account-icon
Obliczanie ubezpieczenia
Umów teleporadę
Welbi
ZdrowieChoroby 1 min.
Zweryfikowane przez eksperta

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – objawy, przyczyny i sposoby leczenia

Olga Dąbskalek. Agnieszka Żędzian10.05.2022Aktualizacja: 06.10.2022

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego należy do nieswoistych chorób zapalnych jelit. Dokładna przyczyna schorzenia nie jest znana. Jego pierwszym i typowym objawem są krwiste biegunki. Dowiedz się, w jaki sposób lekarz stawia rozpoznanie oraz jakie są metody leczenia wrzodziejącego zapalenia jelita.


wrzodziejace-zapalenie-jelita-grubego-objawy-leczenie
pexels

Polecane

afta-w-gardle-jakie-sa-objawy-jak-wyglada-leczenie
Zdrowie
2 min.
Afta w gardle - jakie są objawy? Jak wygląda leczenie?
24.01.2022
czy-zwapnienie-kosci-mozna-wyleczyc
Zdrowie
1 min.
Czym jest zwapnienie kości? Przyczyny, objawy, leczenie
09.05.2022
grzybica-po-antybiotyku-jak-jej-uniknac-objawy
Zdrowie
1 min.
Jak uniknąć grzybicy po antybiotyku?
30.05.2022
bable-po-oparzeniu-po-ilu-dniach-znikaja-czym-smarowac
Zdrowie
1 min.
Bąble po oparzeniu - po ilu dniach znikają? Czym smarować?
30.07.2021
Spis treści
  1. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – co to za choroba?
  2. Przyczyny powstawania wrzodziejącego zapalenia jelita
  3. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – objawy
  4. Zapalenie wrzodziejące jelita grubego – rozpoznanie
  5. Jak wyleczyć wrzodziejące zapalenie jelita grubego?
  6. Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – co jeść, a czego nie?

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – co to za choroba?

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego, podobnie jak choroba Crohna i nieokreślone zapalenie okrężnicy, zaliczane jest do grupy nieswoistych chorób zapalnych jelit. Typowy jest dla niego przewlekły przebieg oraz występowanie okresów zaostrzeń i remisji, czyli cofania objawów. Proces zapalny obejmuje błonę śluzową i podśluzową jelita grubego.

Zmiany zapalne najczęściej rozwijają się w końcowej części jelita grubego, czyli odbytnicy. Rzadziej dotyczą okrężnicy, esicy, a sporadycznie występują przypadki zajęcia procesem zapalnym całego jelita. Choroba niemal tak samo często dotyczy kobiet, jak i mężczyzn. Może pojawiać się u ludzi w każdym wieku, lecz najczęściej obserwowana jest u osób z grupy wiekowej 20–40 lat.

Przyczyny powstawania wrzodziejącego zapalenia jelita

Jak dotąd nie określono dokładnie przyczyn powstawania wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Najprawdopodobniej za rozwój tej choroby jelit odpowiadają czynniki:

  • genetyczne – piśmiennictwo donosi o przypadkach rodzinnego występowania wrzodziejącego zapalenia jelita, rozpoznano również geny sprzyjające chorobie – NF186, OTUD3, PLA2G2E, IFNG, IL26, IL22;

  • środowiskowe – infekcja (np. zakażenie Salmonella lub Campylobacter), zaburzona flora bakteryjna przewodu pokarmowego (czemu sprzyja np. niedrożność jelit, antybiotykoterapia, zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego – SIBO), prowadzenie niezdrowego stylu życia, a zwłaszcza dieta bogata w cukry, tłuszcz i mięso, przyjmowanie niektórych leków (np. NLPZ – niesteroidowych leków przeciwzapalnych);

  • immunologiczne – wzrost poziomu czynników procesu zapalnego, produkowane są przeciwciała skierowane wobec własnym komórkom.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – objawy

Początkowym objawem wrzodziejącego zapalenia jelita grubego jest krwista biegunka. Możliwe jest naprzemienne występowanie biegunek i zaparć. W przebiegu choroby pojawiają się również takie dolegliwości jak: kurczowe bóle brzucha (bardziej intensywne przed wypróżnieniem i mniej dokuczliwe po wypróżnieniu, odczuwane zazwyczaj w dolnym lewym kwadrancie brzucha lub w odbytnicy), gwałtowne uczucie parcia na stolec, tkliwość powłok brzucha, obecność śluzu w stolcu, podwyższona temperatura ciała, nocne wypróżnienia, osłabienie, spadek masy ciała oraz krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego.

Długotrwałe biegunki we wrzodziejącym zapaleniu jelita wiążą się z ryzykiem odwodnienia, zaburzenia gospodarki elektrolitowej, anemii i wyniszczenia pacjenta. Należy wspomnieć, że w przebiegu choroby pojawić się mogą również dolegliwości pozajelitowe, wśród których należy wymienić m.in. rumień guzowaty, aftowe zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, zapalenie stawów, zwiększenie częstotliwości rytmu serca, obniżenie ciśnienia tętniczego. Dotyczą one jednak ciężkich przypadków choroby.

