Pryszcze na skórze głowy - dermatologiczny problem dorosłych i dzieci

Jak wyglądają pryszcze na głowie?

Pryszcze na głowie, szczególnie o treści ropnej lub o czerwonym zabarwieniu, pojawiają się najczęściej w sezonie zimowym i mogą świadczyć o zapaleniu mieszków włosowych, trądziku, grzybicy lub łuszczycy. Zmiany skórne powodują swędzenie, jednak warto pamiętać o tym, że ich drapanie bardziej zaostrza objawy. Pryszcze na głowie pod włosami są wyczuwalne w postaci grudek, które czasami sprawiają niewielkie dolegliwości bólowe.

Przetłuszczająca się skóra głowy wymaga właściwej pielęgnacji, a w przypadku stanu przewlekłego – wizyty u dermatologa i podjęcia leczenia farmakologicznego. Niestety, jednym z podstawowych błędów osób z tendencją do ropnych pryszczy na głowie jest stosowanie nieodpowiednich szamponów, serum zatykającego pory skóry lub tłustych olejków. Błędy pielęgnacyjne są jednym z czynników zaostrzających stany zapalne.

Jak wyciskać pryszcze, aby pozbyć się całej zawartości zatkanych gruczołów? Najlepiej w ogóle nie wyciskać pryszczy. W przypadku zmian podskórnych lub zaskórników z ropną treścią istnieje bardzo duże ryzyko przeniesienia chorobotwórczych bakterii na całą powierzchnię głowy, a nawet na twarz lub inne części ciała. Należy zachować także dużą ostrożność podczas czesania włosów, ponieważ ząbki grzebienia mogą spowodować naruszenie struktury krosty i tym samym przyczynić się do rozwoju rozległych stanów zapalnych.

Pryszcze na głowie – kogo dotyczy problem?

Chociaż temat pryszczy kojarzy się głównie z okresem dojrzewania, zmiany tego rodzaju mogą pojawić się u osób w różnym wieku. Zapalenie mieszków włosowych jest wywołane przez bakterię, która atakuje bez względu na wiek. Z kolei skłonność do trądziku w różnych częściach ciała wynika w dużej mierze z zaburzeń hormonalnych, pojawiających się nie tylko u młodzieży, ale także u kobiet po porodzie – osiągnięcie ponownej równowagi w gospodarce hormonalnej może nastąpić wiele miesięcy po rozwiązaniu.

Pryszcze na głowie – przyczyny

Pryszcz podskórny lub ropny pojawiający się na skórze głowy najczęściej wynika z zaniedbań higienicznych. Ma to na ogół związek z noszeniem czapek ze sztucznych materiałów, które nie odprowadzają wilgoci z powierzchni głowy, a ponadto nie zapewniają jej odpowiedniej wentylacji. A ciepło i wilgoć sprzyjają namnażaniu się bakterii, powodują wzmożoną aktywację gruczołów potowych i łojowych. Dochodzi wówczas do nagromadzenia się w porach skóry zbyt dużej ilości sebum, a w konsekwencji do ich zablokowania.

Ponadto przyczynami tworzenia się bolących pryszczy na głowie mogą być:

• zbyt rzadkie mycie skóry głowy;

• pielęgnacja niedopasowana do rodzaju skóry;

• łuszczyca;

• łupież tłusty – powodujący bardzo silne przetłuszczanie się skóry głowy;

• nadmierny wysiłek fizyczny, który powoduje częste pocenie się;

• przewlekły stres – produkowany w sytuacjach stresowych kortyzol prowadzi do wydzielania nadmiaru łoju, który znajduje ujście w zmianach trądzikowych;

• zbyt duża zawartość cukru w diecie – do grupy „winowajców” można zaliczyć nie tylko słodycze, ale także wysokoprzetworzoną żywność;

• zapalenie mieszków włosowych;

• korzystanie z publicznych basenów i saun lub korzystanie z cudzych ręczników;

• zaburzenia hormonalne;

• grzybica;

• zakażenie bakteryjne, np. gronkowcem złocistym.

Bagatelizowanie pierwszych pryszczy pojawiających się na owłosionej skórze może mieć bardzo przykre konsekwencje. Brak właściwej pielęgnacji, a w poważniejszych przypadkach leczenia dermatologicznego prowadzi do utraty włosów, łysienia, a nawet do rozległych stanów zapalnych.

Bolący pryszcz na głowie – czy to czyrak? Jak go rozpoznać?

Niekiedy na skórze głowy pojawia się zmiana podskórna w postaci wyraźnie wyczuwalnego guzka. Zazwyczaj towarzyszy jej opuchlizna, zaczerwienienie, a jej dotyk powoduje ból. Na pierwszy rzut wygląda ona jak zwykły pryszcz, jednak nasilone dolegliwości bólowe zazwyczaj wskazują na to, że problemem jest czyrak. Zgodnie z definicją jest to bakteryjne zapalenie mieszka włosowego oraz otaczających go tkanek. W pierwszym stadium guzek znajduje się wyłącznie pod skórą, a po mniej więcej 5 dniach przekształca się w charakterystyczną krostę, zwieńczoną czopem martwiczym. Opuchlizna i towarzyszący jej ból wskazują na stan zapalny, który należy leczyć poprzez stosowanie miejscowych okładów, np. z ichtiolu. Ponieważ do powstania czyraka prowadzi zakażenie bakteryjne, konieczna może okazać się antybiotykoterapia.

