Jak udzielać pierwszej pomocy? Kluczowe umiejętności
W życiu zdarzają się sytuacje, w których udzielenie pierwszej pomocy może być kluczowe dla ratowania życia lub zdrowia innej osoby. Jakie są podstawowe umiejętności, aby skutecznie pomóc w nagłych sytuacjach? Jakie są najważniejsze zasady postępowania oraz jak przygotować się do udzielania pierwszej pomocy? Jakie błędy są najczęściej popełniane?
Czym jest pierwsza pomoc przedmedyczna?
Pierwsza pomoc to podstawowe działania, jakie możesz podjąć w sytuacjach nagłych w celu zapewnienia pomocy osobie poszkodowanej. Może ona obejmować takie czynności, jak: resuscytacja krążeniowo-oddechowa, opatrywanie ran, stabilizowanie złamań lub udzielanie pomocy podczas udaru czy zawału serca.
W przypadku wypadków czy nagłych zachorowań czas reakcji jest kluczowy, dlatego też znajomość podstawowych zasad postępowania w takich sytuacjach jest niezbędna. Udzielanie pierwszej pomocy umożliwia również ustabilizowanie stanu osoby poszkodowanej przed przybyciem służb medycznych, co może wpłynąć na dalsze leczenie i rehabilitację.
Warto podkreślić, że każdy może zostać świadkiem wypadku czy nagłego zachorowania. Dlatego warto przyswoić sobie podstawowe umiejętności i zasady udzielania pierwszej pomocy. W szkołach, w organizacjach pozarządowych czy w ramach kursów można zdobyć niezbędną wiedzę i praktyczne umiejętności, które pozwolą skutecznie działać w nagłych sytuacjach.
Zasady udzielania pierwszej pomocy
Udzielanie pierwszej pomocy to kluczowa umiejętność, która może uratować życie lub zdrowie osoby poszkodowanej. W nagłych sytuacjach czas jest kluczowy, dlatego też znajomość zasad udzielania pierwszej pomocy jest niezwykle ważna. Oto podstawowe zasady postępowania w przypadku wypadków, nagłych zachorowań i innych sytuacji, które wymagają udzielenia pierwszej pomocy:
Zachowaj spokój. Nagła sytuacja może wywołać w Tobie silne emocje i stres, ale ważne jest, aby zachować zimną krew, działać szybko i skutecznie.
Zabezpiecz miejsce wypadku. W przypadku wypadków drogowych upewnij się, że miejsce jest bezpieczne dla wszystkich uczestników ruchu. W innych sytuacjach, np. podczas zawału serca, zadbaj o bezpieczeństwo swoje i osoby poszkodowanej.
Zadzwoń po służby medyczne. Jeśli sytuacja wymaga interwencji specjalistów, niezwłocznie powiadom odpowiednie służby.
Sprawdź oddech i tętno. W razie braku oddechu lub tętna natychmiast przystąp do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Opatrz rany, aby zapobiec infekcjom i zmniejszyć ryzyko krwotoku.
Unieruchom złamania. Unieruchom kończynę za pomocą szyny lub odpowiedniego materiału, aby zapobiec dalszym uszkodzeniom.
Ponad wszystko pamiętaj o higienie. W trakcie udzielania pierwszej pomocy zadbaj o ochronę przed zakażeniami, np. poprzez stosowanie rękawiczek ochronnych.
Pamiętaj, że udzielanie pierwszej pomocy to nie tylko podstawowe działania, ale również umiejętność szybkiego i skutecznego reagowania w sytuacjach kryzysowych. Najlepiej regularnie szkol się w zakresie udzielania pierwszej pomocy oraz przypomnij sobie podstawowe zasady postępowania, aby w razie potrzeby pomóc osobie poszkodowanej.
Kurs pierwszej pomocy
Kurs pierwszej pomocy przedmedycznej to szkolenie, które uczy podstawowych umiejętności i technik postępowania w nagłych sytuacjach. Dzięki przeszkoleniu będziesz w stanie pomóc podczas wypadków samochodowych, zawałów serca, udarów mózgu, oparzeń skóry czy utonięć.
Podczas kursu pierwszej pomocy medycznej nauczysz się m.in.:
jak wykonać resuscytację krążeniowo-oddechową,
jak stabilizować złamania i urazy,
jak opatrywać rany i krwotoki,
jak udzielać pomocy osobom w stanie szoku,
jak postępować w przypadku zatrucia, oparzenia czy uduszenia,
jak udzielić pomocy osobie ze wstrząsem mózgu, udarem, zawałem serca.
Gdzie udać się na tego typu kurs? Kursy pierwszej pomocy przedmedycznej są organizowane przez różne instytucje, w tym przez służby ratownicze, organizacje pozarządowe czy szkoły medyczne. Są one przeznaczone dla każdego, kto chce nauczyć się podstawowych umiejętności udzielania pierwszej pomocy, niezależnie od wieku czy wykształcenia.
