Czym jest torbiel włosowa i jakie są sposoby jej leczenia?
Guz w okolicy szpary pośladkowej, który boli i jest wypełniony ropą, może wskazywać na torbiel włosową. Jest ona spowodowana stanem zapalnym i infekcją, do których prowadzi wnikanie włosów pod skórę. Schorzenie wymaga terapii pod okiem specjalisty. Zobacz, jak leczyć torbiel włosową kości ogonowej.
Torbiel włosowa
Torbiel jest zmianą chorobową, która może pojawić się w różnych miejscach na ciele. Jest to ograniczona przestrzeń wypełniona płynną lub galaretowatą treścią. Może osiągać różne rozmiary, występować pojedynczo lub w grupach.
Jedna z tego typu zmian to torbiel włosowa. Jest to choroba tkanki podskórnej o podłożu zapalnym. Powstaje w szparze pośladkowej. Bardzo rzadko zdarza się, że ma inną lokalizację. W piśmiennictwie można spotkać inne określenia tego schorzenia – m.in. torbiel pilonidalna, torbiel kości ogonowej i zatoka włosowa.
Torbiel włosowa jest chorobą, która dotyczy głównie młodych osób. Zdecydowanie częściej występuje u mężczyzn (źródła podają, że stosunek zachorowań wynosi 4:1). Jest to jedna z głównych przyczyn stanu zapalnego i zmian ropnych w okolicy odbytu.
Jak wygląda torbiel włosowa?
Torbiel włosowa ma postać guzka o różnych rozmiarach. Jest on zlokalizowany w szparze międzypośladkowej. W jego wnętrzu znajduje się płyn. Składa się on głównie z płynu tkankowego i ropy. Obecne są tam również włosy, które nie mają kontaktu ze skórą. Niekiedy na skórze widać otwory, przez które wycieka treść ropna. Zdarza się, że guzek nie jest widoczny ze względu na obrzęk szpary pośladkowej spowodowany torbielą pilonidalną.
Przyczyny torbieli włosowej
Nie udało się ustalić dokładnych przyczyn powstania torbieli włosowej. Część badaczy skłania się ku twierdzeniom, że może ona mieć charakter wrodzony. Czasem w życiu płodowym w linii pośrodkowej ciała komórki rozwijają się w nieprawidłowy sposób. W efekcie włosy rosną również pod skórą, co jest przyczyną tworzenia się guzka w szparze pośladkowej.
Większość badaczy uznaje jednak, że torbiel pilonidalna ma charakter nabyty. Jej przyczyną jest wrastanie włosów pod skórę. W efekcie tworzy się kanał. Wraz z włosami przedostają się do niego również drobnoustroje, co z kolei powoduje zakażenie i stan zapalny. Czynnikami ryzyka wystąpienia torbieli włosowej są:
obfite owłosienie ciała,
siedzący tryb życia,
otyłość,
nieprawidłowa higiena,
głęboka szpara pośladkowa,
spadek odporności organizmu.
Prawdopodobnie wyższe ryzyko wystąpienia torbieli włosowej mają osoby chore przewlekle (np. na cukrzycę).
Jakie są objawy torbieli włosowej?
Torbiel pilonidalna objawia się guzkiem w szparze międzypośladkowej. Inne symptomy to:
stan zapalny,
obrzęk,
zaczerwienienie,
silny ból,
gorączka i dreszcze (przy zaawansowanym procesie zapalnym).
Objawy torbieli włosowej nie są charakterystyczne, dlatego konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki, która wyklucza inne schorzenia tej okolicy (m.in. przetokę lub ropień odbytu). Czasem nie występują żadne dolegliwości.
Jak leczyć torbiel włosową kości ogonowej?
Leczenie zależy od stopnia zaawansowania problemu oraz występujących dolegliwości. Można zastosować metody nieoperacyjne oraz chirurgiczne. Torbiel, która nie powoduje objawów, nie wymaga leczenia. Konieczna jest natomiast obserwacja zmiany.
Leczenie nieoperacyjne
W przypadku leczenia nieoperacyjnego stosuje się antybiotykoterapię. Dzięki niej łagodzi się zakażenie i stan zapalny. Istotna jest też higiena szpary pośladkowej oraz regularne usuwanie owłosienia. Można wykorzystać ponadto różne miejscowe zabiegi (np. okłady lub ozonoterapię). Leczenie nieoperacyjne sprawdza się tylko przy łagodnym przebiegu choroby.
Leczenie chirurgiczne torbieli włosowej
Jest kilka metod chirurgicznego leczenia tej przypadłości. W przypadku wytworzenia się ropnia nacina się go i wykonuje drenaż. Możliwe jest też wycięcie torbieli z marginesem zdrowej tkanki i dokładne oczyszczenie skóry. Technika ta nie sprawdza się jednak u wszystkich osób, ponieważ po jej zastosowaniu torbiel może nawracać. W takich sytuacjach wskazane jest skorzystanie z bardziej zaawansowanych metod, które wykazują największą skuteczność. Usuwane są wszystkie tkanki. Jednocześnie wykonywana jest ich plastyka wraz ze spłyceniem lub przesunięciem szpary międzypośladkowej.
Czy torbiel włosowa jest groźna?
Torbiel włosowa może powodować powikłania. Pojawiają się one, gdy zmiana jest nieleczona lub kiedy terapia jest nieodpowiednia. Zalicza się do nich ropień oraz przetokę odbytu (powstaje kanał, który łączy się z odbytem). Torbiel może przeobrazić się w nowotwór. Zdarza się to bardzo rzadko (w 0,1% wszystkich przypadków).
Jeśli obawiasz się powstania bolesnych torbieli albo chcesz uzyskać pomoc w leczeniu już powstałych zmian (np. torbieli włosowej), sprawdź, co możesz zyskać dzięki Polisie Zdrowie Welbi. To prywatne ubezpieczenie zdrowotne zapewni Ci dostęp do lekarzy pierwszego kontaktu i specjalistów oraz wielu badań, w tym laboratoryjnych, obrazowych i czynnościowych (nawet blisko 300 badań w najbardziej rozbudowanym pakiecie OCHRONA GOLD od 239 z miesięcznie). Wypełnij formularz i otrzymaj ofertę – dowiesz się, co możesz zyskać, wybierając prywatną opiekę medyczną od TU Zdrowie.
- P. Dutkiewicz, P. Ciesielski, M. Kołodziejczak, Results of surgical treatment of pilonidal sinus in 50 patients operated using Bascom II procedure – prospective study, „Polski Przegląd Chirurgiczny” 2019, nr 91, s. 21–26.
- M. Kołodziejczak, P. Ciesielski, Etiopatogeneza i leczenie torbieli włosowej, „Chirurgia po Dyplomie” 2015, https://podyplomie.pl/chirurgia/17790,etiopatogeneza-i-leczenie-torbieli-wlosowej (dostęp 08.02.2022).
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.