Zapalenie wrzodziejące jelita grubego – rozpoznanie

Rozpoznanie zapalenia wrzodziejącego jelita grubego opiera się przede wszystkim na następujących badaniach:

  • szczegółowy wywiad z pacjentem i badanie przedmiotowe – ocena objawów,

  • badania laboratoryjne krwi – u chorych obserwuje się wzrost poziomu wskaźnika opadania erytrocytów (czerwonych krwinek, tzw. OB) oraz spadek poziomu białka, żelaza i hemoglobiny,

  • badania laboratoryjne kału – ocena obecności krwi utajonej, wykluczenie biegunki bakteryjnej czy jelita drażliwego,

  • rektoskopia i kolonoskopia – polega na oglądaniu wnętrza jelita grubego, podczas endoskopii możliwe jest też pobieranie wycinków do badania histopatologicznego,

  • badania obrazowe – najczęściej RTG, ultrasonografia, a w razie trudności z postawieniem diagnozy bardziej specjalistyczne metody obrazowania medycznego.

Jak wyleczyć wrzodziejące zapalenie jelita grubego?

Leczenie wrzodziejącego zapalenia jelit determinowane jest stopniem zaawansowania choroby. Jeżeli jest taka możliwość, stosuje się leczenie zachowawcze, a w ciężkich przypadkach i przy braku skuteczności wcześniej podjętych działań terapeutycznych wprowadza się leczenie operacyjne. Leki stosowane na wrzodziejące zapalenie jelita grubego to przede wszystkim: preparaty kwasu 5-aminosalicylowego (5-ASA), glikokortykosteroidy (prednizon), leki immunosupresyjne (azatiopryna i merkaptopuryna stosowane są w przypadku oporności na leczenie glikokortykosteroidami lub ograniczenia ich dawek przy ciężkich działaniach ubocznych) i inne leki. Kiedy choroba nie poddaje się leczeniu zachowawczemu, wykonywane są zabiegi chirurgiczne w postaci resekcji fragmentu (a w skrajnych przypadkach całego) jelita grubego.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – co jeść, a czego nie?

Dieta na wrzodziejące zapalenie jelita grubego stanowi ważny element leczenia. Niestosowanie się do jej zaleceń wiąże się z ryzykiem kolki jelitowej. Ogólne wymagania dietetyczne to:

  • racjonalny i urozmaicony sposób odżywiania, o wartości energetycznej dostosowanej indywidualnie do pacjenta,

  • dieta łatwostrawna z ograniczeniem spożycia błonnika pokarmowego, po zmniejszeniu nasilenia biegunek stopniowe wprowadzanie do jadłospisu jego źródeł,

  • w okresie występowania silnych objawów dieta płynna lub półpłynna, posiłki najlepiej duszone, gotowane na parze lub w wodzie,

  • przyjmowanie dużych ilości wody (2,5 l dziennie), ewentualnie preparatów elektrolitowych,

  • spożywanie 5–6 posiłków w regularnych odstępach czasu, ostatni posiłek najlepiej do 3 godzin przed spaniem,

  • posilanie się w spokojnej atmosferze, powolne i dokładne przeżuwanie,

  • ograniczenie spożycia produktów tłustych (np. wieprzowina, kaczka, słonina, wołowina, baranina, smalec, margaryna, sery żółte, topione), wzdymających (np. alkohol, rośliny strączkowe), wędzonych, konserwowanych, wysokosłodzonych, wysokoprzetworzonych,

  • wprowadzenie prebiotyków.

Dieta przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego powinna zawierać też zioła, jak siemię lniane, rumianek, cykoria, mniszek lekarski i dziurawiec.

Źródła
  1. S. Glinkowski, D. Marcinkowska, Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – ocena aktywności choroby na podstawie współcześnie stosowanych skal, „Nowa Medycyna” 2018, t. 25, nr 3, s. 123-137.
  2. D. Pawełka, W. Bednarz, Z. Krawczyk, Współczesne poglądy na etiopatogenezę i leczenie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, „Gastroenterologia Polska” 2009, t. 16, nr 6, s. 465-469.
  3. A. Szczeklik, P. Gajewski, Interna Szczeklika mały podręcznik 2020/2021, Medycyna Praktyczna, Kraków 2020.
  4. S. Wojtuń, J. Gil, Ł. Szwedo i wsp., Podstawowe objawy i różnicowanie nieswoistych chorób zapalnych jelit, „Pediatria i Medycyna Rodzinna” 2014, t. 10, nr 1, s. 61–66.
Author Olga Dąbska picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

gesty-sluz-w-ciazy-co-oznacza
Zdrowie
1 min.
Gęsty śluz w ciąży. Kiedy się pojawia i na co wskazuje?
09.05.2022
skurcz-w-stopie-jak-sie-go-pozbyc-co-robic
Zdrowie
1 min.
Skurcz w stopie - jak się go pozbyć? Co robić?
29.10.2021
uczulenie-na-plyn-do-plukania-jak-wyglada
Zdrowie
2 min.
Uczulenie na płyn do płukania - jak wygląda?
28.10.2021
aloes-na-rany-jak-go-stosowac-co-warto-wiedziec
Zdrowie
1 min.
Aloes na rany - jak go stosować? Co warto wiedzieć?
30.10.2021
Popularne w kategorii Zdrowie
karagen-co-to-jest-czy-jest-bezpieczny
Odżywianie
2 min.
Karagen – co to jest, gdzie jest stosowany i jaki ma wpływ na zdrowie?
17.05.2021
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Prywatne ubezpieczenie zdrowotne
Pakiety medyczne
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Kim jesteśmy

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.