Jak wygląda półpasiec na plecach?
Półpasiec to zakaźna choroba wirusowa, która charakteryzuje się występowaniem pęcherzykowych zmian na skórze. Najczęściej pojawiają się one na twarzy i tułowiu, ale mogą dotyczyć całego ciała. Dowiedz się więcej o objawach i leczeniu półpaśca na plecach.
Czym jest półpasiec?
Ospa wietrzna i półpasiec to choroby zakaźne, które są wywoływane przez tego samego wirusa, czyli Varicella zoster virus (VZV). Do zakażenia może dojść podczas bezpośredniego kontaktu z chorym i drogą kropelkową. Ospa wietrzna jest formą pierwotną tej infekcji. Cechuje ją duża zakaźność i występowanie charakterystycznych zmian pęcherzykowo-krostkowych na skórze. Najczęściej ustępuje po ok. 2 tygodniach bez powikłań.
Po przebytej ospie wietrznej wirus VZV pozostaje w organizmie w formie utajonej. Przeważnie zajmuje zwoje nerwów czuciowych w obrębie głowy i zwoje międzykręgowe. Zachorowanie na półpasiec polega na aktywacji utajonej formy wirusa, najczęściej z powodu obniżonej odporności lub ponownego zakażenia. Dotyczy zwykle pacjentów chorych przewlekle, poddawanych leczeniu immunosupresyjnemu i osób starszych, lecz może wystąpić w każdym wieku. Najczęściej przechorowanie półpaśca zapewnia trwałą odporność, a jego nawroty zdarzają się niezwykle rzadko.
Wirus VZV może przenosić się w aktywnym stadium choroby na osoby, które dotąd nie chorowały na ospę wietrzną. Dochodzi wówczas do rozwoju ospy, jednak nie bezpośrednio półpaśca. Sam półpasiec jest mniej zaraźliwy niż pierwotna forma infekcji.
Jakie są objawy półpaśca na plecach?
Zmiany skórne w półpaścu są charakterystyczne. Należą do nich przede wszystkim bolesne pęcherzyki na rumieniowym podłożu. Wykwity są zlokalizowane w obrębie jednego dermatomu, czyli na obszarze skóry unerwionym przez jeden korzeń rdzeniowy. Zmiany występują zwykle w obrębie twarzy i tułowia, zwłaszcza klatki piersiowej. Często lokalizują się też na plecach, ale mogą pojawić się również w innych nietypowych miejscach, np. na rękach i nogach. Pęcherzyki występują po jednej stronie i zwykle nie przekraczają linii środkowej ciała – stąd nazwa „półpasiec”.
Okres inkubacji choroby wynosi 1–2 tygodnie. Wystąpienie zmian skórnych jest najczęściej poprzedzone objawami zwiastującymi, do których należą: pieczenie, swędzenie, mrowienie i bóle, utrzymujące się niekiedy przez cały czas choroby, a nawet po ustąpieniu innych dolegliwości.
Jeśli zaobserwujesz na plecach rumień z bolesnymi pęcherzami, może to oznaczać, że chorujesz na półpasiec. Nie czekaj i udaj się do lekarza pierwszego kontaktu lub dermatologa. A jeśli nie chcesz tracić czasu w długich kolejkach, sprawdź Polisę Zdrowie Welbi.
W ramach pakietu przygotowanego przez TU Zdrowie, którego ofertę zamówisz na Welbi, możesz zyskać dostęp do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej oraz nawet 39 specjalistów (w pakiecie OCHRONA GOLD). Na wizytę u lekarza rodzinnego będziesz czekać maksymalnie 1 dzień, a z innymi specjalistami z listy (np. z dermatologiem) skonsultujesz się w większości przypadków w ciągu 3 dni roboczych.
W zależności od wybranego pakietu możesz też liczyć na wiele badań przydatnych w ocenie kondycji organizmu w czasie choroby (np. na CRP, OB czy morfologię).
Zamów ofertę na Welbi, żeby poznać szczegóły różnych wariantów polisy. Nie czekaj! Z usług w ramach wybranego pakietu możesz korzystać niemal od razu po opłaceniu składki.
Jakie mogą być powikłania półpaśca?
W przebiegu choroby zmiany pęcherzykowe stopniowo zasychają od 3 do 5 dni, a następnie wytwarzają się strupki. Wysypka zwykle ustępuje całkowicie w ciągu 2–4 tygodni, choć powikłaniami po przebytym półpaścu mogą być blizny i przebarwienia na skórze.
Najczęstszym negatywnym następstwem półpaśca jest neuralgia popółpaścowa, czyli przewlekły ból zlokalizowany w miejscu wysypki. Utrzymuje się on nawet pomimo ustąpienia zmian na skórze. U większości chorych bóle ustępują w ciągu kilku tygodni lub miesięcy, choć u niektórych osób trwają wiele lat. Do innych rzadszych problemów należą zapalenie rogówki i porażenie zajętych przez wirusa nerwów, np. czuciowych twarzy czy słuchowego. Ryzyko wystąpienia powikłań po przebyciu półpaśca zwiększa się wraz z wiekiem.
Jak należy leczyć półpaśca na plecach?
W leczeniu półpaśca stosuje się leki przeciwwirusowe, takie jak acyklowir czy walacyklowir. Zmniejszają one nasilenie i czas trwania objawów. Leczenie należy rozpocząć najszybciej jak to możliwe, najlepiej zaraz po pojawieniu się wysypki. Nie jest jednak jasne, czy leki przeciwwirusowe pomagają zapobiegać wystąpieniu neuralgii popółpaścowej.
Ważny element farmakoterapii stanowi łagodzenie dolegliwości towarzyszących chorobie. Dużą rolę odgrywają leki przeciwhistaminowe, które zmniejszają uczucie świądu, oraz środki przeciwbólowe.
Jeżeli w przebiegu choroby pojawiają się zmiany w obrębie oczodołu i rogówki („półpasiec oczny”) czy w okolicach uszu („półpasiec uszny”) pacjent wymaga szczególnej opieki, a często także pobytu w szpitalu. Czujność lekarza powinno również wzbudzić zachorowanie na półpasiec ciężarnej ze względu na ryzyko poronienia czy rozwoju ospy wrodzonej u noworodka.
Jak chronić się przed zachorowaniem na półpasiec?
Szczepienia ochronne skutecznie obniżają ryzyko pojawienia się półpaśca i związanych z nim powikłań. W Polsce zarejestrowany jest preparat, który zapobiega zachorowaniu na ospę wietrzną, co zmniejsza prawdopodobieństwo późniejszego wystąpienia półpaśca. Istnieje również szczepionka chroniąca przed samym półpaścem osoby, które przebyły ospę wietrzną, jednak aktualnie jest ona niedostępna w naszym kraju.
- S. Jabłońska, S. Majewski, Choroby skóry i choroby przenoszone droga płciową, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s. 108–110.
- E. Kuchar, Półpasiec, „Medycyna Praktyczna” 2017.
- P. Sampathkumar, L.A. Drage, D.P. Martin, Półpasiec i nerwoból popółpaścowy, „Medycyna po Dyplomie” 2009, nr 12.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.