Zmiany skórne w postaci czyraków są efektem obniżonej odporności, a ich powstawaniu sprzyjają również choroby przewlekłe, takie jak: cukrzyca, atopowe zapalenie skóry, otyłość czy alkoholizm. Czyrak ma zazwyczaj łagodny przebieg, a treść ropna wypływa samoistnie. Gdy ropień wydostanie się na zewnątrz, dolegliwości bólowe zazwyczaj mijają, a opuchlizna się zmniejsza. Lekarze przestrzegają przed wyciskaniem zmian występujących na głowie, ponieważ może to prowadzić do rozprzestrzeniania się bakterii.

Pryszcze na głowie u niemowlaka

Drobne krosty na skórze głowy mogą pojawić się na skórze bardzo małych dzieci, w tym niemowląt. Objawem towarzyszącym bywa wówczas swędzenie. W większości przypadków krosty są skutkiem reakcji alergicznej na szampon. W związku z tym lekarze rekomendują stosowanie dermokosmetyków hipoalergicznych, które nie mają w składzie substancji drażniących, SLS-ów, parabenów, sztucznych aromatów, barwników i środków konserwujących.

Zdarza się, że na skutek nieprawidłowej pielęgnacji tzw. ciemieniuchy, czyli łuszczącej się skóry w ciemieniowej części czaszki, dochodzi do zapalenia mieszków włosowych i zakażenia bakteryjnego. Stan zapalny z czopem ropnym w okolicy ciemieniowej u niemowląt wymaga pilnej konsultacji pediatrycznej. Pęknięcie i rozlanie się zainfekowanej treści może spowodować zakażenie naczyń mózgu, a konsekwencje tego są bardzo poważne. Tego rodzaju zmian nie można wyciskać, a do ich leczenia pediatra zaleca najczęściej maści z antybiotykiem lub antybiotyk doustny. 

Jak należy pielęgnować skórę głowy z krostami?

Istnieje wiele sposobów na pozbycie się pryszczy z powierzchni skóry głowy. Dermatolodzy polecają szampony, w których znajdują się m.in. ketokonazol lub cyklopiroksyna. Dobre efekty daje stosowanie preparatów z kwasem salicylowym i tlenkiem cynku. Przed ich nałożeniem na skórę należy upewnić się, że wymienione składniki aktywne nie powodują reakcji alergicznych.

Jeśli zmiany są zbyt rozległe, konieczna jest wizyta u dermatologa. W zależności od przyczyny zmian ropnych lekarz może zaproponować stosowanie maści z antybiotykiem, a nawet preparatów doustnych. Domowe sposoby na pryszcze na głowie mogą okazać się mało skuteczne. Nie da się jednak ukryć, że wiele problemów dermatologicznych można wyraźnie zmniejszyć za pomocą zmiany nawyków żywieniowych i stylu życia. 

Aby cieszyć się zdrowym naskórkiem:

• porzuć zgubne nawyki, tj. zrezygnuj z palenia papierosów i picia alkoholu;

• zadbaj o odpowiednią dietę, bogatą w witaminy i minerały, najlepiej pochodzące ze świeżych warzyw i owoców. Ogranicz słodycze i częściej zaglądaj do sklepu z ekologiczną, nieprzetworzoną żywnością. Zadbaj o odpowiednie nawodnienie, bo od niego również zależy kondycja skóry. Zalecane jest picie około 2 litrów niegazowanej wody mineralnej dziennie;

• wykonuj płukanki na bazie naparów ziołowych. Pamiętaj jednak, że aby zaobserwować pierwsze efekty, konieczne jest stosowanie tych preparatów regularnie, najlepiej co kilka dni. Wyniki badań naukowych wskazują na dużą skuteczność płukanek z kwiatów rumianku, szałwii i lipy;

• wypróbuj domową kurację, która polega na wymieszaniu zwykłych drożdży spożywczych z ciepłym mlekiem i nałożeniu takiej mikstury na głowę. Rytuał ten może przynieść liczne korzyści, jednak problematyczne może okazać się doczyszczenie włosów z resztek drożdży.

Mitem okazuje się skuteczność stosowania na pryszcze spirytusu salicylowego. Przede wszystkim podrażnia on skórę głowy, a przy tym zbyt silnie ją wysusza. Nie jest to zatem dobre rozwiązanie. Aby uniknąć powstawania pryszczy na głowie, skoncentruj się na wypracowaniu dobrych nawyków, które przysłużą się nie tylko skórze, ale pozytywnie wpłyną na ogólny stan twojego zdrowia.