account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
Zdrowie psychiczneEmocje i stres 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Wolontariat – jak należy o siebie zadbać, aby mieć więcej sił na pomaganie innym?

Sylwia Brodniewska lek. Agnieszka Żędzian22.03.2022Aktualizacja: 05.10.2022

Dzięki wolontariuszom wiele osób otrzymało niezbędną pomoc i mogło lepiej poradzić sobie z trudnościami, jakie ich spotkały. Wolontariat to doskonały sposób na lepsze poznanie siebie, rozwój i nabycie nowych umiejętności. Jest to również praca, która wymaga dużo samodyscypliny, zaangażowania i umiejętności zapanowania nad stresem. Warto wiedzieć, jak sobie z nim poradzić, aby móc nieść pomoc tym, którzy jej potrzebują.


wolontariat-jak-o-siebie-zadbac-aby-miec-wiecej-sil-na-pomaganie-innym
unsplash.com

Polecane

placz-nieutulony-gwaltowny-jakie-sa-rodzaje
Zdrowie psychiczne
1 min.
Płacz – o czym świadczy i jak należy na niego reagować?
19.05.2021
hipokryta-kto-to-jest-po-czym-mozna-go-rozpoznac
Zdrowie psychiczne
1 min.
Hipokryta - kto to jest? Po czym można go rozpoznać?
30.07.2021
szczescie-jak-je-odnalezc-co-warto-wiedziec
Zdrowie psychiczne
1 min.
Co to jest szczęście? Jak stać się naprawdę szczęśliwym?
19.05.2021
smutek-czym-jest-dlaczego-go-odczuwamy
Zdrowie psychiczne
1 min.
Smutek - czym jest? Dlaczego go odczuwamy?
31.10.2021
Spis treści
  1. Dlaczego warto zadbać o siebie?
  2. Objawy przemęczenia
  3. Jak można pomagać innym?
  4. Na czym polega praca wolontariusza?
  5. Czy praca wolontariusza może być stresująca?
  6. Jak można radzić sobie ze stresem?
  7. Jak nie wypalić się jako wolontariusz?

Dlaczego warto zadbać o siebie?

Dbać o siebie należy niezależnie od wieku. Często, szczególnie w sytuacji, kiedy inni potrzebują pomocy, zapominamy o sobie. To duży błąd. Zaniedbując własne zdrowie, nie będziemy w stanie pomóc innym. Najlepszym tego przykładem jest fakt, że w samolocie w momencie, kiedy spada ciśnienie w kabinie, należy nałożyć maskę najpierw sobie, później dziecku. Ten przykład dobrze obrazuje cały mechanizm – aby móc pomóc innym, należy w pierwszej kolejności zadbać o siebie. Bez tego pomoc innym nie będzie możliwa.

Dobre samopoczucie psychiczne i fizyczne jest ważne w sytuacji, kiedy chcemy bądź musimy pomagać innym. Przemęczone osoby są bardziej narażone na wszelkiego rodzaju infekcje, ponieważ mają obniżoną odporność.

Warto o siebie zadbać w kontekście nie tylko pomocy innym, ale również poprawy własnego zdrowia i wydłużenie życia. Dbanie o siebie to:

  • samoakceptacja,

  • przyjemne czynności (taniec, śpiew, joga, zabawa z psem),

  • aktywność fizyczna (spacer, bieganie, siłownia, sport),

  • zdrowa dieta, pełna warzyw i owoców,

  • zerwanie toksycznych znajomości,

  • dbanie o zdrowie,

  • dbanie o wygląd (masaże, kąpiele),

  • wsparcie psychologiczne,

  • życie zgodnie z własnymi wartościami.

Dbanie o siebie powinno być procesem, który zachodzi każdego dnia. Najczęściej przemęczenie dopada osoby stosujące diety odchudzające, dużo pracujące, ciężko trenujące lub niedbające o higienę snu. Czasem jest to jeden z symptomów chorób, takich jak cukrzyca, depresja czy nowotwory. Jeśli czujesz się zmęczony psychicznie, masz niepokojące myśli, cierpisz na bezsenność, warto skonsultować się ze specjalistą. Możesz skorzystać ze strony https://twarzedepresji.pl/.

