Jak wygląda diagnostyka i leczenie ropnia płuc?

Ropień płuc – co to za choroba?

Ropień płuc to ograniczony zbiornik ropy i tkanek martwiczych zlokalizowany w miąższu płuc, powstały w wyniku zakażenia. Objawy choroby i metody jej leczenia po raz pierwszy zostały opisane już przez Hipokratesa. Nie znano wówczas jeszcze antybiotyków, dlatego chorych z ropniem płuc poddawano leczeniu operacyjnemu. Zachorowanie wiązało się w tamtych czasach z wysokim ryzykiem zgonu i powikłań. W dobie dzisiejszych możliwości leczenia farmakologicznego terapia u pacjentów z ropniem płuc opiera się w głównej mierze na antybiotykoterapii. Leczenie zachowawcze pozwala na całkowity powrót do zdrowia większości pacjentów zmagających się z tą chorobą.

W większości przypadków przyczyną ropnia płuc jest przedostanie się bakterii z jamy ustnej lub gardła do dróg oddechowych. Konsekwencją zakażenia jest zapalenie płuc, które nieleczone (lub leczone niewłaściwie) może prowadzić do martwicy miąższu płuc i powstania ropnia. Do rzadszych przyczyn wystąpienia ropnia płuc należą:

• niedrożność oskrzeli spowodowana guzem, ciałem obcym lub powiększeniem się węzłów chłonnych,

• wady wrodzone oskrzeli,

• sepsa (posocznica),

• infekcyjne zapalenie wsierdzia.

Za wystąpienie ropnia płuc są odpowiedzialne najczęściej bakterie, m.in. paciorkowce, gronkowce czy bakterie beztlenowe z rodzaju Bacteroides, Prevotella, Peptostreptococcus i Fusobacterium. Ropień płuc może wystąpić również w przebiegu tularemii – choroby zakaźnej przenoszonej m.in. przez kleszcze.

Kto jest szczególnie narażony na wystąpienie ropnia płuc?

Do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia ropnia płuc należą m.in.:

• zaburzenia odporności (np. zakażenie HIV, stosowanie leków immunosupresyjnych),

• zaburzenia i choroby związane ze zwiększonym ryzykiem zachłyśnięcia się (np. padaczka, zaburzenia poznawcze, choroba alkoholowa),

• zakażenia w obrębie zębów i tkanek okołozębowych,

• infekcyjne zapalenie wsierdzia,

• sepsa,

• stosowanie narkotyków w formie dożylnej,

• przewlekłe choroby płuc (np. w przebiegu mukowiscydozy).

Jakie objawy mogą wskazywać na ropień płuca?

Ropień płuca daje na początku mało charakterystyczne objawy, których nie da się odróżnić od zapalenia płuc. Możesz zmagać się wówczas z gorączką, dreszczami, dusznością, suchym kaszlem, osłabieniem i zmniejszeniem się masy ciała. Dopiero po pewnym czasie kaszel staje się produktywny. Wykrztuszana przez Ciebie wydzielina może mieć charakter ropny, nieprzyjemny zapach, a nawet domieszkę krwi. Jeśli zauważysz u siebie te objawy, zgłoś się do lekarza rodzinnego.

Jakie badania wykonać?

W przypadku podejrzenia ropnia płuc diagnostyka i leczenie muszą odbywać się w warunkach szpitalnych. Podstawą rozpoznania choroby są obrazowe badania płuc – RTG i tomografia komputerowa klatki piersiowej. Pozwalają one uwidocznić zmianę w miąższu płuc, z charakterystycznym poziomem płynu w jej obrębie. Konieczne jest również wykonanie podstawowych badań krwi (w tym morfologii i CRP) oraz posiewu (badania mikrobiologicznego) plwociny. Diagnostyką i leczeniem ropni płuc zajmuje się najczęściej pulmonolog, czyli lekarz specjalizujący się w chorobach płuc.

Metody leczenia ropnia płuc

Podstawą leczenia ropnia płuc jest antybiotykoterapia. W przypadku podejrzenia choroby leczenie antybiotykami należy rozpocząć jak najszybciej, jeszcze przed uzyskaniem wyników badań mikrobiologicznych. Po uzyskaniu wyniku posiewu lekarz modyfikuje leczenie stosownie do wyniku antybiogramu, czyli wrażliwości drobnoustrojów na antybiotyki. Terapia trwa zwykle około 3 tygodni. Duże ropnie (>6 cm) mogą wymagać dodatkowo interwencji chirurgicznej – opróżnienia zawartości ropnia przez nakłucie lub usunięcia części płuca. Jeśli zmiana powstała wtórnie do innego schorzenia, np. sepsy, konieczne jest równoległe leczenie choroby podstawowej.

• Przeczytaj także: Oczyszczanie płuc – jakie są domowe sposoby?

Ropień płuc – jakie mogą być powikłania choroby?

W przebiegu ropnia płuc mogą wystąpić powikłania. Należą do nich ropniak opłucnej, włóknienie opłucnej, niewydolność oddechowa, przetoka oskrzelowo-opłucnowa czy opłucno-skórna. Powikłania dotyczą przede wszystkim osób, u których zbyt późno zdiagnozowano chorobę lub wdrożono niewłaściwe leczenie.

• Sprawdź również, czym jest sarkoidoza oraz jak należy ją leczyć!

Ropień płuc – rokowanie

U osób z prawidłową odpornością i bez współwystępującej przewlekłej choroby płuc rokowanie jest dobre. Odpowiednia antybiotykoterapia skutkuje wyleczeniem u około 90% z nich. Gorsze rokowanie dotyczy pacjentów z zaburzeniami odporności lub chorobą nowotworową. Śmiertelność w przebiegu choroby może u nich sięgać nawet 75%

Jeżeli zauważysz u siebie objawy, które mogą wskazywać na ropień płuc, nie bagatelizuj ich i zgłoś się do lekarza rodzinnego. Szybkie rozpoznanie schorzenia i odpowiednia antybiotykoterapia pozwolą zmniejszyć ryzyko wystąpienia u Ciebie przykrych powikłań.