Wypadający dysk – jakie są przyczyny i objawy tej przypadłości?
Wypadający dysk polega na wysunięciu krążka międzykręgowego. Choć przypadłość może objąć tarczki na każdym poziomie kręgosłupa, to znaczna większość przypadków dotyczy dysków położnych w odcinku lędźwiowym. Objawy wypadniętego dysku znacznie utrudniają codzienne funkcjonowanie. Sprawdź, na czym polega jego leczenie.
Czym jest wypadający dysk?
Wypadający dysk to przypadłość alternatywnie określana jako przepuklina krążka międzykręgowego. Ta struktura kręgosłupa zlokalizowana jest między trzonami kręgów, a inaczej nazywana – tarczą międzykręgową lub zwyczajowo dyskiem. Krążek po pierwsze pełni funkcję amortyzatora dla kręgosłupa. Po drugie zapewnia mu ruchomość. Pozwala na prostowanie, zgięcie, obrotowe i boczne ruchy. Po trzecie oddziela od siebie kolejne kręgi kręgosłupa. Na skutek przeciążeń kręgosłupa oraz zmian zachodzących razem z procesem starzenia spada elastyczność krążków. W związku z tym stają się one bardziej narażone na uszkodzenia – pęknięcia oraz powstanie przepukliny, które z kolei predysponują do ich przemieszczania się. Kiedy dysk wysunie się poza przestrzeń międzykręgową, wywołuje ucisk na rdzeń kręgowy i okoliczne nerwy. Przepuklina kręgosłupa może występować w pojedynczym krążku lub w kilku segmentach.
Jakie czynniki predysponują do wypadnięcia dysku?
Poza wymienionymi wyżej głównymi przyczynami wypadania dysku istnieje wiele czynników predysponujących do tej przypadłości. Do uszkodzeń krążka może dojść w wyniku kumulowania się mikrourazów wskutek długotrwałego przyjmowania nieprawidłowych pozycji czy prowadzenia siedzącego tryb życia. Rozwojowi choroby sprzyja też ciągły stres, który sprawia, że struktury mięśniowe stają się zbyt mocno napięte. Nie można zapomnieć o wrodzonych wadach kręgosłupa, wadach postawy, nieprawidłowościach w budowie kanału kręgowego. Na wypadanie dysku narażone są też osoby z nadmierną masą ciała ze względu na obciążenie układu kostnego, poza tym osoby niepodejmujące aktywności sportowej czy rekreacyjnej, w tym zwłaszcza ćwiczeń wzmacniających i poprawiających stabilizację tułowia.
Wypadający dysk – objawy
Najczęściej stwierdza się wypadający dysk w odcinku lędźwiowym. Przypadłość ta objawia się przede wszystkim ostrym bólem w dole kręgosłupa. Ból promieniuje w kierunku sąsiednich struktur. Możesz odczuwać go w pośladkach, udach, a nawet w łydkach. Niekiedy pojawiają się zaburzenia w opróżnianiu pęcherza moczowego. W przypadku wypadnięcia krążka międzykręgowego w odcinku szyjnym typowymi objawami są: bóle i zawroty głowy, bóle ramion, zaburzenia widzenia. Z kolei, kiedy wypadnie dysk w odcinku piersiowym, pojawia się ból międzyżebrowy, międzyłopatkowy, opasujący do klatki piersiowej. W zależności od poziomu wystąpić może też rwa kulszowa lub rwa ramienna.Poza wspomnianymi objawami wypadającego dysku w chorobie tej doświadczyć można też takich dolegliwości, jak m.in.:
osłabienie siły mięśniowej,
sztywność mięśniowa,
znaczne ograniczenie sprawności,
drętwienie i mrowienie,
zaburzenia czucia;
skurcze mięśniowe,
podwyższone napięcie struktur mięśniowych,
znaczne ograniczenie ruchomości w obrębie kręgosłupa,
zniesienie ruchów na poziomie kręgosłupa (zgięcie, wyprost, rotacja).
Wypadający dysk – jak leczyć tę przypadłość?
Jeśli podejrzewasz, że doszło u Ciebie do wypadnięcia dysku, niezwłocznie zgłoś się do lekarza. W określeniu przyczyn tej przypadłości najczęściej stosuje się zdjęcie RTG, tomograf komputerowy lub rezonans magnetyczny. Leczenie określane jest w zależności od stanu uszkodzenia. Jeśli jest taka możliwość, stosuje się leczenie zachowawcze. Wykorzystuje się w nim farmakoterapię. Lekarz może zalecić leki przeciwbólowe, przeciwzapalne, rozluźniające mięśnie. Poza tym zastosowanie mają różne formy fizjoterapii i balneoterapii. Do wyboru jest cała gama zabiegów. Wśród nich wymienia się m.in.: okłady i zawijania borowinowe, pola magnetyczne, jonoforezę, ultradźwięki, krioterapię (leczenie zimnem), laseroterapię, masaż podwodny.
W przypadku dolegliwości bólowych kręgosłupa doskonale sprawdza się kinezyterapia. Wykonywane są m.in. ćwiczenia zwiększające zakres ruchu, poprawiające postawę ciała, poprawiające kontrolę motoryczną kręgosłupa, miednicy i bioder, aktywujące mięśnie stabilizujące kręgosłup (zwłaszcza mięśnie poprzeczne brzucha). Wiele dobrego przynoszą nordic-walking, pilates, tai-chi, ćwiczenia w wodzie (a przecież zalety pływania odnoszą się do całego organizmu). W łagodzeniu bólu, rozciągnięciu mięśni, stabilizacji kręgosłupa pomocna okazuje się joga (przy okazji sprawdź, co daje joga
Jak zapobiegać wypadnięciu dysku?
Profilaktyka wypadania dysków może w dużym stopniu zapobiec pojawieniu się tej przypadłości. Przede wszystkim opiera się na poprawie stylu życia. Należy przede wszystkim:
wprowadzić aktywne sposoby spędzania wolnego czasu,
zwrócić uwagę na sposób odżywiania, który dostarczy wszelkich potrzebnych składników odżywczych i zapewni prawidłową masę ciała,
unikać wykonywania gwałtownych ruchów,
nauczyć się prawidłowego wykonywania codziennych czynności, jak schylanie czy dźwiganie, które powinny być podejmowane w pozycji kucznej,
przyjmować prawidłową pozycję do spania i siedzenia.
- G. Guzy i in., Skuteczność laseroterapii wśród pacjentów z zespołem bólowym odcinka lędźwiowego kręgosłupa, „Hygeia Public Health” 2012, t. 47, nr 4, s. 484–489.
- J. Siminska i in., Przegląd zaleceń postępowania fizjoterapeutycznego stosowanego w bólu kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, „Journal of Education, Health and Sport” 2016, t. 6, nr 8, s. 454–466.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.