Jakie są objawy zapalenia migdałków?
Zapalenie migdałków to jedna z najczęstszych chorób górnych dróg oddechowych. Do infekcji dochodzi na skutek wniknięcia wirusa lub bakterii. O tym, czym dokładnie jest zapalenie migdałków, jakie są przyczyny i objawy tej choroby oraz w jaki sposób należy ją leczyć, przeczytasz w poniższym artykule.
Czym są migdałki?
Aby zrozumieć, czym są migdałki podniebienne, trzeba dowiedzieć się, jak wygląda budowa gardła. Migdałki podniebienne to małe skupiska tkanki chłonnej leżące symetrycznie w tylnej części gardła. Stanowią one część układu odpornościowego, łączą układ krwionośny i chłonny. Migdałki podniebienne odpowiadają za filtrowanie i wyłapywanie potencjalnych patogenów, które mogą dostać się do organizmu drogą oddechową lub pokarmową. W wyniku rozwoju zakażenia bakteryjnego migdałków podniebiennych dochodzi do ich przekrwienia i znacznego powiększenia się. U niektórych osób do tego stopnia, że powoduje to niedrożność dróg oddechowych oraz problemy ze spożywaniem jakichkolwiek produktów.
Co to jest zapalenie migdałków?
Zapalenie migdałków to infekcyjna choroba układu chłonnego gardła wywołana przez bakterie lub wirusy. W wyniku zakażenia dochodzi do rozpulchnienia, powiększenia i zaczerwienienia tych struktur.
Zapalenie migdałków dzieli się na trzy typy:
ostre zapalenie migdałków – jego objawy utrzymują się od 3 dni do 2 tygodni,
nawracające zapalenie migdałków – występuje wtedy, gdy osoba doświadcza wielu epizodów choroby w ciągu roku,
przewlekłe zapalenie migdałków – objawy utrzymują się dłużej niż 2 tygodnie.
Jakie są przyczyny zapalenia migdałków?
Zapalenia migdałków mogą być spowodowane przez wirusy lub bakterie. Zdecydowanie częściej, bo aż w 70% przypadków, są to choroby wywoływane przez wirusy, takie jak: rynowirusy, adenowirusy, koronawirusy, wirusy grypy, paragrypy lub wirusy powodujące opryszczkę. Zakażenia dotyczą osób w każdym wieku i charakteryzują się łagodnym przebiegiem.
Bakteryjne zapalenie migdałków rozwija się bardziej dynamicznie, a jego przebieg jest cięższy niż w przypadku infekcji wywoływanej przez wirusy. Głównym winowajcą tej choroby jest beta-hemolizujący paciorkowiec Streptococcus pyogenes typ A.
Jak objawia się zapalenie migdałków?
Objawy zapalenia migdałków są takie same jak w przypadku przeziębienia. Mogą wystąpić:
ostry ból gardła,
drapanie w gardle,
chrypka,
dreszcze,
gorączka,
bóle mięśni,
bóle brzucha,
bóle głowy,
obrzęk węzłów chłonnych,
brak apetytu,
osłabienie siły mięśniowej.
Jak zdiagnozować zapalenie migdałków?
Zdiagnozowanie zapalenia migdałków, ze względu na charakterystyczne objawy, zazwyczaj nie stanowi problemu. W niektórych przypadkach konieczne jest jednak wykluczenie chorób dających podobne symptomy. Są nimi:
mononukleoza zakaźna,
gruźlica,
kiła,
błonica.
Aby stwierdzić, czy zapalenie migdałków jest wywołane infekcją bakteryjną czy wirusową, lekarz może zlecić wykonanie szybkiego testu w kierunku obecności paciorkowca lub posiewu mikrobiologicznego. Nie są to jednak rutynowe badania.
O zapaleniu migdałków wywołanym przez bakterie świadczy:
uzyskanie dodatniego wyniku posiewu mikrobiologicznego,
narastające miano przeciwciała antystreptolizynowego,
wzrost OB,
leukocytoza.
Jak leczy się zapalenie migdałków?
W przypadku bakteryjnego zapalenia migdałków konieczna jest antybiotykoterapia. Jest to niezbędne, aby pozbyć się czynnika chorobotwórczego. Lek, który jest zalecany pacjentowi, musi działać na konkretny drobnoustrój, który wywołał chorobę. W przeciwnym razie leczenie nie przyniesie zamierzonych efektów.
W przypadku wirusowego zapalenia migdałków wskazany jest odpoczynek. Jeśli cierpisz z powodu silnego bólu gardła, możesz zażywać środki, które go uśmierzą.
Dodatkowo zapalenie migdałków można leczyć domowymi sposobami. Poniżej przedstawiono kilka z nich.
Pij dużo płynów w postaci herbat ziołowych oraz świeżo wyciskanych soków z owoców i warzyw.
Zadbaj o odpowiednie nawilżenie i wywietrzenie pomieszczenia, w którym się znajdujesz.
W przypadku silnego bólu gardła postaw na chłodne okłady lub jedz lody.
Zastosuj domowe płukanki na gardło w postaci naparów z szałwii, rumianku czy tymianku. Zalecane jest też płukanie gardła słoną wodą.
Unikaj palenia papierosów.
Zażywaj naturalne preparaty zwiększające odporność, takie jak czosnek, miód, sok z malin, czarnego bzu i cebuli.
W początkowych dniach choroby, kiedy masz problem z przełykaniem, spożywaj delikatne, niepodrażniające gardła produkty.
Jakie mogą być powikłania po zapaleniu migdałków?
Powikłania po przebyciu zapalenia migdałków dzielą się na miejscowe i ogólne.
Do najczęstszych powikłań miejscowych należą:
ropień migdałka podniebiennego,
ropień zagardłowy,
ropowica dna jamy ustnej.
Do powikłań ogólnych zalicza się:
chorobę reumatyczną,
ostre, kłębuszkowe zapalenie nerek,
zapalenie płuc,
zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
posocznicę.
Czy usunięcie migdałków to dobry sposób leczenia?
Usunięcie migdałków to nie jest rutynowy zabieg przy ich zapaleniu. Są jednak sytuacje, w których jest to wskazane. Jeśli zwiększają się do tego stopnia, że uniemożliwiają przyjmowanie pokarmów, a zapalenie ma charakter nawracający, to niestety, ale trzeba rozważyć zabieg. Drugim wskazaniem do interwencji chirurgicznej jest ropień okołomigdałkowy. W pozostałych przypadkach usunięcie migdałków nie jest wskazane. Należy mieć na uwadze, że takie leczenie częściowo pozbawi drogi oddechowe ochrony przed infekcją.
Zabieg usunięcia migdałków wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym tradycyjnymi metodami chirurgicznymi i trwa od 30 do 45 minut. Istnieją jednak alternatywne techniki, takie jak: elektrokoagulacja, ultradźwięki, fale radiowe czy laser. Powrót do zdrowia po takim zabiegu trwa od 3 do 10 dni i nie ma zazwyczaj potrzeby długotrwałej hospitalizacji.
- P. Gajewski. Interna Szczeklika 2020/21. Mały Podręcznik. Medycyna Praktyczna. Kraków 2020, s. 1367–1377.
- P. Murray i in., Mikrobiologia, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011, s. 205–218.
- M. Dziekiewicz i in., Angina paciorkowcowa – zasady diagnostyki i leczenia, „Pediatria. Medycyna Rodzinna” 2016, nr 12 (2), s. 141–149.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.