
Wiele z paciorkowców żyje w organizmie człowieka, nie robiąc mu żadnych szkód i nie wywołując chorób. Stanowią one florę bakteryjną jamy ustnej, dróg oddechowych, skóry i jelit. Problem zaczyna się dopiero w momencie osłabienia odporności. Wtedy dochodzi do nadmiernego namnażania się bakterii, które powodują powstawanie chorób, takich jak angina, zapalenie płuc czy kłębuszkowe zapalenie nerek.
Paciorkowcami można się również zarazić wtedy, kiedy nie przestrzega się zasad higieny osobistej, nie myje rąk przed jedzeniem lub zjada nieumyte owoce czy warzywa. Zakażenie jest też możliwe przez uszkodzoną skórę. Wtedy to ich wniknięcie do organizmu jest dużo łatwiejsze.
Część paciorkowców może też dostać się do ludzkiego organizmu drogą kropelkową, czyli w efekcie kontaktu z osobą chorą, która kicha i kaszle.
Jakie choroby może wywoływać paciorkowiec?
Paciorkowce to bakterie chorobotwórcze, które mogą wywołać bardzo wiele chorób. W tym:
infekcje gardła, objawiające się gorączką, bólem gardła oraz powiększonymi węzłami chłonnymi szyi;
anginę, której jednym z charakterystycznych objawów jest biały nalot na gardle. Przebiega ona z gorączką, uczuciem ogólnego rozbicia i problemami z przełykaniem śliny;
gorączkę reumatyczną, która stanowi powikłanie bakteryjnego zapalenia gardła. W przebiegu tego schorzenia dochodzi do stanów zapalnych w tkance łącznej serca, stawów i naczyń krwionośnych;
szkarlatynę, którą można się zarazić drogą kropelkową. Jej głównym objawem jest wysoka gorączka pojawiająca się już w pierwszej dobie zakażenia oraz charakterystyczna wysypka na skórze;
liszajec, który jest chorobą zakaźną, charakteryzującą się obecnością drobnych, szybko pękających i swędzących pęcherzyków na skórze;
zapalenie ucha środkowego. Występuje najczęściej jako powikłanie niedoleczonego przeziębienia. Schorzenie to można rozpoznać po bardzo silnym bólu ucha i wysokiej gorączce, które wzmagają się w nocy;
zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, którego charakterystyczne objawy to wysoka gorączka, bóle głowy, nudności, wymioty i sztywność karku;
kłębuszkowe zapalenie nerek, o którym może świadczyć obrzęk twarzy, nadciśnienie tętnicze oraz obecność krwi w moczu.
Do innych chorób wywołanych przez paciorkowce należą:
infekcje układu moczowego,
zapalenie wsierdzia,
zapalenie płuc,
ropień zęba i przewlekłe zapalenie wsierdzia,
zapalenie węzłów chłonnych,
odmiedniczkowe zapalenie nerek,
róża,
martwicze zapalenie powięzi,
sepsa (posocznica).
To tylko wierzchołek góry lodowej wszystkich schorzeń wywoływanych przez paciorkowce. W rzeczywistości jest ich dużo więcej.
Jeśli odczuwasz nieprzyjemne dolegliwości, nie zwlekaj, tylko skonsultuj się z lekarzem rodzinnym. W razie potrzeby skieruje Cię na dalsze leczenie do odpowiedniego specjalisty – dermatologa, urologa, laryngologa czy neurologa.
Jak wygląda leczenie infekcji paciorkowcowej?
W większości przypadków leczenie infekcji paciorkowcowej wymaga stosowania antybiotyku zgodnie z zaleceniami lekarza. Powinien to być preparat działający na konkretny szczep bakterii, który wywołał chorobę. Dlatego to ważne, żeby przed leczeniem wykonać badanie na obecność paciorkowca. W przypadku anginy i infekcji gardła jest to wymaz mikrobiologiczny pobierany z gardła oraz antybiogram, czyli badanie stwierdzające wrażliwość bakterii na antybiotyki. Dzięki dobraniu odpowiedniego antybiotyku leczenie będzie skuteczniejsze.
Jak zapobiec zakażeniu paciorkowcem?
Aby w Twoim organizmie nie doszło do rozwinięcia się chorób wywoływanych przez paciorkowce, przestrzegaj zasad higieny osobistej, czyli często myj ręce. Nie jedz niemytych warzyw i owoców oraz unikaj kontaktu z osobami, które mają objawy infekcji dróg oddechowych. Jeśli zauważysz u siebie którekolwiek z opisanych objawów zakażenia paciorkowcem, niezwłocznie zgłoś się do lekarza rodzinnego.
Szczególnie w okresach wzmożonego zachorowania na zapalenie gardła i anginę bardzo ważna jest odpowiednia suplementacja wpływająca na kondycję układu odpornościowego. W tym celu możesz zastosować preparaty zawierające ashwagandhę dostępną w formie kapsułek, kropli lub mieszanek ziołowych do przygotowania naparu. Roślina ta wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i wspomagające pracę układu odpornościowego.
Oprócz tego możesz użyć innych domowych sposobów, które jednak nie mogą zastąpić leczenia antybiotykami, a tylko je wspomóc. Możesz pić syrop z cebuli, czosnku czy herbaty owocowe z miodem, imbirem i żurawiną. Zadbaj również o odpowiednią aktywność fizyczną, prawidłowo zbilansowaną dietę i postaraj się zredukować stres. Z pewnością działania te wpłyną pozytywnie na Twój układ odpornościowy i ogólny stan zdrowia.
- M. Dziekiewicz i in., Angina paciorkowcowa – zasady diagnostyki i leczenia, Pediatria Medycyna Rodzinna, 2016, nr 12 (2), s. 141–149.
- P. Murray i in., Mikrobiologia, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011, s. 205–218.
- E. Gowin, W. Horst-Sikorska, Leczenie zapalenia gardła bez antybiotyku – czy to możliwe?, Farmacja Współczesna, 2012, nr 5, s. 83–89.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.