Co to jest woda oligoceńska? Poznaj jej pochodzenie i właściwości
Chociaż określenie woda oligoceńska (artezyjska) występuje w powszechnym użyciu, niewiele osób wie, czym tak naprawdę różni się od mineralnej. Czym charakteryzuje się woda oligoceńska? Skąd pochodzi i jakie ma właściwości? Jest ceniona głównie ze względu na walory smakowe, brak zanieczyszczeń chemicznych i mikrobiologicznych oraz bezpieczeństwo dla zdrowia.
Co to jest woda oligoceńska?
Nazwa woda oligoceńska (woda artezyjska) pochodzi od francuskiej miejscowości Artois, gdzie powstała pierwsza studnia artezyjska. Z kolei określenie „oligoceńska” wywodzi się od piasków oligocenu, na głębokości których znajduje się właśnie woda oligoceńska. Jej pokłady położone są pomiędzy dwiema nieprzepuszczalnymi warstwami skał w strukturze geologicznej (ukształtowaniu terenu) o charakterze niecki. Na jakiej głębokości wydobywa się wodę oligoceńską? W Polsce woda artezyjska występuje na przykład w Niecce Mazowieckiej i Łódzkiej na głębokości około 200 metrów. Na świecie woda oligoceńska znajduje się głównie w Australii, USA, Wielkiej Brytanii i w Afryce Północnej. W każdym przypadku głębokość jej wydobycia jest nieco inna. Woda artezyjska za sprawą ciśnienia hydrostatycznego samoczynnie wydostaje się pod ciśnieniem na powierzchnię, z kolei subartezyjska musi być wydobywana sztucznie. Co ciekawe, wody artezyjskie mogą zmienić się w subartezyjskie z powodu ich zbyt intensywnej eksploatacji. Taka sytuacja miała miejsce na przykład w Niecce Mazowieckiej.
Jakie właściwości ma woda oligoceńska?
Położenie pokładów wody oligoceńskiej i sposób jej wydobycia wpływają na jej unikalne właściwości. Oligoceńska woda wykazuje następujące zalety:
jest wolna od skażeń mikrobiologicznych i zanieczyszczeń chemicznych. Z tego powodu nie wymaga też odkażenia i nie zawiera zanieczyszczeń wynikających z uzdatniania wody. Niezwykła jej czystość wynika z faktu, że znajduje się pod powierzchnią gruntu, przez co nie jest narażona na działanie czynników środowiskowych i od razu po wydobyciu jest zdatna do picia;
cechuje się ciekawymi walorami smakowymi. Często oceniane są one przez konsumentów jako lepsze niż te, jakie ma woda z kranu czy woda mineralna. Wody oligoceńskie nie mają zapachu, zazwyczaj pozbawione są też barwy;
czasami ma podwyższone (w porównaniu z innymi wodami) wartości stężenia żelaza i manganu. Świadczą o tym osad i przebarwienia, które zbierają się na urządzeniach czerpalnych. Jest to powszechne zjawisko, ale poziom żelaza i manganu nie stwarza zagrożenia dla zdrowia człowieka. Osad należy usunąć, a naczynie umyć przed kolejnym użyciem;
skład wody oligoceńskiej różni się w zależności od źródła pochodzenia. Najczęściej są o odczynie lekko zasadowym (woda alkaliczna) i pH 6,5–8,1. Ich skład jest zbliżony do wody niskozmineralizowanej – mają głównie wodorowęglany, chlorki, wapń, magnez, potas oraz sód. Przed podaniem wody oligoceńskiej małym dzieciom i osobom ze schorzeniami należy upewnić się co do jej składu, zwłaszcza jeśli mają miejsce zaburzenia gospodarki wody w organizmie
Zaletą wody oligoceńskiej jest to, że jej dostawa jest niezależna od stanu i pracy wodociągów. Awaria i brak wody w kranie nie stanowią przeszkody do dalszego korzystania ze studni oligoceńskich.
Jak przechowywać wodę oligoceńską?
Pamiętaj, żeby przechowywać wodę oligoceńską w temperaturze pokojowej maksymalnie przez 24 godziny, a w lodówce – do 48 godzin. Po upływie tego czasu może dojść do rozwoju mikroorganizmów. Pojemniki na wodę myj przed każdym ich wypełnieniem. Do przechowywania wody artezyjskiej używaj naczyń przeznaczonych wyłącznie do tego celu. Takie, w których były już przechowywane inne produkty spożywcze, mogą zmieniać smak i zapach wody lub prowadzić do szybszego rozwoju mikroorganizmów, zwłaszcza przy niedokładnym ich umyciu. Najlepsze są naczynia szklane. Powinny być one też szczelnie zamykane. Gdzie znajdziesz wodę oligoceńską? Punkty czerpalne wody artezyjskiej są w miejscach ogólnie dostępnych, zwykle na zewnątrz budynków ujęcia. Punkty ujęcia położone są w dogodnych strukturach geograficznych o charakterze niecki. Wiele z nich jest na przykład w Warszawie.Woda oligoceńska charakteryzuje się korzystnym naturalnym stosunkiem ilościowym składników do walorów smakowych i zapachowych. Jej największą zaletą jest czystość i w związku z tym brak jakichkolwiek substancji obcego pochodzenia, łącznie z tymi służącymi do uzdatniania.
- T. Latour, Ocena przydatności wód z warstw oligoceńskich do celów pitnych, „Przegląd Geologiczny” 1996, nr 444, s. 401–403.
- Jak korzystać ze studni oligoceńskich publicznie dostępnych?, PSSE, Wrocław 2020.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.