Ząb mądrości – czy trzeba go usuwać? Objawy i powikłania
Ósemki – kłopotliwe zęby mądrości – często są przyczyną bólu. W niektórych przypadkach wyrzynają się nawet do 40. roku życia. Dlaczego zęby mądrości powodują ból? Jakie są wskazania do usunięcia ósemki?
Ząb mądrości, inaczej nazywany ósemką, jest trzecim zębem trzonowym. Wyrzyna się późno, bo pomiędzy 15. a 25. rokiem życia. U niektórych osób pojawia się jednak nawet w wieku 40 lat. Wyrastanie ósemek zazwyczaj wiąże się z bólem i dyskomfortem. Zęby mądrości nie pojawiają się u każdego. Niekiedy dochodzi jedynie do rozwoju np. dwóch ósemek. Klasyfikowane są jako uzębienie szczątkowe. Z racji tego, iż zajmują ostatnie miejsce w łuku szczęki, bardzo często na ich wzrost brakuje miejsca. W większości przypadków wyrzynanie się ósemek powoduje komplikacje, a one same zagrażają sąsiadującym z nimi innym trzonowcom. Zatrzymane zęby mądrości lub te, które są przyczyną rozwoju infekcji, należy usunąć.
Polecane
Zęby mądrości – jaką pełnią funkcję?
Prawidłowo wyrżnięte zęby mądrości pełnią funkcję miażdżenia i przeżuwania pokarmu. Ich rola jest więc istotna, pod warunkiem, że nie zagrażają sąsiadującym zębom. Brak ósemek w żaden sposób nie zaburza jednak funkcji przeżuwania pokarmu.
Rosnący ząb mądrości – jak uśmierzyć ból?
Wyrzynające się zęby mądrości powodują silny i promieniujący ból, utrudniający normalne funkcjonowanie. Jednym ze skuteczniejszych sposobów jest miejscowe stosowanie maści przeciwbólowych. Produkty dostępne są bez recepty, a ich aplikację można powtarzać nawet kilka razy dziennie. Ból zęba mądrości można załagodzić, aplikując miejscowo olejek goździkowy. Substancja wykazuje działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Pomocne w łagodzeniu dolegliwości związanych z wyrzynaniem się ósemki są również płukanki przygotowane z naparu szałwii i rumianku.
Ząb mądrości – objawy wyrzynania się
Rosnące zęby powodują silny ból i szereg innych dolegliwości. Dlaczego tak się dzieje? Jest to spowodowane ich wyrastaniem po zakończonym etapie formowania się szczęki. Bolący ząb mądrości napiera na tylną część żuchwy, powodując rozległy dyskomfort. Ósemki rosną etapami, dlatego dolegliwości bólowe mogą nawracać, a następnie utrzymywać się od kilku do nawet kilkunastu dni. W początkowym etapie uczucie rwania ogranicza się jedynie do miejsca wyrastania zęba. Dziąsło staje się mocno zaczerwienione i wrażliwe na dotyk. Z czasem może pojawić się miejscowa opuchlizna. Narastające dolegliwości powodują również ból ucha, trudności z żuciem i połykaniem jedzenia. Normalnym objawem jest brak możności swobodnego otwarcia ust. Ból gardła od zęba mądrości pojawia się dość rzadko i może błędnie wskazywać na infekcję górnych dróg oddechowych. Silne dolegliwości bólowe zęba mądrości mogą wskazywać na stany zapalne dziąsła lub rozwijającą się w korzeniu próchnicę. Infekcja objawia się nieprzyjemnym zapachem z ust. Dodatkowo może wystąpić wysoka gorączka. W ostrych stanach zapalnych na dziąśle często wyrasta ropień. Początkowe stany zapalne ósemki często są mylone ze wczesnym stadium anginy lub zapaleniem ślinianek.
Zęby mądrości całkowicie zatrzymane
Całkowicie zatrzymane ósemki to zęby, które pomimo rozwoju w całości znajdują się w kości. Stan ten nie powoduje żadnych dolegliwości bólowych, a pacjent nawet nie wie o ich istnieniu. Każdy z takich przypadków przez lekarzy rozpatrywany jest indywidualnie. Usunięcie całkowicie zatrzymanych zębów zależy od ich położenia i ewentualnego zagrożenia dla korzeni innych zębów.
Ząb mądrości – czy trzeba go usuwać?
Ósme zęby trzonowe nie są niebezpieczne, pod warunkiem, że nie zagrażają sąsiadującym siódemkom. Prawidłowo wyrżnięte, powinny być pionowe i nie przyczyniać się do przesuwania pozostałych zębów w łuku. Zęby mądrości nie muszą być usuwane, jeśli nie sprzyjają rozwojowi próchnicy i stanów zapalnych dziąseł, m.in.: chorób miazgi, torbieli, zapalenia kości czy ropni okołoszczękowych. Wskazaniem do ekstrakcji ósemki jest nachodzenie na sąsiadujące zęby lub nieprawidłowe jej wykształcenie. Krzywa ósemka może sprzyjać tworzeniu się wady zgryzu. Dodatkowym wskazaniem do ekstrakcji jest stale utrzymujący się ból pomimo zakończenia etapu wyrzynania si ę zębów. Zęby mądrości powinny być usunięte u osób planujących korekcję zgryzu aparatem ortodontycznym, a nawet u kobiet w ciąży do końca drugiego trymestru. Ostateczną decyzję o usunięciu podejmuje lekarz stomatolog na podstawie pantomogramu. Zabieg przeprowadza chirurg stomatologiczny. Procedura jest rutynowa, a wyrywany ząb usuwa się metodą dłutowania.
Rekonwalescencja po ekstrakcji zębów mądrości
Dyskomfort po ekstrakcji ósemki może być odczuwany do 5 dni po zabiegu. Dopuszcza się wystąpienie opuchlizny i tkliwość części twarzy. Pacjent czuje osłabienie przez kilka godzin po zakończonym zabiegu. Bardzo ważne jest stosowanie się do wszystkich wskazówek i zaleceń lekarza w celu zminimalizowania wystąpienia powikłań. Pomocne w uśmierzaniu bólu mogą być zimne okłady i stosowanie antyseptycznych, ziołowych płukanek. Zaleca się przyjmowanie lekkich i półpłynnych pokarmów (jogurtów, zup kremów) przez co najmniej 2 dni po zabiegu. Niewskazane jest picie gorących napojów. Proces gojenia utrudnia palenie papierosów.
- E. Czechowska, M. Rydzewska-Lipińska, P. Szubert, J. Sokalski, Komplikacje podczas zabiegu operacyjnego usuwania zęba mądrości – opis przypadku, Katedra i Klinika Chirurgii Stomatologicznej UM im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, 2013.
- K. Błochowiak, A. Szafiński, K. Gryniewicz, J. Sokalski, Ocena skuteczności stosowania wybranych leków przeciwbólowych po zabiegach operacyjnego usuwania zatrzymanych dolnych trzecich zębów trzonowych, „Dental Forum” 2017.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.