Na czym polega Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach i kto może z niej skorzystać?
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach to jeden z nurtów psychoterapeutycznych lokujący się w obszarze terapii humanistycznej. Opiera się na założeniu, że to klient jest ekspertem od swoich problemów i ma wszelkie zasoby, by je rozwiązać. Terapeuta ma być jedynie przewodnikiem w tym procesie.
Polecane
Czym jest Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach?
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach (TSR) to nurt psychoterapeutyczny, który powstał w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku w Stanach Zjednoczonych i z roku na rok cieszy się coraz większym uznaniem. Swój sukces zawdzięcza przede wszystkim odwrotnym niż w przypadku pozostałych metod psychoterapii podejściem do pacjenta, a właściwie – klienta.
W TSR klient jest aktywną stroną relacji terapeutycznej. To on ma nazwać swoje problemy, określić potrzeby i wyznaczyć cele terapii. To on także ma kompetencje, by uporać się ze swoimi trudnościami. Terapeuta ma jedynie dostarczyć mu narzędzi, dzięki którym będzie mógł wprowadzić pożądane zmiany w swoim życiu.
U podstaw większości nurtów terapeutycznych leży przekonanie, że warunkiem zdrowia psychicznego jest uświadomienie sobie i rozwiązanie swoich wewnętrznych konfliktów. I pod tym względem TSR jest wyjątkowa – skupia się wyłącznie na teraźniejszości i przyszłości, nie analizując przyczyn problemów.
Dla kogo przeznaczona jest psychoterapia TSR?
Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach skierowana jest do wszystkich osób, które odczuwają potrzebę zmiany swojego funkcjonowania w obliczu osobistych problemów czy trudności w relacjach społecznych. Metody TSR pomocne są także w leczeniu zaburzeń psychicznych i pokonywaniu kryzysów emocjonalnych.
Z terapii TSR możesz skorzystać m.in. wówczas, gdy:
chcesz wzmocnić poczucie własnej wartości;
doświadczasz trudności w relacjach interpersonalnych;
doskwierają ci konflikty z partnerem, rodziną czy pracodawcą;
trudności przysparza ci wychowanie dzieci;
cierpisz na depresję lub zaburzenia lękowe;
chorujesz na anoreksję lub bulimię;
przeżywasz żałobę, rozwód czy utratę pracy;
zmagasz się z uzależnieniem lub współuzależnieniem;
jesteś ofiarą lub sprawcą przemocy.
W każdej z powyższych sytuacji TSR ma służyć wypracowaniu możliwie najszybszego i najbardziej efektywnego rozwiązania twojego problemu.
Założenia Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach
Idee TSR można sprowadzić do trzech kluczowych zasad:
Jeśli coś działa, rób to częściej.
Powtarzaj zachowania, które okazały się skuteczne w minimalizowaniu czy rozwiązywaniu twoich problemów.Jeśli coś nie działa, nie rób tego więcej. Rób coś innego.
Porzuć działania, które nie przynoszą pożądanych skutków. Szukaj alternatywnych sposobów na pokonanie trudności.Jeśli coś się nie zepsuło, nie naprawiaj tego.
Nie komplikuj problemów. Zawsze zaczynaj działanie od najprostszych rozwiązań.
TSR służy odkryciu tych spośród twoich zasobów, które mogą być pomocne w rozwiązaniu określonego problemu. Praca terapeutyczna skoncentrowana będzie na twoich mocnych stronach, a nie na porażkach czy zaburzeniach. Punktem wyjścia terapii stanie się określenie twoich potrzeb i celów, do których chcesz zmierzać.
W TSR pomija się diagnozę problemu na rzecz opracowania jego optymalnego rozwiązania. Rozważanie przyczyn trudności jest zbędne. Do twoich minionych przeżyć terapeuta wracać będzie tylko po to, by przeanalizować, w jaki sposób radziłeś sobie z określonymi sytuacjami, nim stały się problemem. Ta wiedza rzuci światło na możliwości, które warto wykorzystać w czasie teraźniejszym.
Terapeuta TSR nie występuje w roli eksperta. Nie wyznacza celów terapii i nie udziela wskazówek, jak je osiągnąć. Musi poznać i zrozumieć twoją perspektywę, ponieważ to ty zdecydujesz, które problemy mają zostać rozwiązane. W twoich rękach także znajdują się zasoby niezbędne do pokonania trudności. Terapeuta ma dopomóc ci w odkryciu twoich predyspozycji i strategii działania, które najlepiej posłużą realizacji wytyczonych celów.
Metody Terapii Skoncentrowanej na Rozwiązaniach
Terapia TSR może mieć charakter indywidualnych spotkań opartych na rozmowie z terapeutą. Rozwiązań poszukiwać można także poprzez pracę grupową albo w terapii par.
Nie istnieje jeden schemat pracy w TSR. Zgodnie z jej założeniami każdy problem wymaga indywidualnego podejścia, a co więcej – każdy można rozwiązać na wiele sposobów. Dlatego wspólnie z terapeutą będziecie przyglądać się twoim trudnościom z różnych perspektyw. To pomoże wam odkryć najlepszą strategię działania. W jej wypracowaniu pomocne będą takie metody, jak:
ocena natężenia problemów, np. w skali od 1 do 10,
przeformułowanie negatywnych sądów na pozytywne,
wizualizacja przyszłości, w której twój problem nie będzie istniał.
W ujęciu TSR do realizacji założonych celów dochodzi się metodą małych kroków. Plan działania obejmie zatem stopniowe zmiany, z których każda będzie celem sama w sobie. Nie oznacza to jednak, że masz spodziewać się długotrwałej terapii. TSR zamyka się zwykle w kilku, kilkunastu spotkaniach, w czasie których wypracujesz metody samodzielnego radzenia sobie ze swoimi problemami w przyszłości.
- J. Milner, P. O'Byrne, Poradnictwo krótkoterminowe: Narracje i rozwiązania, tł. M. Trojański, Zysk i S-ka, Poznań 2007.
- J. Kienhuis, T. Świtek (red.), Klient ekspertem. Podejście Skoncentrowane na Rozwiązaniach i jego zastosowanie w Polsce, Instytut Socjologii UJ, Kraków 2007.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.