Tłuszczak – co to jest? Przyczyny, objawy i leczenie tłuszczaków
Tłuszczaki, czyli łagodne nowotwory zbudowane z komórek tłuszczowych, pojawiają się najczęściej w okolicy głowy, szyi i tułowia, ale mogą wystąpić także w innych rejonach ciała człowieka. Bywają przyczyną dolegliwości bólowych, a w rzadkich przypadkach mogą prowadzić do groźnych powikłań – niedrożności jelit czy zatorowości. Sprawdź, jak wygląda tłuszczak, co może sprzyjać jego powstawaniu i na czym polega jego leczenie.
Polecane
Co to jest tłuszczak? Jak wygląda?
Tłuszczak jest łagodną zmianą nowotworową zbudowaną z adipocytów, czyli komórek tłuszczowych. W Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 tłuszczaki są uwzględnione pod kodem D17 (nowotwory niezłośliwe z tkanki tłuszczowej). Zmiany występują nieco częściej u mężczyzn niż u kobiet, ze szczytem zachorowań między czwartą a szóstą dekadą życia.
Tłuszczaki mogą pojawić się w każdym miejscu w organizmie człowieka, w którym występują komórki tłuszczowe. Osiągają zwykle wielkość od 1 do ponad 10 cm, a u 5–10% osób stwierdza się ich mnogie występowanie. Jak wygląda tłuszczak na ciele? Jest to najczęściej pojedynczy, miękki, niebolesny guzek podskórny, który powoli rośnie. W przypadku zmian o średnicy powyżej 10 cm mówi się o obecności tłuszczaka olbrzymiego. Tłuszczaki pojawiają się najczęściej w okolicy tułowia, szyi i przedramion.
Z uwagi na lokalizację wyróżnia się m.in. tłuszczaki:
na szyi,
na karku,
pod okiem,
na czole,
na głowie,
na rękach,
pod pachą,
na przedramieniu,
na ramieniu,
na nodze,
na plecach,
na brzuchu,
na piersi.
Mogą one się pojawić również w innych okolicach, niewidocznych gołym okiem – w obrębie mięśni, stawów, kości, tkanki nerwowej, w przestrzeni zaotrzewnowej, a nawet w przewodzie pokarmowym i w jamach serca. W zależności od lokalizacji zmiany obserwuje się różne objawy u osób chorych, np. pacjenci z tłuszczakiem przełyku zgłaszają często trudności z przełykaniem (dysfagię), nawracające wymioty i zgagę, a w przypadku obecności tłuszczaka w przewodzie pokarmowym mogą pojawiać się bóle brzucha czy krew w kale.
Sprawdź, jakie inne zmiany skórne należy różnicować z tłuszczakiem: https://www.welbi.pl/torbiel-naskorkowa-jak-leczyc-torbiel-lojowa-skory/.
Skąd się biorą tłuszczaki?
Tłuszczaki występują dość często – szacuje się, że w ciągu całego życia zmiana rozwija się u 0,1% osób, zwykle w okolicy tułowia i kończyn górnych. Etiologia występowania tłuszczaków jest wciąż nieznana. Przypuszcza się, że na ich pojawienie się mogą mieć wpływ czynniki genetyczne, przebyte urazy oraz obecność chorób towarzyszących – otyłości, cukrzycy i hiperlipidemii (podwyższonego poziomu tłuszczu we krwi). U pacjentów zakażonych HIV pojawienie się tłuszczaków może mieć związek ze stosowaniem określonych leków (inhibitorów proteazy).
Sprawdź także: https://www.welbi.pl/jakie-sa-rodzaje-nowotworow-co-warto-wiedziec/.
Jak pozbyć się tłuszczaków? Metody leczenia
Pacjenci często próbują się dowiedzieć, jak usunąć tłuszczaka domowym sposobem. Bezpieczne usunięcie tłuszczaka wymaga jednak wizyty w gabinecie lekarza, niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z tłuszczakiem na powiece, pod kolanem czy ze zmianą w innej lokalizacji. Większość osób chorych zgłasza się po pomoc z powodów czysto kosmetycznych. W rzadszych przypadkach obecność zmiany może być przyczyną dolegliwości bólowych (tłuszczak bolesny) lub trudności w codziennym funkcjonowaniu, np. u osób z tłuszczakiem na stopie.
Decyzję o podjęciu leczenia podejmuje lekarz na podstawie całokształtu obrazu klinicznego pacjenta, m.in. ilości i wielkości zmiany, a także jej lokalizacji. Specjalista zapyta Cię również, czy tłuszczak boli, jak szybko się powiększa, oraz zbierze wywiad na temat Twojego ogólnego stanu zdrowia i chorób towarzyszących.
Dowiedz się również: https://www.welbi.pl/do-jakiego-lekarza-z-guzkiem-pod-skora/.
Najczęściej zalecanym i wykonywanym zabiegiem jest chirurgiczne wycięcie tłuszczaka wraz z jego torebką. W przypadku obecności dużych zmian może zostać wykonana liposukcja (nakłucie tłuszczaka i odessanie tkanki tłuszczowej). Zmiany w świetle przewodu pokarmowego wymagają leczenia również z uwagi na związane z nimi ryzyko powstania niedrożności i krwawienia. Usunięcie tłuszczaka jelita grubego często jest możliwe za pomocą metody endoskopowej (podczas kolonoskopii). Warto jednak wiedzieć, że taki zabieg wiąże się z ryzykiem perforacji jelita, a w konsekwencji – koniecznością wykonania nagłej operacji. W niektórych sytuacjach istnieje również możliwość leczenia farmakologicznego tłuszczaków, polegającego na podaniu do jego wnętrza sterydów z dodatkiem izoproterenolu lub dezoksycholanu sodu.
Zastanawiasz się, czy tłuszczak może się samoistnie wchłonąć? Niestety, nie obserwuje się spontanicznych wyleczeń ani zniknięcia zmian u osób stosujących dietę niskokaloryczną. Co więcej, gwałtowna utrata masy ciała może sprawić, że zmiana stanie się bardziej widoczna.
Czy tłuszczaki są groźne?
Tłuszczaki są łagodnymi zmianami nowotworowymi i nie mają potencjału do zezłośliwienia. W większości przypadków rokowanie u pacjentów jest bardzo dobre. Groźne bywają przede wszystkim zmiany w świetle przewodu pokarmowego (mogą być przyczyną niedrożności i krwawienia) i w sercu (zwiększają ryzyko incydentów zakrzepowo-zatorowych).
- L. Kolb i in., Lipoma, „StatPearls”, 2022, dostęp online: maj 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507906/.
- A. Charifa, Ch. Azmat, T. Badri, Lipoma Pathology, „StatPearls”, 2022, dostęp online: maj 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482343/.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.