Objawy przemęczenia

Przemęczenie jest objawem, który pojawia się po wysiłku psychicznym lub fizycznym. Nie powinno się go lekceważyć. Długotrwałe przemęczenie może natomiast świadczyć o obecności wielu chorób. Najczęstszym objawem jest brak energii do wykonywania podstawowych czynności. Dolegliwości mogą być związane nie tylko z wysiłkiem, ale również z nieprawidłową dietą czy mniejszą ilością snu. Poza ogólnym brakiem energii do objawów przemęczenia należy zaliczyć:

  • bóle kostno-stawowe,

  • bóle głowy,

  • zaburzenia snu,

  • powiększenie węzłów chłonnych,

  • stan podgorączkowy,

  • problemy z pamięcią i koncentracją.

Niekiedy pojawiają się dolegliwości emocjonalne, takie jak: apatia, drażliwość, płaczliwość, zmienność nastrojów. Istnieją również zależności od pór roku. Kiedy dzień jest krótszy, pogoda nie sprzyja spędzaniu czasu na zewnątrz, organizm szybciej się męczy i jest osłabiony. Wraz z pierwszymi dniami wiosny zaczynamy czuć się coraz lepiej. Pamiętajmy o wpływie witaminy D na nasz organizm. Odgrywa ona bardzo ważną rolę w dbaniu o zdrowie. W lecie, jeśli przynajmniej przez 20 minut przebywa się na słońcu w godzinach od 11 do 15, suplementacja jest zbędna, ponieważ witamina D jest syntezowana przez skórę. W porach roku pozbawionych słońca należy zadbać o codzienne dostarczanie sobie odpowiednich dawek. Warto przed rozpoczęciem stosowania witaminy D oznaczyć jej poziom. Takie badanie wykonuje się z krwi i pozwala ono na poznanie stężenia tej witaminy we krwi.

Kiedy czujemy się długotrwale przemęczeni, warto wykonać podstawowe badania krwi, które pokażą ogólny obraz organizmu. Przemęczenie może wynikać z braku witamin – po ich uzupełnieniu człowiek nabierze sił. Czasem modyfikacja diety, dodanie aktywności fizycznej lub psychoterapia pomagają poczuć się lepiej.

Jak można pomagać innym?

Wielu osobom wydaje się, że pomaganie wiąże się z dużymi nakładami finansowymi. Jest to oczywiście błędne myślenie, ponieważ nieść pomoc można na wiele sposobów. W kontekście ostatnich wydarzeń na Ukrainie pomoc może polegać na:

  • oferowaniu środków finansowych (bezpośrednio lub poprzez zrzutki),

  • przekazaniu niezbędnych rzeczy (ubrań, zabawek, jedzenia),

  • zaproponowaniu mieszkania (przyjęciu pod swój dach, wynajęciu mieszkania),

  • udzieleniu pomocy medycznej,

  • udzieleniu pomocy w tłumaczeniu,

  • udzieleniu pomocy w transporcie,

  • wolontariacie.

Aby móc nieść pomoc, należy w pierwszej kolejności zadbać o własne zdrowie i samopoczucie. Jest to konieczne, aby mieć siłę do wspierania innych, na przykład osób, które uciekając przed działaniami wojennymi, znalazły się w obcym kraju bez znajomości języka.

W sytuacji, kiedy nie da się pomóc samodzielnie, konieczny jest specjalista. Istnieje wiele programów, które mogą pomóc poradzić sobie z trudnościami. Jednym z nich jest program bezpłatnej zdalnej pomocy, który można znaleźć na stronie https://twarzedepresji.pl/pomocpsychologiczna/. Osoby, które uciekły przed wojną na Ukrainie, mogą znaleźć różne formy pomocy. Najlepiej szukać ich na przeznaczonych dla nich stronach internetowych lub na infolinii Ministerstwa Zdrowia pod numerem 800 137 200. Takie osoby często potrzebują słowa wsparcia, zwykłej rozmowy, aby poczuć się normalnie pomimo trudnej sytuacji w ich kraju.

