Termolezja – na czym polega, wskazania do zabiegu, skutki uboczne
Termolezja to niefarmakologiczna metoda leczenia bólu zwłaszcza o charakterze przewlekłym pochodzącym od kręgosłupa. Efektem terapii jest długotrwała ulga od dolegliwości. Sprawdź, na czym polega termolezja, kiedy z niej skorzystać i jakie skutki uboczne może powodować.
Co to jest termolezja?
Termolezja, zwana także termoablacją, to metoda zwalczania bólu o charakterze przewlekłym, polegająca na zastosowaniu prądu o częstotliwości fal radiowych (300–500 kHz). Istotą zabiegu jest zablokowanie przewodnictwa nerwowego w obrębie włókien nerwowych odpowiedzialnych za odczuwanie nieprzyjemnych dolegliwości poprzez umieszczenie w ich okolicy niewielkiej elektrody emitującej temperaturę uzyskaną dzięki falom radiowym o określonej długości. Efektem rehabilitacji tego typu jest długotrwała ulga od bólu.
Zabieg termolezji ma szerokie zastosowanie kliniczne. Możesz z niego skorzystać zarówno na ból pleców pochodzący od kręgosłupa czy ból głowy o charakterze klasterowym, jak i na dolegliwości związane z problemami nerwu twarzowego. To również cenna metoda na różnorodne radikulopatie i bóle neuropatyczne, czyli stany związane z podrażnieniem i nieprawidłowym przewodnictwem w obrębie nerwów czuciowych, często opornych na leczenie farmakologiczne i inne metody nieinwazyjne.
Ze względu na to, że dolegliwości tego typu zwykle pochodzą od kręgosłupa, wskazaniem do termolezji jest choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa oraz dyskopatia. Elektroleczenie tego typu bywa wskazane nawet na bóle trzewne. Termolezja stosowana jest przede wszystkim na różne rodzaje nowotworów, w tym nieoperacyjnych guzów wątroby. Zabiegu nie wykonuje się jednak w przebiegu chorób o ostrym stadium i zaraz po nich. Najlepiej odczekać, aż stan zdrowia będzie stabilny. Również niewydolność serca może stanowić przeciwwskazanie.
Metodę leczenia tego typu można zastosować na dwa sposoby w zależności od wysokości termicznego czynnika. Uszkodzenie zakończeń nerwowych przewodzących ból wartością powyżej 70°C nazywa się RF, z kolei praca z temperaturą o wartości 42°C to termolezja pulsacyjna PRF.
Na czym polega termolezja?
Termolezja wymaga odpowiednich przygotowań. Du żą uwagę przywiązuje się do uzyskania jak najwięcej informacji o Twoim stanie zdrowia i charakterze bólu. Zabieg termolezji wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym. Jego istotą jest wkłucie igły w okolicę, która ma być docelowo poddana terapii na odległość nie dalej niż 3 mm od celu, dlatego ten etap wykonuje się pod kontrolą USG lub RTG. To szczególnie ważne, kiedy termolezja dotyczy głębiej położonych tkanek. Zabieg wykonywany na guzach nowotworowych dobrze widocznych i dostępnych może odbywać się bez dodatkowej aparatury obrazowej. Chorobotwórcza zmiana tego typu może zostać zniszczona nawet w trakcie pierwszego cyklu termolezji. Jeśli okoliczności są sprzyjające, elektrodę umieszcza się w jej centrum, z kolei kiedy wymiary i kształty guza są nietypowe, elektrodę umieszcza się w najbardziej oddalonym od głowicy USG miejscu, aby podczas stymulacji nie pogorszyć obrazu z ultrasonografu. Termolezja kręgosłupa lędźwiowego bądź innego aparatu ruchu, który sprawia Ci problemy, również może przebiegać z użyciem dodatkowego sprzętu, w zależności od charakteru, lokalizacji i rozległości zmian. Po umieszczeniu igły w sąsiedztwie docelowego nerwu wprowadzana zostaje elektroda i rozpoczyna się proces stymulacji czuciowej. Położenie elektrody sprawdza się, podając stopniowo dawki prądu. Im niższe napięcie stymulujące, tym bliżej nerwu znajduje się elektroda. Zabieg termolezji np. guzów wątrobowych trwa średnio 2–3 godziny.
Termolezja – skutki uboczne
Termolezja nerwu trójdzielnego czy kręgosłupa lędźwiowego, mimo że wykazuje dużą skuteczność działania, może powodować efekty uboczne. Pozabiegowa bolesność miejsca wkłucia i odnerwienia zwykle utrzymuje się przez mniej więcej dwa tygodnie. To jednak jest zupełnie naturalną reakcją organizmu, dlatego nie wpadaj w panikę. Aby przyspieszyć rekonwalescencję pozabiegową, nie przeciążaj się i oszczędzaj swoje siły. Dużo odpoczywaj i stosuj się do zaleceń specjalisty, który wykonywał zabieg. Po tym czasie możesz rozpocząć rehabilitację ruchową. Twoje odnerwione i niesprawiające już bólu okolice nie powinny przysparzać trudności w aktywności fizycznej, jednak odruchowo możesz mieć barierę natury psychicznej przed podejmowaniem wysiłku, chcąc chronić jak dotychczas kręgosłup przed przeciążeniami czy uszkodzeniem. Poważniejsze powikłania po termolezji występują rzadko. Do najczęstszych należą m.in. infekcje, podrażnienia skóry, blizna oraz niewystarczająca poprawa bólu. W przypadku zabiegu na guza wątroby może pojawić się żółtaczka, postępująca niewydolność narządu, oparzeniowe uszkodzenie wątroby, zakrzepica żyły wrotnej czy hemobilia.
Zmagasz się z przewlekłym bólem ze strony kręgosłupa, co powinno zostać skonsultowane z ortopedą? Nie czekaj w długich kolejkach! Dzięki prywatnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu Polisa Zdrowie Welbi, którego ofertę można zamówić na Welbi, Twoje oczekiwanie na e-konsultację lub wizytę u specjalisty nie będzie trwało z reguły dłużej niż 3 dni robocze.
Sprawdź, co wchodzi w zakres poszczególnych pakietów! Wypełnij formularz i zamów ofertę, żeby poznać szczegóły i podpisać umowę. Z usług możesz korzystać niemal od razu po opłaceniu pierwszej składki.
- M. Krawczyk, Przerzuty nowotworowe do wątroby, PZWL, Warszawa 2020.
- M. Retkowski i in., Termoablacja wątroby wieprzowej – interpretacja zmian obrazu radiologicznego spowodowanych martwicą termiczną, „Polish Journal of Radiology” 2002, 67.
- S. Rudzki, A. Jamroż, Ablacja prądem wysokiej częstotliwości pierwotnych i przerzutowych guzów nowotworowych wątroby, „Polski Merkuriusz Lekarski” 2004, 16.
- W. Kasprzak i in., Fizykoterapia, PZWL 2001.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.