Po ukończeniu kursu pierwszej pomocy medycznej otrzymasz certyfikat potwierdzający Twoje umiejętności. Dzięki zdobytej wiedzy będziesz w stanie udzielić odpowiedniej pomocy w nagłych wypadkach.
W dzisiejszych czasach tego typu umiejętność jest szczególnie ważna, ponieważ nagłe sytuacje medyczne mogą zdarzyć się wszędzie i w każdym momencie. Dlatego warto zainteresować się kursami pierwszej pomocy medycznej i nauczyć się podstawowych zasad postępowania, aby w razie potrzeby pomóc osobie potrzebującej.
Pierwsza pomoc u dzieci – jakie są podstawowe zasady?
Schemat pierwszej pomocy u dzieci został maksymalnie uproszczony i nie różni się znacząco od zasad stosowanych u dorosłych. W pierwszej kolejności należy upewnić się, że udzielenie pomocy jest bezpieczne (np. w przypadku wypadku drogowego czy pożaru), a następnie sprawdzić, czy dziecko jest przytomne i czy oddycha. Jeśli nie stwierdza się oddechu, należy rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową (RKO) – 30 uciśnięć klatki piersiowej na zmianę z 2 oddechami ratowniczymi (każdorazowo po odgięciu głowy dziecka do tyłu). Po 2 minutach RKO należy wezwać pogotowie ratunkowe i kontynuować resuscytację aż do przyjazdu karetki i przejęcia opieki nad chorym lub do momentu przywrócenia jego funkcji życiowych.
lek. Agnieszka Żędzian
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa – podstawowe zasady
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (w skrócie RKO lub RTO) to podstawowe postępowanie ratunkowe, które ma na celu przywrócenie oddechu i krążenia u osoby, która przestała oddychać lub u której zatrzymało się serce.
Podczas RKO najważniejsze jest szybkie i skuteczne działanie. Procedura wygląda następująco:
Wezwij pomoc medyczną, ponieważ szybka reakcja zespołu ratownictwa medycznego może znacznie zwiększyć szanse na przeżycie poszkodowanego.
Oceń stan poszkodowanego: sprawdź, czy poszkodowany jest przytomny i oddycha. Jeśli nie oddycha – rozpocznij RKO.
Ułóż poszkodowanego na płaskiej powierzchni, na plecach. Następnie odchyl jego głowę, aby udrożnić drogi oddechowe.
Zaciśnij skrzydełka nosa poszkodowanego i wykonaj dwa wdechy: przykładając usta do ust poszkodowanego, wykonaj dwa pełne wdechy. Przy pierwszym wdechu uważnie obserwuj, czy klatka piersiowa poszkodowanego się unosi.
Rozpocznij masaż serca. Umieść dłonie na środku klatki piersiowej poszkodowanego, a następnie wykonaj 30 uciśnięć klatki piersiowej. Głębokość nacisku powinna wynosić około 5–6 cm.
Po wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej ponownie wykonaj 2 pełne wdechy.
Kontynuuj RKO. Należy kontynuować sekwencję 30 uciśnięć klatki piersiowej i 2 wdechów, aż do momentu, kiedy pojawią się objawy życia u poszkodowanego lub do czasu przybycia zespołu ratownictwa medycznego.
Podczas wykonywania RKO zachowaj spokój i skup się na wykonywanych czynnościach. Pamiętaj, że szybka i skuteczna reakcja w sytuacji nagłej może uratować życie poszkodowanego.
Czy w Polsce istnieje obowiązek udzielenia pierwszej pomocy?
W Polsce obowiązek udzielania pierwszej pomocy jest uregulowany prawnie. Zgodnie z art. 162 kodeksu karnego, kto nie udziela pomocy osobie znajdującej się w niebezpieczeństwie utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Ponadto w wielu miejscach pracy, w instytucjach i w szkołach wymaga się, aby pracownicy byli przeszkoleni z udzielania pierwszej pomocy. Ustawa o państwowym ratownictwie medycznym zobowiązuje pracodawców do zapewnienia szkolenia z zakresu pierwszej pomocy dla swoich pracowników.
W przypadku kierowców obowiązek udzielania pierwszej pomocy jest regulowany przepisami prawa drogowego. Kierowcy, którzy będąc uczestnikami wypadku drogowego, nie udzielili pomocy osobie poszkodowanej, podlegają karze grzywny lub pozbawienia wolności do lat 3.
Podsumowując, w Polsce istnieje obowiązek udzielania pierwszej pomocy, co wynika z przepisów prawa oraz z etycznych norm i zasad postępowania w sytuacjach nagłych.
- P. Atkinson, R. Kendall, L. Regensburg, Medycyna ratunkowa, Wydawnictwo PZWL, Wrocław 2012.
- J. Andres, Pierwsza pomoc i resuscytacja krążeniowo-oddechowa. Polska Rada Resuscytacji, Kraków 2011.
- A. Buchfelder, M. Buchfelder, Podręcznik pierwszej pomocy, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2021.
- Ministerstwo Zdrowia, Pierwsza pomoc: https://www.gov.pl/web/zdrowie/pierwsza-pomoc.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.