Na czym polega praca wolontariusza?

Jedną z form pomocy jest wolontariat. To bezpłatne, dobrowolne i świadome działanie na rzecz innych osób. W ramach wolontariatu wykonuje się różne czynności, które pomagają innym. Można zaangażować się w pomoc w placówkach społecznych, szkolnych, kulturalnych, ekologicznych, sportowych, ale zabronione jest wykonywanie czynności za darmo na rzecz działalności nastawionej na zysk. Do najpopularniejszych form wolontariatu należą:

  • pomoc osobom starszym,

  • opieka nad chorymi,

  • udzielanie bezpłatnych korepetycji,

  • organizowanie wydarzeń,

  • udzielanie porad prawnych,

  • opieka nad dziećmi,

  • opieka nad zwierzętami,

  • pomoc w domu.

Wolontariuszem może zostać każdy, kto ma chęć niesienia pomocy innym. Nie trzeba mieć konkretnych umiejętności czy wykształcenia, wystarczy chęć i zaangażowanie w wykonywanie obowiązków. Wolontariusz może pomagać organizacjom pozarządowym, administracji publicznej, podmiotom leczniczym czy stowarzyszeniom.

Wiele osób szuka miejsca, gdzie może rozpocząć pracę jako wolontariusz. Fundacja „Twarze Depresji” uruchomiła autorski program „Wolontariat dla Zdrowia” (https://twarzedepresji.pl/wolontariat/), polegający na docieraniu do szkół, domów kultury, bibliotek oraz innych miejsc, w których dzieci, młodzież lub dorośli poszukują pomocy. Celem jest poinformowanie ludzi o miejscu w sieci, gdzie znajdą bezpłatną pomoc psychologiczną. Niestety wielu ludzi o tym nie wie, dlatego nie korzysta z usług, które mogą przynieść wiele korzyści.

Czy praca wolontariusza może być stresująca?

Wolontariat nie tylko polega na niesieniu pomocy, ale też pomaga w rozwoju, uczy nowych rzeczy, rozwija kompetencje i zwiększa empatię. Jest to praca, którą można wykonywać dorywczo lub na pełen etat, jednak trzeba pamiętać, że za nią nie należy się wynagrodzenie. Wolontariusze mają styczność z sytuacjami, które mogą być trudne dla większości społeczeństwa, takimi jak: bezdomność, choroba, wojna, odtrącenie, niepełnosprawność czy ból i cierpienie. Często sytuacja wymaga od nich zachowania zimnej krwi, wyłączenia emocji i wykonywania swoich obowiązków. Dla wielu może to być trudne, szczególnie jeśli są wrażliwi na życie ludzi lub zwierząt. Obciążenie psychiczne w wolontariacie jest wyższe niż w większości wykonywanych zawodów.

Stres to nieodłączny element każdej pracy, nie inaczej jest w przypadku wolontariatu. Może objawiać się brakiem apetytu, bezsennością, lękiem, płaczliwością, bezradnością czy bólami głowy i gorszym samopoczuciem. Dlatego będąc wolontariuszem, warto zadbać o stan swojej psychiki. Przede wszystkim można zastosować koncepcję work-life balance, nakazującą odpoczywanie od pracy, a w tym przypadku od wolontariatu. Jest to czas, który należy wykorzystać na złapanie oddechu, zadbanie o swoje zdrowie i kondycję fizyczną oraz psychiczną. To bardzo ważne, aby móc w pełni poświęcić się wolontariatowi, który jest bardzo ważny we współczesnym świecie.

Jak można radzić sobie ze stresem?

Kiedy pojawią się pierwsze objawy stresu, takie jak: niepokój, drażliwość, bezsenność, problemy ze strony układu pokarmowego czy nerwowego, należy jak najszybciej wprowadzić zmiany w swoim życiu, aby nie dopuścić do wystąpienia chronicznego stresu. Warto zastosować domowe metody na walkę ze stresem: relaksację, medytację, aktywność fizyczną czy rozmowę z drugą osobą. Można również skorzystać z pomocy psychologicznej. Na stronie Ministerstwa Zdrowia https://www.gov.pl/web/zdrowie znajdziesz wiele informacji. Niekiedy wsparcie psychologa pozwala szybko uporać się z trudnymi emocjami.

