Wyrwany ząb – co jeść, czym płukać jamę ustną, jakie zalecenia są wskazane?
Wyrwany z korzeniem ząb pozostawia po sobie ubytek, ale też nieprzyjemne dolegliwości, takie jak ból i obrzęk. Aby przyspieszyć rekonwalescencję dziąsła i szczęki, stosuj się do zaleceń lekarza, zwłaszcza dotyczących higieny jamy ustnej i jedzenia. Sprawdź, co należy robić, aby zapobiec powikłaniom!
Polecane
Wyrwany ząb i co dalej?
Ekstrakcja, czyli zabieg usunięcia, nierzadko stanowi jedyną metodę leczenia, jeśli chodzi o zepsute zęby. Nawracające stany zapalne, ubytki próchnicze czy inne zmiany w okolicach okołowierzchołkowych lub korzeni nie tylko stanowią przyczynę nieprzyjemnych dolegliwości, takich jak ból, obrzęki i trudności w gryzieniu pokarmu, ale również stwarzają ryzyko dla zdrowia. Bolący ząb, który został ewakuowany, nie oznacza jednak wbrew pozorom końca Twoich problemów stomatologicznych. Wyrwany ząb pozostawia po sobie nie tylko ubytek, ale również opuchliznę, nadwrażliwość i dyskomfort podczas jedzenia.
Wyrwanie ósemki i postępowanie po zabiegu
Szczególnie uciążliwa bywa ekstrakcja ósemki. Jeśli miałeś wyrwany ząb mądrości, to z pewnością wiesz, że zabieg tego typu wiąże się z raną pooperacyjną i szwami, co wydłuża rekonwalescencję i stwarza ryzyko powikłań zdrowotnych, np. infekcji. Aby ograniczyć natężenie objawów związanych z usunięciem zęba oraz uniknąć niebezpiecznych konsekwencji, w każdym przypadku szczególnie ważne jest postępowanie pozabiegowe, zwłaszcza dotyczące higieny jamy ustnej i jedzenia. Przestrzegając zaleceń, wpłyniesz na przebieg gojenia. Przede wszystkim wiedz, że wyrwany ząb może powodować w niewielkim stopniu krwawienie w miejscu ubytku, ale to nie powód do niepokoju. Mimo że sączenie jest naturalnym odruchem fizjologicznym organizmu, po zabiegu trzymaj tampon opatrunkowy umieszczony przez lekarza w zębodole przez mniej więcej 20–30 minut, aby zatrzymać krwawienie i usprawnić uformowanie się prawidłowego skrzepu.
Kiedy, jak i czym należy płukać jamę ustną po wyrwaniu zęba?
Pielęgnacja jamy ustnej w pierwszej dobie po wyrwaniu zęba
W pierwszej dobie po wyrwaniu zęba nie płucz niczym jamy ustnej. Unikaj też wysiłku fizycznego i wszelkich czynności, które sprzyjają naruszeniu skrzepu, takich jak żucie gumy, plucie czy kichanie, a do szczotkowania zębów do czasu całkowitego zagojenia rany używaj szczoteczki z miękkim włosiem. Omijaj przy tym miejsce zabiegowe. Podczas odpoczynku w pozycji leżącej utrzymuj głowę nieco wyżej niż dotychczas.
Jeśli miałeś wyrwany ząb, a palisz, stanowczo się wstrzymaj! Dym papierosowy zawiera liczne związki toksyczne, które negatywnie wpływają na przepływ krwi i odporność, w efekcie tkanki w buzi są mniej dotlenione, stają się wysuszone i wolniej się goją. Uzupełnieniem rehabilitacji mogą być miejscowe zimne kompresy. Choć najbardziej nieprzyjemne objawy powinny ustąpić w ciągu 3–4 dni, to nie oznacza to, że możesz zaniechać postępowania zachowawczego. Czy wiesz, ile goi się miejsce po wyrwanym zębie? Obrzęk i dyskomfort może trwać nawet 7 dni, a całkowity powrót do zdrowia następuje w ciągu 3 miesięcy.
W kolejnych dniach po wyrwaniu zęba
Po pierwszej dobie od zabiegu możesz rozpocząć regularne płukanie jamy ustnej, które przyspieszy regenerację, ukoi ból i zmniejszy obrzęk. Jedną z najbardziej cenionych roślin leczniczych wykorzystywanych do płukanek jest szałwia. Obecny w jej liściach olejek eteryczny charakteryzuje się działaniem przeciwbakteryjnym, przeciwwirusowym, przeciwzapalnym oraz ściągającym. Poza tym możesz stosować szałwię do walki z innymi dolegliwościami w obrębie jamy ustnej, takimi jak afty czy pleśniawki. Aby przeprowadzić zabieg, przygotuj z suszu lub świeżych liści ciepły napar. Możesz też kupić gotowe mieszanki. Płukanie wykonuj delikatnie. Wystarczy, że nabierzesz łyk płynu i rozprowadzisz go po całej jamie ustnej od policzków po gardło, w obszarze pomiędzy wargami i zębami oraz pod językiem, potrzymasz kilka sekund i wyplujesz. Czynność powtarzaj kilka razy w ciągu dnia.
Co można jeść po wyrwaniu zęba?
Wyrwanie zęba wiąże się z obostrzeniami dotyczącymi jedzenia, przede wszystkim pod względem temperatury i konsystencji. Przez pierwszą dobę stanowczo unikaj gryzienia i żucia po chorej stronie. Nie są wskazane gorące i zimne potrawy, a także picie przez słomkę. Najlepiej, jeśli Twoja dieta będzie składała się z produktów półpłynnych i miękkich. Chrupiące zapiekanki, ulubione kotlety w panierce, ostre sosy do kanapek na kolację i ciastka odłóż na później. Przekąski i jednocześnie popularne dodatki do sałatek czy zup kremowych, typu orzeszki, chipsy, grzanki czy słonecznik, również muszą poczekać. Pamiętaj, że restrykcyjny jadłospis trwa tylko 1 dzień, czasem może 2. Po tym czasie możesz stopniowo wracać do swoich przysmaków, ale również wtedy zachowaj czujność i obserwuj zachowanie skrzepu.
Jeśli zauważysz niepokojące objawy, takie jak sączenie się z rany, nawrót bólu i obrzęku, lub też pojawią się inne, dotychczas niespotykane dolegliwości, np. gorączka, osłabienie organizmu, senność czy bóle głowy i sztywność karku, niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem!
- Fejerskov O., Próchnica zębów, Urban & Partner, Wrocław 2012.
- Pawlicka H., Leczenie kanałowe – postępowanie kliniczne, Bestom, Łódź 2006.
- Zaniboni M., Chirurgia stomatologiczna, Urban & Partner, Wrocław 2013.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.