Jak rozpoznać pierwsze objawy przeziębienia i jak je wyleczyć?

Czym jest przeziębienie?

Na co dzień większość infekcji dróg oddechowych w sezonie jesienno-zimowym określamy jako przeziębienie. Wystarczy, że mamy katar lub kaszel, by móc nazwać ten stan w taki sposób. Warto przy tym pamiętać, że jest to potoczne rozumienie tej popularnej jednostki chorobowej. Przyczyn pogorszenia samopoczucia może być naprawdę wiele. Tym bardziej pamiętaj, że nie każda choroba to przeziębienie, a po pojawieniu się pierwszych objawów, w razie wątpliwości, skonsultuj je z lekarzem rodzinnym.

Różne wirusy mogą prowadzić do tej samej choroby, dlatego przeziębienie może pojawiać się nawet kilka razy w roku. Częstotliwość zachorowań zmienia się wraz z wiekiem. U dzieci znacznie częściej występuje infekcja wirusowa, natomiast osoby starsze przeziębiają się rzadziej. Ma to związek z dojrzewaniem układu odpornościowego i rozwojem pamięci immunologicznej w wyniku wcześniejszych infekcji. Czyli z wiekiem układ odpornściowy „uczy się” rozpoznawać szkodliwe drobnoustroje i atakuje je wkrótce po tym, jak wnikną do organizmu. Reakcja jest szybsza i dzięki temu skuteczność obrony jest większa.

Jakie są najczęstsze przyczyny przeziębienia?

Z medycznego punktu widzenia przeziębienie to choroba zakaźna obejmująca górne drogi oddechowe. Jest to najpowszechniejsza grupa chorób zakaźnych diagnozowana u ludzi. Nie ma jednego typu wirusa, który powoduje przeziębienie. Obecnie wyodrębnia się ok. 200 rodzajów patogenów, które doprowadzają do infekcji dróg oddechowych u ludzi. Wśród nich dominują rynowirusy, które są najczęstszymi winowajcami naszego złego samopoczucia.

Jakie wirusy powodują przeziębienie?

• Rynowirusy – wyodrębniono ponad 100 gatunków tego rodzaju patogenu, które są przyczyną blisko połowy przypadków przeziębienia;

• Koronawirusy – odpowiadają za co dziesiątą infekcję wirusową górnych dróg oddechowych;

• Adenowirusy;

• Wirusy Coxsackie;

• Wirusy paragrypy;

• Parwowirusy;

• RSV i enterowirusy.

Do zakażenia wirusami będącymi przyczyną przeziębienia dochodzi najczęściej drogą kropelkową. Osoba chora podczas kaszlu lub kichania wyrzuca z siebie małe cząsteczki śliny, lub innej płynnej wydzieliny wraz z wirusem. To, co jest odruchem obronnym jej organizmu i ma na celu pozbyć się wirusa, sprawia, że jednocześnie przenosi się on na inne organizmy (i przedmioty) w pobliżu. W ten sposób patogen dostaje się do górnych dróg oddechowych, gdzie przy sprzyjających warunkach rozwinie się choroba.

Wirusy powodujące przeziębienie mogą również pokrywać powierzchnie przedmiotów częstego użytku takich jak klamki czy włączniki i przyciski. Mimo że potencjalny czas życia wirusa na powierzchniach płaskich to maksymalnie kilka godzin, jest to również jedna z popularnych dróg zarażenia się przeziębieniem. Z tego powodu należy myć ręce po przyjściu do domu oraz przed przyrządzaniem i jedzeniem posiłku. Ten prosty nawyk znacząco pozwoli ograniczyć ryzyko przeziębienia się.

Objawy przeziębienia

Pierwsze symptomy infekcji górnych dróg oddechowych pojawiają się zwykle od 24 do 48 godzin od kontaktu z patogenem. Przeziębienie objawia się najczęściej ogólnym osłabieniem. Następnie pojawia się suchość w gardle, chrypka oraz katar. W kolejnych dniach choroby katar nasila się. Może wzmagać się również kaszel, który staje się coraz bardziej męczący. Kolejnym charakterystycznym objawem jest stan podgorączkowy, który utrzymuje się w ciągu dnia, a czasami nieznacznie wzrasta w godzinach nocnych. Przy przeziębieniu temperatura najczęściej nie przekracza 38 stopni Celsjusza.

Objawy przeziębienia nasilają się w trzecim i czwartym dniu choroby, a po tygodniu ustępują. Nie jest to jednak reguła. Przy osłabionej odporności lub ekspozycji na wiele patogenów czas trwania infekcji może przedłużyć się nawet do trzech tygodni. Warto przy wizycie kontrolnej zgłosić ten fakt lekarzowi, aby mógł skorygować lub uzupełnić plan leczenia o odpowiednie substancje czynne i preparaty lecznicze.

Grypa czy przeziębienie – jak je odróżnić?

Wiele osób podczas choroby mówi, że po prostu się przeziębiło i próbuje leczyć się na własną rękę bez konsultacji z lekarzem. To błąd. Grypa i przeziębienie mogą dawać podobne objawy, zwłaszcza jeśli pierwsza z nich ma łagodny przebieg. Wtedy łatwo zbagatelizować rozwijającą się chorobę, co może przyczynić się do późniejszych powikłań. Dlatego też, gdy tylko zauważysz u siebie pierwsze objawy infekcji, zgłoś się pilnie do lekarza.

Grypa charakteryzuje się wysoką gorączką, która może przekraczać nawet 40 stopni Celsjusza. Przy przeziębieniu temperatura ciała jest z reguły o ok. dwa stopnie niższa i nie przekracza 38 stopni. Kolejnym nieprzyjemnym objawem grypy jest ból mięśniowo-stawowy. Podczas przeziębienia występuje on rzadziej. Przy grypie często pojawia się silny mokry kaszel. W przebiegu przeziębienia może być on zarówno suchy, jak i mokry. Inną istotną różnicą jest również czas występowania obu chorób. Przeziębienie może wystąpić niezależnie od pory roku, natomiast grypa najczęściej atakuje w sezonie jesienno-zimowym. 

Rozróżnienie tych dwóch chorób jest kluczowe, ponieważ źle leczona grypa może przyczynić się do poważnych powikłań zdrowotnych. Jednym z groźniejszych dla zdrowia i życia jest zapalenie mięśnia sercowego. Z tego powodu tak ważne jest, aby możliwie jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, otrzymać trafną diagnozę i wdrożyć odpowiednie leczenie.

Jak leczyć objawy przeziębienia?