Pokrzywka u dzieci – jak ją rozpoznać?
Nagłe pojawienie się swędzących bąbli na rumieniowym podłożu na skórze dziecka świadczy najprawdopodobniej o wystąpieniu pokrzywki. Może być ona wywołana określonym czynnikiem, np. alergenem lub infekcją, lub mieć tzw. charakter idiopatyczny. Sprawdź, jak wygląda diagnostyka pokrzywki u malucha i jak postępować po pojawieniu się zmian na jego skórze.
Polecane
Pokrzywka – co to jest?
Zastanawiasz się, czym właściwie jest i jak wygląda pokrzywka u dzieci? Pokrzywka to jedno z najczęstszych schorzeń dotyczących skóry, przebiegająca z obecnością w jej obrębie swędzących bąbli lub obrzęku naczynioruchowego. Ze względu na czas trwania objawów dzieli się ją na pokrzywkę ostrą – trwającą < 6 tygodni – i przewlekłą – utrzymującą się lub nawracającą przez ponad 6 tygodni. Zmiany skórne pojawiają się nagle, zwykle pod postacią czerwonych lub białawych bąbli, otoczonych obszarem zaczerwienienia. Mogą mieć zróżnicowaną wielkość i kształt, a typowym objawem jest towarzyszący im silny świąd. U 40% dzieci obserwuje się jednocześnie obecność obrzęku naczynioruchowego – bladego obrzęku tkanki podskórnej, ustępującego zwykle w ciągu 72 h. Najczęściej pojawia się on w miejscach o luźnym utkaniu tkanki podskórnej – w okolicy twarzy, narządów płciowych czy kończyn.
Warto wyjaśnić, jak dochodzi do pojawienia się zmian skórnych w przebiegu pokrzywki – zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych mechanizm ich powstania jest jednakowy. W obrębie tkanki łącznej skóry całego ciała obecne są komórki tuczne (mastocyty), które w swoim wnętrzu zawierają liczne ziarnistości wypełnione histaminą, cytokinami, leukotrienami, tryptazą i czynnikiem aktywującym płytki krwi. W wyniku aktywacji mastocytów dochodzi do uwolnienia zawartości ziarnistości na zewnątrz komórek, a w konsekwencji do rozszerzenia okolicznych naczyń krwionośnych, pojawienia się obrzęku i wystąpienia świądu skóry.
Sprawdź również: https://www.welbi.pl/alergia-skorna-jakie-sa-objawy-jak-ja-zlagodzic/.
Przyczyny pokrzywki u dzieci
Do aktywacji mastocytów i pojawienia się pokrzywki u dzieci może dojść w wyniku działania wielu czynników. Ze względu na pierwotną przyczynę prowadzącą do wystąpienia zmian skórnych chorobę można podzielić na kilka kategorii, m.in.:
pokrzywkę związaną z infekcją – najczęstsza pokrzywka u dzieci, związana zwykle z zakażeniem wirusowym (pokrzywka wirusowa), rzadziej z infekcją bakteryjną. Zmiany skórne mogą towarzyszyć również infestacji pasożytniczej malucha,
pokrzywk ę wywołaną lekami – zwykle stosowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. ibuprofenu),
pokrzywkę fizykalną – pojawia się pod wpływem różnych czynników fizycznych, np. ciepła, zimna, a nawet światła słonecznego (pokrzywka słoneczna),
pokrzywkę pokarmową – zmiany skórne pojawiają się po spożyciu określonego pokarmu.
Jeśli nie można zidentyfikować przyczyny występowania zmian skórnych u malucha, mówi się o tzw. pokrzywce idiopatycznej.
Diagnostyka pokrzywki u dzieci
Rozpoznanie pokrzywki jest stawiane na podstawie objawów klinicznych i zwykle nie wymaga wykonywania dodatkowych badań. Wstępne rozpoznanie u Twojego dziecka może postawić lekarz rodzinny, a w razie konieczności wystawi on skierowanie do specjalisty zajmującego się diagnostyką i leczeniem pokrzywki - alergologa lub dermatologa dziecięcego. Istotnym elementem wizyty będzie szczegółowy wywiad, który ma na celu identyfikację czynnika wywołującego chorobę u malucha. Badania krwi i skórne testy alergiczne nie są zwykle przydatne w diagnostyce przyczyn pokrzywki u dzieci.
Jak leczyć pokrzywkę u dzieci?
W razie możliwości powinno się unikać czynników powodujących wystąpienie pokrzywki u dziecka, nie zawsze jest to jednak możliwe. Pacjentom z pokrzywką słoneczną zalecana jest ochrona przed światłem słonecznym (za pomocą odpowiedniego ubioru zakrywającego skórę, kremów z filtrem), a u maluchów z pokrzywką polekową czy pokarmową ważne okazuje się unikanie alergenów odpowiedzialnych za pojawianie się zmian skórnych.
Leczenie pokrzywki u dzieci polega przede wszystkim na stosowaniu leków przeciwhistaminowych drugiej generacji, np. cetyryzyny czy loratydyny, zwykle przez 7–15 dni w przypadku pokrzywki ostrej lub dłużej u dzieci z przewlekłą postacią choroby. Niekiedy konieczne jest włączenie terapii glikokortykosteroidami, a u dzieci > 12. roku życia można rozważyć leczenie biologiczne z użyciem omalizumabu.
Dowiedz się również: https://www.welbi.pl/wysypka-od-slonca-jak-wyglada-jak-ja-leczyc/.
Pokrzywka u dzieci – leczenie domowe
Warto znać domowe sposoby na pokrzywkę, które mogą stanowić uzupełnienie dla leczenia farmakologicznego u najmłodszych pacjentów. Wskazane jest stosowanie chłodnych okładów na zmiany (wyjątkiem są maluchy z pokrzywką wywoływaną zimnem), dostępnych bez recepty leków przeciwświądowych oraz noszenie luźnej, przewiewnej odzieży. Pamiętaj jednak, iż nawet leczenie domowymi sposobami powinno zostać wcześniej skonsultowane z pediatrą.
Sprawdź także: https://www.welbi.pl/domowe-sposoby-na-wysypke-po-antybiotyku/.
Ile trwa pokrzywka u dzieci?
U dzieci pokrzywka ma zwykle charakter ostry i ustępuje w ciągu 6 tygodni. Najczęściej towarzyszy infekcji, a zmiany skórne znikają wraz z ustąpieniem zakażenia i powrotem malucha do zdrowia. Niestety, aż u 30% dzieci obserwuje się pokrzywkę przewlekłą, a czas jej trwania bywa różny – od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Identyfikacja czynnika spustowego i odpowiednie leczenie choroby może jednak znacznie poprawić jakość życia najmłodszych pacjentów, dlatego w razie wystąpienia objawów choroby nie zwlekaj i zgłoś się z dzieckiem do lekarza. Leczeniem zarówno pokrzywki stresowej, słonecznej, jak i innych jej odmian zajmuje się najczęściej alergolog dziecięcy.
- Dabija D., Tadi P., Danosos G., Chronic Urticaria, “StatPearls”, 2022, dostęp online: maj 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK555910/.
- Caffarelli C. i in., Urticaria in childhood, “Acta Biomedica”, 2020, dostęp online: maj 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8023062/.
- Shin M., Lee S., Prevalence and Causes of Childhood Urticaria, “Allergy, Asthma & ImmunologyResearch”, 2017, dostęp online: maj 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5352569/.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.