Polip na pęcherzyku żółciowym – czym jest i jak należy go leczyć?

Czym jest polip na pęcherzyku żółciowym i dlaczego powstaje?

Polip to niewielkie uwypuklenie błony śluzowej pęcherzyka żółciowego, które ma formę guzka. Najczęściej powstaje ze złogów cholesterolu. Jednoznaczna przyczyna rozwoju zmian polipowatych nie jest znana. Wśród czynników sprzyjających ich rozwojowi wskazuje się m.in.: kamicę żółciową, wrodzoną polipowatość, przewlekłe zapalenie wątroby typu B, zespół Gardnera i zespół Peutza-Jeghersa. Nie ma natomiast powiązania pomiędzy rozwojem polipa a wiekiem, wagą lub płcią pacjenta. Nie ustalono również zależności od występowania chorób współistniejących, np. cukrzycy. Uważa się, że zmiana polipowata znajduje się u niewielkiego procenta zdrowych osób.

Klasyfikacja polipów pęcherzyka żółciowego:

• polipy rzekome (cholesterolowe, u większości osób ich wielkość zazwyczaj nie przekracza 3 mm),

• polipy prawdziwe (gruczolaki, chłoniaki, zmiany zapalne, stanowią jednak niewielki procent przypadków).

Polip na pęcherzyku żółciowym – objawy

U większości osób polipy na pęcherzyku żółciowym nie dają żadnych objawów. W przypadku pojawienia się dolegliwości pacjenci najczęściej wskazują na ból w prawym nadbrzuszu, ujawniający się szczególnie po jedzeniu. U niektórych chorych mogą wystąpić również powtarzające się wymioty i nudności.

Diagnostyka i postępowanie ze zmianą polipowatą 

Do rozpoznania polipa pęcherzyka żółciowego najczęściej dochodzi przypadkowo w trakcie rutynowego badania USG jamy brzusznej. Niekiedy polipy mylone są z małymi kamieniami lub zmianami bezpostaciowymi, które nie dają cienia akustycznego. U większości pacjentów polipy na pęcherzyku mają postać pojedynczą, a ich rozmiar jest niewielki. 

Szczegółowa dalsza diagnostyka zmiany polipowatej zależy od jej wielkości, tendencji wzrostowej i ryzyka rozwoju nowotworu złośliwego:

• polipy mniejsze lub większe niż 6 mm bez czynnika ryzyka nowotworu złośliwego mogą być poddawane kontroli USG przez 5 lat, regularnie co 12 miesięcy, 

• polipy większe niż 6 mm, obarczone ryzykiem rozwoju nowotworu złośliwego, powinny być poddawane kontroli USG co 12 miesięcy, a dodatkowo są one wskazaniem do przeprowadzenia zabiegu,

• polipy większe niż 10 mm niezależnie od ryzyka rozwoju nowotworu powinny być poddane usunięciu, 

• każda zmiana polipowata o tendencji wzrostowej powyżej 2 mm powinna być kontrolowana regularnym badaniem USG.

Postępowanie lecznicze uzależnione jest od wielu czynników: stanu ogólnego pacjenta, odczuwanych przez niego dolegliwości, wielkości i kształtu polipa, a także umiejscowienia zmiany. 

Jak można leczyć polipy w pęcherzyku żółciowym?

Leczenie polipów na pęcherzyku żółciowym u większości pacjentów nie jest konieczne, tym bardziej jeśli zmiana ma postać złogów cholesterolu. W pozostałych przypadkach nie stosuje się leczenia farmakologicznego, a jedynie operacyjne. 

Leczenie zabiegowe zmiany jest wdrażane w przypadku tendencji wzrostowej polipa lub występowania dolegliwości. W razie braku jakichkolwiek objawów i czynników wskazujących na złośliwość zmiany operacja nie jest wskazana. U większości pacjentów polipy na pęcherzyku żółciowym są niegroźne i całkowicie nieodczuwalne. 

Leczenie operacyjne bezwzględnie zalecane jest pacjentom, u których zmiana ma więcej niż 1 cm wielkości. Zabieg jest wskazany również dla osób powyżej 50. roku życia, u których polip wykazuje szybką tendencję wzrostową.

Stosowane są dwa rodzaje zabiegów chirurgicznych. Pierwszy polega na laparoskopowym usunięciu całego pęcherzyka żółciowego. Zabieg ten jest małoinwazyjny i stosowany w przypadku polipów nieprzekraczających 20 mm. Większe polipy, powyżej 20 mm, usuwane są zwykle wraz z pęcherzykiem żółciowym w drodze klasycznej operacji.

Polipy w pęcherzyku żółciowym – dieta 

Pacjenci ze zdiagnozowaną zmianą polipowatą powinni stosować lekkostrawną dietę. Kluczowe jest unikanie produktów bogatych w nasycone kwasy tłuszczowe i zawierające duże ilości cukru. Dieta powinna opierać się na żywności sezonowej, świeżej i niskoprzetworzonej. Bardzo ważne jest, by pamiętać o wypijaniu minimum 2,5 litra wody dziennie.