Przegrzanie organizmu – objawy, skutki, postępowanie

Czym jest przegrzanie organizmu?

Przegrzanie organizmu, zwane także hipertermią, to stan, w którym temperatura ciała przekracza 38°C. Może to mieć miejsce w wyniku narażenia na wysoką temperaturę otoczenia lub wskutek intensywnego wysiłku fizycznego. W czasie upałów, szczególnie u osób starszych, dzieci i osób z chorobami przewlekłymi, przegrzanie organizmu może prowadzić do poważnych zaburzeń zdrowotnych, a nawet do śmierci.

W Polsce mimo umiarkowanego klimatu okres letni z wysokimi temperaturami powyżej 31°C i dużą wilgotnością powietrza sprzyja występowaniu hipertermii. Osoby szczególnie narażone na ten stan to:

• osoby przebywające w otoczeniu o temperaturze powyżej 35°C,

• wykonujące ciężką pracę fizyczną,

• osoby cierpiące na zaburzenia wydzielania potu,

• osoby przyjmujące niektóre leki i substancje, takie jak neuroleptyki lub alkohol,

• urlopowicze narażeni na długotrwałą ekspozycję na słońcu, na przykład podczas opalania.

Niemowlęta również są podatne na przegrzanie, ponieważ ich mechanizmy regulujące utratę ciepła są jeszcze słabo rozwinięte. Podobnie wygląda to u osób starszych, które mogą cierpieć na choroby współistniejące i stosować leki, co osłabia ich odruch pragnienia.

Co powoduje hipertermię?

Przegrzanie organizmu, inaczej hipertermia, to stan, który występuje, gdy ciało nie jest w stanie skutecznie regulować swojej temperatury wewnętrznej w warunkach wysokiej temperatury i wilgotności powietrza. Jest to potencjalnie niebezpieczne, ponieważ może prowadzić do poważnych zaburzeń zdrowotnych, włączając w to wstrząs i udar cieplny.

Przyczyny przegrzania organizmu są różne i zależą od wielu czynników, w tym od temperatury otoczenia, wilgotności powietrza, wykonywanej aktywności fizycznej, stanu zdrowia i stylu życia.

W upalne dni temperatura otoczenia może osiągać bardzo wysokie wartości, szczególnie w miejscach suchych i słabo wentylowanych. Gdy temperatura otoczenia przekracza 35°C, organizm nie jest w stanie skutecznie odprowadzać ciepła, co prowadzi do wzrostu temperatury ciała i jego przegrzewania.

Najbardziej narażone na przegrzanie są osoby, które wykonują pracę fizyczną lub uprawiają sport na zewnątrz w upalne dni. W trakcie aktywności fizycznej organizm produkuje dużo ciepła, a ciało zaczyna intensywnie wydzielać pot, aby się ochłodzić. Jednak w przypadku przegrzania mechanizm regulacji temperatury ciała nie działa prawidłowo, co prowadzi do nadmiernego nagrzewania się organizmu.

Ponadto niektóre choroby mogą zwiększać ryzyko przegrzania organizmu, zwłaszcza w przypadku osób starszych, które cierpią na choroby układu krążenia lub choroby nerek, co utrudnia regulację temperatury ciała. Niektóre leki, takie jak beta-blokery, mogą również zaburzać regulację temperatury ciała i zwiększać ryzyko przegrzania.

Styl życia może mieć wpływ na ryzyko przegrzania organizmu. Osoby, które nadmiernie spożywają alkohol lub narkotyki, są bardziej narażone na przegrzanie organizmu, ponieważ te substancje zaburzają zdolność organizmu do regulowania temperatury ciała.

Przegrzanie organizmu – objawy

Do najczęstszych objawów przegrzania organizmu należą:

• uczucie zmęczenia i osłabienia,

• ból głowy,

• nudności,

• wymioty,

• zawroty głowy,

• skurcze mięśni,

• nadmierna potliwość,

• wysoka temperatura ciała, przekraczająca 38°C,

• schodząca skóra po nadmiernej ekspozycji na słońce.

Najłagodniejszym skutkiem przegrzania organizmu jest lekko podniesiona temperatura ciała i zaczerwieniona skóra, która po kilku dniach schodzi, pozostawiając białe plamki. W przypadku poważniejszych przypadków hipertermii mogą wystąpić także objawy, takie jak: utrata przytomności, dezorientacja, zaburzenia widzenia oraz drgawki.

Osoby, które są szczególnie narażone na przegrzanie organizmu, powinny być bardziej czujne na te objawy i podjąć odpowiednie kroki, aby schłodzić swój organizm. W przypadku wystąpienia poważniejszych objawów należy niezwłocznie zwrócić się po pomoc medyczną.

Przegrzanie organizmu – pierwsza pomoc

W przypadku przegrzania organizmu pierwszej pomocy należy udzielić w następujący sposób:

1. Przenieść osobę do chłodnego i przewiewnego miejsca – jeśli jest to możliwe, umieścić ją w klimatyzowanym pomieszczeniu lub na zewnątrz w cieniu.

2. Rozluźnić ubranie – zdjąć koszulę lub rozpiąć guziki, aby ułatwić krążenie powietrza wokół ciała.

3. Podawać płyny – należy dostarczać dużą ilość wody, aby uniknąć odwodnienia organizmu.

4. Przykładać chłodne okłady: na czoło, kark i nadgarstki, aby obniżyć temperaturę ciała.

5. Monitorować temperaturę ciała – jeśli temperatura nie spada lub dalej wzrasta, należy wezwać niezwłocznie pogotowie ratunkowe.

W przypadku poważniejszych objawów, takich jak: drgawki, utrata przytomności lub trudności w oddychaniu, trzeba natychmiast zadzwonić po pogotowie ratunkowe. W skrajnych przypadkach, jeśli to konieczne, należy podtrzymywać oddychanie i krążenie, wykonując resuscytację krążeniowo-oddechową.

Jak leczyć przegrzanie organizmu?