Jak rozpoznać syndrom opuszczonego gniazda?
Wyprowadzka dzieci to dla rodziców często ogromny stres, któremu może towarzyszyć smutek, tęsknota oraz żal. Zazwyczaj mijają one w ciągu kilku dni, jednak u niektórych trwają zdecydowanie dłużej. Syndrom opuszczonego gniazda przeważnie dotyczy kobiet, które nie mogą się pogodzić z utratą dziecka. Zamiast uznać wyprowadzkę za początek nowego etapu, traktują ją jako karę. Poznaj sposoby radzenia sobie z tymi emocjami.
Na czym polega syndrom opuszczonego gniazda?
Syndrom pustego gniazda jest kryzysem emocjonalnym, który powstaje w momencie, kiedy dzieci opuszczają rodzinny dom. Dotyka on rodziców dorosłych już dzieci, które się wyprowadzają. Młodzi rodzice często borykają się z wieloma obowiązkami domowymi i wychowaniem pociech. Wyprowadzkę dorosłych dzieci traktują jako moment, kiedy będą mogli realizować swoje plany, odkładane przez wiele lat. Jednak kiedy to już się dzieje, pojawia się uczucie tęsknoty, pustki oraz samotności. Warto o tym poczytać (https://www.welbi.pl/tesknota-czym-jest-jak-sobie-z-nia-radzic/). Rodzice, zamiast cieszyć się ze swojego towarzystwa, zaczynają dostrzegać brak tematów do rozmów i chęci spędzania razem czasu.
Jakie są objawy syndromu opuszczonego gniazda?
Syndrom opuszczonego gniazda może dotykać obojga rodziców, jednak częściej dotyczy kobiet. Objawy pojawiają się zazwyczaj w pierwszych tygodniach po wyprowadzce dorosłego dziecka. W domu zaczyna robić się cicho, gwar ustaje, liczba domowników się zmniejsza. Niektórzy czują się przez to bardzo samotni. Warto wiedzieć, jakie są rodzaje samotności, aby móc ją jak najszybciej zdiagnozować (https://www.welbi.pl/samotnosc-co-to-jest-jakie-sa-rodzaje/). Życie rodziców często kręci się wokół dzieci, dlatego kiedy ich nie ma, znikają dotychczasowe obowiązki, a pojawia się poczucie bycia niepotrzebnymi i zbędnymi.
Poza żalem i smutkiem rodzice mogą odczuwać także:
poczucie utraty własnej wartości,
brak sensu istnienia,
poczucie odtrącenia,
myśli, że dziecko nie poradzi sobie bez nich.
Niektóre z tych objawów mogą trwać wiele miesięcy, a z czasem prowadzić nawet do depresji. Nie każde uczucie smutku jest objawem depresji, dlatego warto wiedzieć, z jakiego powodu go odczuwamy (https://www.welbi.pl/smutek-czym-jest-dlaczego-go-odczuwamy/). Jeśli dolegliwości są uciążliwe, warto skonsultować się z lekarzem lub rozpocząć terapię u psychologa.
Jak poradzić sobie z objawami?
Syndrom opuszczonego gniazda może trwać nawet kilka miesięcy, szczególnie jeśli większość czasu rodzice poświęcali wychowaniu dzieci. Warto wtedy znaleźć hobby lub sposoby na walkę z samotnością. Wiele cennych wskazówek znajduje się w artykule na stronie https://www.welbi.pl/jak-poradzic-sobie-z-samotnoscia-jakie-sa-sposoby/. Na dolegliwości często skarżą się osoby, które nie mają wielu przyjaciół lub znajomych, a swój czas poświęcały głównie na kontakt z dzieckiem. Warto w takiej sytuacji porozmawiać z kimś bliskim, np. partnerem, rodzeństwem czy przyjacielem. Możliwe, że zwykła rozmowa pozwoli zrozumieć, że wyprowadzka dziecka to początek nowego etapu w życiu.
Pomocne może być zrobienie czegoś, co odkładało się ze względu na dzieci – rozpoczęcie kursu językowego, remont mieszkania, daleka podróż. Dobrym pomysłem jest także przygarnięcie zwierzaka, o którego należy się troszczyć. Bardzo ważne okazuje się wsparcie bliskich. Może ktoś ze znajomych lub sąsiadów boryka się z podobnymi trudnościami i łatwiej będzie wspólnie sobie z nimi poradzić? Często pomocne są rozmowy i przebywanie z osobami z podobnymi doświadczeniami.
Dużą rolę odgrywa partner, który powinien być wsparciem. Można ponownie poczuć się parą bez dzieci i spędzać czas tylko we dwoje. Wolne chwile należy poświęcać na wspólne pasje, spacery, wyjścia do kina, wycieczki czy jakiś kurs. Warto zadbać o komunikację, a także uczucie.
Po wyprowadzce dziecka nie można go wykreślić całkowicie ze swojego życia ani codziennie mu się narzucać. Warto czasem zadzwonić, wyjść razem na obiad lub zaprosić dziecko do siebie. Nie należy dzwonić kilka razy dziennie, wykonywać niezapowiedzianych wizyt czy przywozić gotowego jedzenia. Trzeba pogodzić się z myślą, że dziecko jest już osobą dorosłą, która ma swoje życie, i decyzję o przeprowadzce podjęło z jakiegoś powodu.
Kiedy należy zacząć szukać pomocy?
Syndrom opuszczonego gniazda to wiele objawów, które wpływają na codzienność. Smutek, brak chęci do życia i płacz mogą być powodem do skorzystania z pomocy specjalisty, szczególnie jeśli płacz (https://www.welbi.pl/placz-nieutulony-gwaltowny-jakie-sa-rodzaje/) utrudnia wykonywanie codziennych obowiązków. Początkowo warto spotkać się z psychologiem i porozmawiać na temat swoich uczuć po wyprowadzce dziecka. Często regularne spotkania ze specjalistą pomagają odkryć zalety nowego życia. Niekiedy jednak konieczne jest zastosowanie farmakoterapii. W tym przypadku pomoc psychologa jest niewystarczalna i warto rozważyć wizytę u psychiatry.
Po pomoc powinny zwrócić się osoby, które wcześniej chorowały na depresję i objawy się nasilają. Może okazać się, że konieczne będzie zwiększenie częstotliwości spotkań z psychologiem lub zmiana dawek zażywanych leków. Pomoc z poradzeniem sobie z trudnymi emocjami może być także potrzebna osobom, które nadużywają alkoholu. Regularne spożywanie wysokoprocentowych napojów może prowadzić do rozwoju wielu chorób, a także stwarzać niebezpieczne sytuacje.
- L. Wojciechowska, Syndrom pustego gniazda. Dobrostan matek usamodzielniających się dzieci, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN, Warszawa 2008.
- S.L. Zalewska, Syndrom pustego gniazda, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2012.
- V. Kast, Syndrom opuszczonego gniazda: poszukiwanie na nowo własnej tożsamości, tłum. Aneta Ciuła, Wydawnictwo Jedność, Kielce 2003.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.