Czym są perły Epsteina u niemowląt?
Perły Epsteina to zmiany występujące w jamie ustnej u niemowląt. Mają postać niewielkich torbieli dziąsłowych wypełnionych keratyną, które pojawiają się na podniebieniu. Zwykle wywołują spory niepokój u rodziców. Zupełnie niesłusznie! Są to zmiany fizjologiczne i nie wymagają leczenia ani przyczynowego, ani objawowego. Dowiedz się, co powoduje powstawanie pereł Epsteina i czy towarzyszą temu jakiekolwiek przykre dolegliwości!
Polecane
Czym są perły Epsteina?
Perły Epsteina to małe torbiele mające postać grudek bądź cyst o średnicy nieprzekraczającej 3 mm (przeważnie osiągają wielkość 1 – 3 mm). Wypełnione są keratyną, czyli białkiem budulcowym, które tworzy również strukturę włosów, paznokci i skóry.
Przeczytaj też: Torbiel w głowie – przyczyny, objawy, sposoby leczenia.
Perły Epsteina swoją nazwę zawdzięczają Aloisemu Epsteinowi, który w 1880 r., jako jeden z pierwszych pediatrów opisał łagodne zmiany w jamie ustnej dzieci. Torbiele te wywodzą się z tkanki nabłonkowej i lokalizują się po obu stronach szwu łączącego podniebienie twarde w jamie ustnej. Zazwyczaj mają białe lub żółtawe zabarwienie. Czasami pojawiają się pojedynczo, a innym razem występują w bardziej licznych zbiorowiskach. Bywa i tak, że tworzą tak obfity wysyp, że podniebienia jest niemal w całości nimi pokryte. Nie ma tu reguły.
Warto zaznaczyć, że perły Epsteina nie są efektem urazu głowy czy jamy ustnej (np. przez zbyt gwałtowne mycie zębów szczoteczką). Są natomiast często mylone z pleśniawkami, aftami lub innymi zmianami, które z kolei wymagają konsultacji z lekarzem. Dlatego, jeśli zauważysz jakiekolwiek grudki, plamy, wybroczyny w jamie ustnej swojego dziecka – udaj się do pediatry, który oceni czy w istocie są to niegroźne torbiele, czy może wspomniane afty czy pleśniawki,
Przyczyny występowania pereł Epsteina
Przyczyny powstawania pereł Epsteina nie są wciąż do końca znane. Wiele badań sugeruje, że są to zmiany fizjologiczne i nie stanowią zagrożenia dla zdrowia dziecka. Pojawiają się u niemowląt i noworodków, zazwyczaj bez żadnych przykrych objawów. Znikają samoistnie poprzez złuszczanie w pierwszych tygodniach od przyjścia dziecka na świat.
Niektóre badania sugerują, że mogą występować częściej u dzieci o większej masie urodzeniowej lub u dzieci urodzonych przedwcześnie. Stan zdrowia takich dzieci jest jednak częściej kontrolowany, dlatego też lekarze częściej zauważają u nich zmiany na podniebieniu. To czy faktycznie istnieje związek między masą dziecka i terminem jego urodzenia dziecka a występowaniem pereł Epsteina wymaga dalszych badań.
Przeczytaj też: Brachycefalia u niemowląt – diagnoza i leczenie.
Należy podkreślić, że nie ma związku między występowaniem pereł Epsteina a wirusem Epsteina-Barr. Wymieniony patogen odpowiada za rozwój mononukleozy zakaźnej. Do zakażenia dziecka wirusem dochodzi przez kontakt ze śliną (np. podczas pocałunku malucha, podania nadgryzionego jedzenia czy oblizanego smoczka).
Objawy pereł Epsteina
Perły Epsteina zazwyczaj nie powodują żadnych objawów i nie sprawiają dziecku najmniejszego dyskomfortu. Z tego też powodu są często przypadkowo zauważane podczas rutynowego badania jamy ustnej u niemowląt. Wedle szacunków występują u nawet 80% dzieci do 1. roku życia. Lekarz przeważnie zauważa je podczas badania gardła w czasie infekcji (rzadziej rodzic np. podczas ziewania czy płaczu dziecka).
Jeśli zaobserwujesz u swojego dziecka jakiekolwiek niepokojące dolegliwości, nie zwlekaj. Niezwłocznie udaj się z nim do pediatry. Lekarz – w zależności od wstępnej diagnozy – skieruje dziecko do odpowiedniego specjalisty lub samodzielnie zaplanuje leczenie.
