Czym jest połóg, jak przebiega i jak długo trwa?

Czym jest połóg, jak przebiega i jak długo trwa?

Połóg trwa półtora miesiąca i pozwala organizmowi powrócić do stanu sprzed ciąży. W zależności od drogi porodu, czy to był poród drogami natury, czy cięcie cesarskie, pierwsze dni połogu nieco się od siebie różnią.

Jak wyglądają pierwsze dni po cięciu cesarskim?

Kobieta po rozwiązaniu ciąży drogą cięcia cesarskiego odczuwa większy ból, w końcu jest za nią duża operacja brzuszna. Przyjmuje silne leki przeciwbólowe, takie jak morfina, by odczuwanie bólu się zmniejszyło. Przez 6 godzin po znieczuleniu podpajęczynówkowym nie powinna gwałtownie wstawać z łóżka ani podnosić wysoko klatki piersiowej i głowy. Jest to profilaktyka popunkcyjnych bólów głowy. 

Część pacjentek ze względu na wciąż działające znieczulenie może nie być w stanie chodzić lub bezpiecznie się przemieszczać bez ryzyka upadku. Pacjentka jest uruchamiana 12 godzin po cięciu cesarskim. Wtedy wstaje z łóżka i z asystą położnych zaczyna się poruszać, może wziąć prysznic i skorzystać z toalety. 

W ciągu kilku dni stan pacjentki się zwykle poprawia. Po 48 godzinach lub w 3. dobie po cięciu cesarskim może ona zostać wypisana do domu. 

Pierwsze dni po porodzie drogami natury

Po porodzie drogami natury kobieta od razu może wstać z łóżka, czuje się zdecydowanie lepiej, porusza się o własnych siłach. Zwykle leczenie przeciwbólowe nie jest wymagane. 

Jeśli pacjentka miała zaopatrywane chirurgicznie pęknięcie bądź nacięcie krocza, powinna szczególną uwagę zwrócić na utrzymanie rany w czystości i suchości oraz dostęp do niej powietrza. Po każdym skorzystaniu z toalety rana krocza powinna zostać umyta i dokładnie osuszona czystym ręcznikiem. Najlepiej skorzystać z płynu, którego dotychczas pacjentka używała do higieny intymnej. Nie muszą to być przeznaczone do tego płyny, ważne, żeby pacjentka nie miała uczulenia na stosowany kosmetyk. Miej na uwadze, że brzuch po porodzie potrzebuje czasu, żeby wrócić do wyglądu sprzed ciąży.

Pacjentki mogą zostać wypisane do domu po 48 godzinach od porodu drogami natury. Należy pamiętać, że zwykle wypisujemy dwoje pacjentów – matkę i dziecko. Dziecko również jest badane w czasie hospitalizacji, prowadzona jest przesiewowa diagnostyka najczęściej występujących chorób metabolicznych, sprawdza się słuch, stężenie bilirubiny we krwi, którego podwyższenie jest przyczyną żółtaczki. W ośrodkach trzeciego poziomu referencyjności (najwyższego) często bada się również serce dziecka w echokardiografii. Za zgodą rodziców podawane są szczepionki zaplanowane na pierwsze dni życia. Nie tylko położnicy, ale też neonatolodzy mają zadania, które powinny zostać zrealizowane przed wypisem pacjentki.

Jakie objawy pojawiają się podczas połogu?

Podczas połogu kobieta czuje skurcze macicy, która zmniejsza swoją objętość. Te dolegliwości zwiększają się, gdy wzrasta stężenie oksytocyny, co ma miejsce podczas karmienia piersią, gdy maluch drażni brodawkę sutkową. Dno macicy obniża się przez zmniejszenie wymiarów macicy. W pierwszym dniu po porodzie dno macicy znajduje się zwykle około 2 cm pod pępkiem, by po kilku dniach być wyczuwalne tuż nad spojeniem łonowym. Wysokość dna macicy jest badana przez położników, by szybko zareagować w razie atonii macicy i w konsekwencji krwotoku poporodowego.

Odchody połogowe, czyli krwawienie z dróg rodnych, zmieniają swój charakter w czasie połogu. Na początku, kilka godzin po porodzie, krwawienie jest żywoczerwone i dosyć obfite, następnie zaczyna przypominać standardową miesiączkę, by po kilku dniach przyjąć postać brunatnej wydzieliny. Krwawienie w połogu może trwać kilkanaście dni, nie ma sztywnych ram czasowych. Jeśli krwawienie gwałtownie by się zatrzymało lub zintensyfikowało, to należy zgłosić się do lekarza, który ustali przyczynę i wdroży odpowiednie postępowanie. 

Niepokojącym objawem są złowonne odchody połogowe. Brzmi tajemniczo, ale oznacza zmianę zapachu wydzieliny z dróg rodnych na nieprzyjemną. Może to być pierwszym objawem infekcji, do którego dołączają gorączka, dreszcze i złe samopoczucie. Taki stan należy bezzwłocznie zgłosić lekarzowi położnikowi na oddziale, a jeśli zdarzy się on po wypisie ze szpitala, trzeba zgłosić się na izbę przyjęć celem wykluczenia stanu zapalnego.

Kobiety karmiące piersią często mają problemy z przystawianiem dziecka do piersi. W większości oddziałów ginekologiczno-położniczych oprócz położnych, które pomagają świeżo upieczonym mamom, pracuje również doradca laktacyjny. Warto zapytać go o porady związane z karmieniem piersią. 

Część kobiet zmaga się z zapaleniem gruczołu piersiowego. Nieleczone, może przeobrazić się w ropień piersi, a nawet spowodować ogólnoustrojowe zapalenie, które zagraża zdrowiu i życiu matki. Zapalenie gruczołu piersiowego jest spowodowane zatkaniem kanalików odprowadzających mleko na zewnątrz i wymaga konsultacji z lekarzem. Przyczyną zwykle jest niewystarczające opróżnianie piersi z produkowanego mleka. W leczeniu na ogół stosuje się antybiotykoterapię cefalosporynami.

Baby blues. Połogowi towarzyszą gwałtowne wahania hormonów płciowych, zmęczenie związane z zachodzącymi w ciele zmianami i z sytuacją życiową, w jakiej aktualnie znajduje się świeżo upieczona mama. Codzienność również nie przypomina tej rutynowej sprzed ciąży. Może to być czas wielu emocji, zarówno tych dobrych jak radość, ale również obniżenia nastroju, baby bluesa. Należy obserwować własne reakcje i odczucia i w razie potrzeby zasięgnąć pomocy specjalistów. Rozpoczęcie regularnego ćwiczenia po porodzie dobrze działa na nastrój. 

Jeśli jesteś teraz w okresie połogu, pamiętaj, że nie jesteś sama. Jestem przekonana, że masz bliskich, którzy Cię wspierają, położne środowiskowe, gotowe do pomocy i zespół lekarzy, którzy w razie komplikacji służy pomocą. Bądź dla siebie wyrozumiała i dbaj o siebie. Pamiętaj, że zmiany nastroju, regeneracja organizmu, wahania hormonów w końcu miną. Noworodka mamy jedynie przez 4 tygodnie, niemowlę przez kolejne 50 tygodni. Czas mija, a charakter obowiązków zmienia się razem z nim.