Charakterystyczne objawy SIBO
Objawy SIBO są różnorodne i zmienne. Ich nasilenie i częstotliwość występowania zależy od stopnia zaawansowania schorzenia. Do najbardziej charakterystycznych symptomów, wskazujących na rozwój SIBO należą:
biegunka wodnista lub tłuszczowa,
wzdęcie i napięcie powłok brzucha,
przelewanie w brzuchu,
częste gazy,
utrata wagi, niedożywienie lub niemożność przybrania na wadze,
problemy skórne,
niedokrwistość i niedobór witamin.
Objawy bardzo często kumulują się i występują jednocześnie, co wpływa na pogorszenie samopoczucia i jakości życia chorego. Ponadto dolegliwości szczególnie nasilają się wieczorem lub w nocy, często uniemożliwiają spokojne zasypianie. Z czasem chory zaczyna odczuwać stałe zmęczenie, brak energii, trudności z koncentracją.
Neurologiczne objawy SIBO
Pojawienie się objawów neurologicznych w przebiegu SIBO jest sygnałem nasilenia schorzenia. Zaburzenia układu nerwowego powstają na skutek upośledzenia wchłaniania witamin. Długotrwały niedobór składników odżywczych poważnie zagraża zdrowiu.
Poniżej omawiamy skutki niedoboru witamin w przebiegu SIBO.
Witamina A – to grupa 40 związków chemicznych rozpuszczalnych w tłuszczach. Ich głównym zadaniem jest wspomaganie regeneracji komórek skóry, włosów i paznokci. Witamina uczestniczy również w procesie tworzenia melaniny, zapewniając prawidłowy kolor skóry. Zmniejsza także jej wrażliwość na promieniowanie UV i jest skuteczną barierą przed skutkami fotostarzenia. Dzięki właściwościom antyoksydacyjnym witamina A zmniejsza ryzyka rozwoju nowotworów, miażdżycy i infekcji z przebiegiem zapalnym. Niedobór objawia się problemami skórnymi, wypadaniem i łamliwością włosów, a także paznokci, wysychaniem spojówki oczu. Przyczynia się również do częstych nawrotów infekcji. Dzienne zapotrzebowanie na witaminę A wynosi u mężczyzn 900 mcg, u kobiet 700 mcg. Jej źródłem są przede wszystkim warzywa (marchew, szpinak, sałata, jarmuż, dynia, pomidory, papryka) i owoce (śliwki, brzoskwinie, pomarańcze, melony).
Witaminy z grupy B (B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9 i B12) – to kluczowa grupa witamin, wpływająca na przebieg procesów życiowych i wiele mechanizmów zachodzących w organizmie człowieka. Ma ogromny wpływ na odporność organizmu, gdyż bierze udział w powstawaniu przeciwciał. Witaminy B oddziałują na system nerwowy, a ich niedobór objawia się brakiem apetytu, apatią, zmęczeniem, sennością, brakiem energii, a nawet nastrojami depresyjnymi. Niewystarczający brak witamin B w diecie przyczynia się również do nadwrażliwości na światło, pieczenia oczu, tworzenia się zajadów, stanów zapalnych jamy ustnej. Witaminy B mają kluczowe znaczenie w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni i działaniu w nich przekaźników nerwowych. Bogatym źródłem witamin z grupy B są: produkty zbożowe, jaja, ryby, wątróbka, drożdże i nasiona roślin strączkowych.
Witamina E – jest jedną z najważniejszych witamin dla ludzkiego organizmu, a jednocześnie jednym z najsilniejszych antyoksydantów. Bierze udział w regeneracji i odbudowie komórek i błon komórkowych. Chroni krwinki czerwone, zmniejszając ich zlepianie. Ma ogromny wpływ na sieć połączeń nerwowych całego organizmu. Niedobór witaminy E sprzyja objawom neurologicznym w postaci zmęczenia, apatii, senności, braku energii. Ponadto brak witaminy E jest przyczyną zaburzeń pracy układu mięśni i kości, pogorszenia stanu skóry. Bogatym źródłem witaminy są produkty zbożowe, warzywa (pomidory, papryka, pietruszka), pestki dyni, nasiona słonecznika, migdały, orzechy laskowe, przetwory mleczne i ryby. Dziennie zapotrzebowanie u osób dorosłych wynosi 15 mg.
Witamina D – odgrywa w organizmie istotną rolę, regulując wiele mechanizmów życiowych, w tym prawidłową pracę układu odpornościowego. Witamina D bierze udział w kształtowaniu kości w wieku dziecięcym i zapobieganiu chorobom szkieletu w wieku starczym. Zapobiega ponadto chorobom układu krążenia, serca. Łagodzi objawy alergii, a w wielu przypadkach hamuje jej rozwój. Niedobór witaminy D objawia się ogólnym osłabieniem, spadkiem odporności, chorobami przyzębia, bezsennością, bólami mięśni i kości. Sprzyja również stanom zapalnym skóry i przyspiesza procesy starzenia. Źródłem witaminy D jest słońce, dlatego zalecana jest codzienna, minimum 20-minutowa, ekspozycja w godzinach od 10 do 15. Witaminę D znajdziemy również w olejach roślinnych, serach pleśniowych, jajkach, przetworach mlecznych i w wątróbce.
SIBO – kiedy należy reagować?
SIBO jest schorzeniem wymagającym leczenia. Bagatelizowanie objawów prowadzi do ich nasilania i znacznego pogorszenia jakości życia. Szczególnie niebezpieczne dla zdrowia, a nawet dla życia, jest pojawianie się objawów neurologicznych. Objawy SIBO są bardzo podobne do innych schorzeń jelit, m.in. do wrzodziejącego zapalenia i zespołu jelita drażliwego, które w przebiegu i skutkach są znacznie cięższe niż syndrom SIBO. Tym bardziej sygnałem alarmującym powinny być dolegliwości w postaci przewlekłej biegunki i silnych wzdęć, przyczyniających się do znacznego powiększania i pęcznienia brzucha. Dolegliwości utrzymujące się powyżej miesiąca należy skonsultować z gastrologiem.
- R. Okuniewicz, Ł. Moos, Z. Brzoza, Zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego, Klinika Chorób Wewn., Instytut Nauk Medycznych, Uniwersytet Opolski, 2021.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.