Jeśli chcesz mieć łatwy dostęp do pediatry, rozważ zakup prywatnego ubezpieczenia zdrowotnego – Polisę Zdrowie Welbi, której ofertę możesz zamówić na Welbi. Jeśli podpiszesz umowę i opłacisz składkę, to już od 69 zł miesięcznie w ramach pakietu OCHRONA PLUS będziesz mieć możliwość umówienia się na wizytę w gabinecie lub skorzystania z e-konsultacji z pediatrą, lekarzem rodzinnym, internistą oraz e-konsultacji z 14 innymi specjalistami. Na wizytę u lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej będziesz czekać maksymalnie 1 dzień, a ze specjalistami skonsultujesz się z reguły w ciągu 3 dni roboczych.
W ramach wybranego pakietu otrzymasz też dostęp do badań laboratoryjnych, obrazowych i czynnościowych z listy przygotowanej przez ubezpieczyciela. Zamów ofertę. Dowiedz się, co możesz zyskać, wybierając jeden z dostępnych pakietów.
Diagnoza pereł Epsteina
Diagnoza pereł Epsteina zazwyczaj jest oparta na badaniu jamy ustnej przez lekarza. Pediatra może zauważyć małe grudki w kolorze białym lub żółtawym ulokowane na podniebieniu dziecka. Jeśli istnieje jakiekolwiek podejrzenie innych zmian lub objawów, lekarz może zlecić dodatkowe badania diagnostyczne.
Czy perły Epsteina wymagają leczenia?
Perły Epsteina zazwyczaj nie wymagają żadnego leczenia. Są to zmiany fizjologiczne, które z czasem same ustępują – złuszczają się w ciągu pierwszych tygodni od narodzin dziecka. Zaleca się jednak regularne kontrole u pediatry lub stomatologa, aby monitorować rozwój jamy ustnej dziecka.
Porady dotyczące pielęgnacji jamy ustnej u niemowląt z perłami Epsteina
Pielęgnacja jamy ustnej niemowląt jest ważna, niezależnie od obecności pereł Epsteina. Oto kilka porad dotyczących pielęgnacji jamy ustnej u niemowląt:
Regularnie czyść jamę ustną dziecka. Możesz to zrobić za pomocą gazika nasączonego wodą lub specjalnej silikonowej nakładki na palec do czyszczenia jamy ustnej dla niemowląt.
Gdy pojawi się pierwszy ząbek, zacznij stosować szczoteczkę do zębów i pastę z fluorem 1000 ppm.
Unikaj smoczków, ponieważ ich stosowanie wpływa negatywnie na rozwój jamy ustnej i sprzyja rozwojowi pleśniawek.
Monitoruj rozwój jamy ustnej dziecka. Jeśli zauważysz jakiekolwiek niepokojące zmiany, skonsultuj się z lekarzem.
Kiedy skonsultować się z lekarzem?
Chociaż perły Epsteina zazwyczaj nie wymagają leczenia, zawsze warto skonsultować się z lekarzem, jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości lub obawy dotyczące zdrowia jamy ustnej dziecka. Lekarz może przeprowadzić dokładne badanie i udzielić wszelkich niezbędnych informacji.
- P. Petruk, A. Kluz, M Mochol, M. Mazurek-Mochol, Guzki Bohna – opis przypadku, „Nowa Stomatologia” 2023, nr 28(3), s. 79–81.
- I. Czerwińska Pawluk, M. Gregier, Knowledge of nursing students about the physiological determinants of skin care for newborns and infants, „Pedagogy and Psychology of Sport” 2020, nr 6(2), s. 51–60.
- Radiologiczna Diagnostyka Różnicowa – Pantomogram, Zdj. Wewnątrzustne, https://zrs.wum.edu.pl/sites/zrs.wum.edu.pl/files/seminarium_iv_rok_2gi_blok.pdf, [dostęp: 17.04.2024 r.]
- J. Szumiło, Rak płaskonabłonkowy przełyku, „Polish Journal of Pathology” 2013, supl. 2, nr 64 (4), s. 1–9.
- A. Żuk-Wasek, Charakterystyka białek wirusa Epsteina-Barr – ich udział w zakażeniu latentnym i powiązanie z procesami nowotworzenia, „Postępy Mikrobiologii” 2012, nr 51, 3, s. 191–201.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
