Jak rozpoznać i leczyć plecy okrągło–wklęsłe?

Plecy okrągło-wklęsłe

To rodzaj wady postawy ciała, której cechą charakterystyczną jest nadmierne pogłębienie naturalnych krzywizn kręgosłupa. Deformacją objęta jest kifoza w odcinku piersiowym, czyli krzywizna na kształt łuku ze szczytem skierowanym w stronę grzbietową, oraz lordoza, czyli parabola z wyniesieniem w kierunku brzusznym.

Ćwiczenia na plecy okrągło-wklęsłe stanowią bezcenne narzędzie lecznicze. Pomagają nie tylko skorygować deformację poprzez rozciągnięcie zbyt napiętych grup mięśniowych i wzmocnieniu osłabionych partii, ale także zmniejszyć ryzyko wielu różnorodnych powikłań w przyszłości i utrwalenia się deformacji kręgosłupa powodujących nieestetyczny wygląd sylwetki.

Co bywa przyczyną pleców okrągło-wklęsłych?

Plecy okrągło-wklęsłe mogą mieć charakter wrodzony (uwarunkowany np. zmianami genetycznymi bądź kostno-mięśniowymi w obrębie kręgosłupa) lub nabyty i stanowić powikłanie po przebytych chorobach i urazach kręgosłupa.

Plecy okrągło-wklęsłe nierzadko rozwijają się w wyniku tzw. dystonii mięśniowej różnej etiologii, czyli zaburzeń siły między antagonistycznymi (przeciwstawnymi w działaniu) grupami mięśni odpowiedzialnymi za utrzymanie prawidłowej sylwetki i optymalne funkcjonowanie motoryczne układu ruchu. Jedną z powszechnych przyczyn takiego stanu są złe nawyki dotyczące postawy, zwłaszcza polegające na długotrwałym przebywaniu w zgarbionej, nienaturalnej pozycji podczas nauki, pracy i odpoczynku.

Po czym rozpoznać plecy okrągło-wklęsłe?

Plecy okrągło-wklęsłe cechuje wyraźne pogłębienie w odcinku lędźwiowym i uwypuklenie kręgosłupa piersiowego. Możesz to zaobserwować pod postacią pleców nieco zgarbionych ku górze z nadto wypiętymi pośladkami i brzuchem.

Takiej sylwetce towarzyszą dodatkowe widoczne zmiany np. w obszarze obręczy barkowej. Plecy okrągło-wklęsłe charakteryzują się wysuniętymi do przodu barkami ustawionymi w rotacji zewnętrznej, czyli tylną stroną ramion do boku w kierunku przednim. To z kolei najczęściej powoduje odstawanie łopatek, przez co efekt zaokrąglenia pleców jest jeszcze bardziej wyraźny.

Plecy okrągło-wklęsłe niekorzystnie oddziałują nie tylko na dolny odcinek kręgosłupa, ale także na okolicę żeber, ud i pośladków. Dysharmonia ich siły za sprawą deformacji ułożenia kręgosłupa wpływa także na funkcjonalność narządów wewnętrznych. Pod wpływem nadmiernej lordozy lędźwiowej i kifozy piersiowej możesz doświadczać pewnych dolegliwości np. ze strony przepony i zapadniętej klatki piersiowej od przodu, które wpływają na zakłócenie mechaniki oddychania. Poza tym plecy okrągło-wklęsłe sprzyjają zmniejszeniu ruchomości stawów biodrowych. Mogą też powodować ból szyi i głowy, zwłaszcza w zaawansowanej postaci deformacji, ze względu na wywołujący ucisk nerwów i innych struktur znajdujących się w kanale kręgowym przez skrzywienie kręgosłupa w górnym odcinku.

Diagnoza schorzenia

W rozpoznaniu wady istotnych informacji dostarczają przede wszystkim badania. Jednym z bezcennych są tzw. testy fizykalne, zwane też funkcjonalnymi. Podczas nich fizjoterapeuta lub lekarz ortopeda dokonują oceny wzrokowej sylwetki, a także mogą wykonać badania palpacyjne (dotykowe). Zdarza się ponadto, że fizjoterapeuta czy lekarz proszą o wykonanie skłonu w przód czy przyjęcie innej pozycji, która uwidoczniłaby ewentualną deformację.

Badania fizykalne są bardzo ważne w diagnostyce problemu pleców okrągło-wklęsłych, ale ostateczne potwierdzenie mogą zapewnić badania obrazowe, czyli takie, które pokażą, jak zbudowany jest dany odcinek układu ruchu. Na ich podstawie można określić skalę wady. Jednym z takich badań jest RTG.

Pamiętaj przy tym, że rehabilitacja klatki lejkowatej jest procesem, dlatego prześwietlenie kręgosłupa czy innego odcinka układu szkieletowego, np. klatki piersiowej, może trzeba będzie powtarzać co jakiś czas, aby sprawdzić postępy leczenia.

Ćwiczenia na plecy okrągło-wklęsłe

Ćwiczenia ruchowe o charakterze korekcyjnym dobrze jest wprowadzić jak najwcześniej. Celem rehabilitacji jest przywrócenie harmonijnego napięcia mięśni posturalnych poprzez m.in. ćwiczenia rozciągające i wzmacniające. Ważna jest także redukcja złych nawyków i nauka przyjmowania prawidłowej postawy czy zasad ergonomicznej pracy.

Ze względu na to, że układ szkieletowy dziecka jest bardziej elastyczny i podatny na wpływ bodźców zewnętrznych, ćwiczenia na plecy okrągło-wklęsłe mogą być bardziej efektywne niż u Ciebie jako dorosłej osoby. Nie bagatelizuj jednak treningów zaleconych przez fizjoterapeutę czy lekarza, bo ćwiczenia mogą korzystnie wpłynąć na napięcie mięśni posturalnych, pracę narządów wewnętrznych i ogólną mobilność bioder, pleców czy ramion.

Po indywidualne ćwiczenia na plecy okrągło-wklęsłe możesz się zgłosić do ortopedy lub fizjoterapeuty.

Przykładowe ćwiczenia na plecy okrągło-wklęsłe

Podane poniżej propozycje ćwiczeń korekcyjnych sprawdzą się nie tylko dla Ciebie, ale także dla Twojej pociechy, której kręgosłup jest obciążony wadą. Pamiętaj jednak, żeby o bezpieczeństwie i zasadności ich stosowania porozmawiać z lekarzem.

Oto przykłady ćwiczeń:

• w klęku prostym spleć ręce na karku i wykonaj lekkie pochylenie tułowia w przód, wytrzymaj 10 sekund i wróć do pozycji wyjściowej;

• usiądź po turecku pod ścianą z rękami splecionymi na karku, wykonaj zbliżenie łokci do ściany, wytrzymaj 5 sekund i wróć do pozycji wyjściowej;

• usiądź płasko w rozkroku z rękami zgiętymi w łokciach, za plecami trzymając laskę gimnastyczną na wysokości łopatek, wykonaj skłon w przód i schowaj głowę między ramiona.

Ćwiczenia na wzmocnienie kręgosłupa i rozciągnięcie wykonuj regularnie. Mogą stać się one częścią porannej gimnastyki bądź osobnego treningu korekcyjnego.