Jak nie wypalić się jako wolontariusz?

Praca wolontariusza to nie tylko przyjemność niesienia pomocy innym, ale również zajęcie, które może stresować, i to nie tylko podczas jego wykonywania. Czasem presja społeczeństwa jest bardzo duża, co może przekładać się na zdrowie psychiczne. Pamiętaj, że nie każdy musi być wolontariuszem. Jeśli czujesz się źle, miewasz ataki paniki czy lęku, to wolontariat może powodować nasilenie tych objawów. Możesz wtedy pomagać w inny sposób, np. organizować zbiórki, które mają pomóc potrzebującym. Możesz również wspierać swoimi umiejętnościami, wiedzą i doświadczeniem, np. udzielać porad prawnych.

Praca wolontariusza może być obciążająca także fizycznie. Nie musisz jej wykonywać ciągle. Możesz pomagać innym tylko wtedy, kiedy chcesz. Ważne, aby czuć się dobrze ze sobą i działać zgodnie z własnymi przekonaniami, a nie innych. Istnieje wiele grup wsparcia dla wolontariuszy, którzy wymieniają się na nich swoim doświadczeniem czy spostrzeżeniami. Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z wolontariatem, takie rady mogą być bardzo pomocne.

Bardzo łatwo wypalić się w każdej pracy, nawet w wolontariacie. Jeśli zbyt dużo na siebie bierzesz, efekt może być odwrotny od zamierzonego. Mogą pojawić się negatywne emocje, które niepotrzebnie będą kierowane w stronę osób, którym pomagasz. Jeśli do tego dojdzie, to odpocznij, daj sobie chwilę wytchnienia i pomyśl o sobie. Pomocne jest rozdzielenie wsparcia od innych zajęć. Wolontariat nie jest przymusowy i nie powinien powodować, że zapomnisz o sobie, swoim hobby czy wcześniejszych rytuałach. Są one ważne, aby zachować balans i móc pomagać innym. Pamiętaj, że nie każdy musi być wolontariuszem, dlatego postępuj zgodnie ze sobą, a nie z oczekiwaniami innych.

Źródła
  1. A. Urbaszek, Jak radzić sobie ze stresem, D. Śliż, A. Mamcarz (red.), Medycyna stylu życia, 2018.
  2. E. Stanley, Twoje okno tolerancji: okiełznaj stres i zregeneruj się po urazach psychicznych, 2021.
  3. M. Górecki, Wolontariat – idea, organizacja, doświadczenia, „Warmińsko-Mazurski Kwartalnik Naukowy” 2013, t. 1.
  4. http://wolontariat.org.pl/
Author 
Sylwia Brodniewska
 picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

egoizm-a-egocentryzm-jak-je-rozroznic-co-warto-wiedziec
Zdrowie psychiczne
1 min.
Egoizm a egocentryzm - jak je rozróżnić? Co warto wiedzieć?
27.07.2021
autyzm-wysokofunkcjonujacy-objawy-terapia
Zdrowie psychiczne
1 min.
Autyzm wysokofunkcjonujący – jak się objawia i jak sobie z nim radzić?
28.07.2022
jak-sie-uspokoic-jakie-sa-skuteczne-sposoby
Zdrowie psychiczne
1 min.
Jak można się szybko uspokoić? Sposoby na atak paniki, nerwy i stres
14.05.2021
czlowiek-empatyczny-co-to-znaczy-czym-sie-cechuje
Zdrowie psychiczne
1 min.
Kim jest człowiek empatyczny? Czemu służy empatia i czy można jej się nauczyć?
03.06.2022
Popularne w kategorii Zdrowie psychiczne
przerwa-w-zazywaniu-lekow-przyjmowanych-na-stale-dowiedz-sie-co-zrobic
Telemedycyna
1 min.
Przerwa w zażywaniu leków przyjmowanych na stałe? Dowiedz się, co należy zrobić
07.03.2022
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.