Jakie są wskazania do operacji zmniejszenia żołądka? Na jaki efekt można liczyć?

Kiedy waga jest prawidłowa, a kiedy wymaga interwencji?

Nadprogramowe kilogramy mogą być śmiertelne w skutkach. Nadwaga i otyłość, które według WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) dotyczą aż miliarda osób na świecie, skutkują zwiększeniem się ryzyka wielu poważnych chorób. Mowa między innymi o cukrzycy i miażdżycy. Każda z nich co roku doprowadza do śmierci kilkudziesięciu tysięcy Polaków.

Wyróżnia się cztery główne stopnie zbyt wysokiej masy ciała:

• wartość BMI 25–29.9 to nadwaga,

• wartość BMI 30–34,9 to otyłość I stopnia,

• wartość BMI 35–39,9 to otyłość II stopnia,

• wartość BMI ≥ 40 kg to otyłość III stopnia.

Wysoki poziom BMI jest jednym ze wskazań do operacji zmniejszenia żołądka. Warto jednak podkreślić, że nie zawsze daje on faktyczny obraz naszego stanu. Np. przy bardzo groźnej otyłości brzusznej, która występuje przede wszystkim u mężczyzn, lepszym wyznacznikiem jest wskaźnik WHR. Pomiar WHR przydaje się również do określania otyłości gynoidalnej, która z kolei występuje najczęściej u kobiet.

Jak obliczyć BMI? Podziel swoją wagę (w kilogramach) przez wzrost w metrach do kwadratu.

Jak obliczyć WHR? Podziel obwód pasa przez obwód bioder.

Zmniejszenie żołądka – szansa na powrót do normalności

Najczęściej decyzja o chirurgicznej operacji zmniejszenia żołądka podejmowana jest w przypadku pacjentów, którzy próbowali już innych, mniej inwazyjnych, metod. Zabieg pozwala pacjentom zacząć dbać o sylwetkę na nowo. Dodatkowo poprawia jakość życia, niweluje bolesne objawy otyłości i zmniejsza ryzyko chorób, do których prowadzą nadprogramowe kilogramy.

Czy to znaczy, że każda osoba może zdecydować się na zabieg, zamiast stosować metody, które wymagają wprowadzenia zdrowych nawyków żywieniowych? Niestety nie. Istnieje szereg przeciwwskazań do zmniejszenia żołądka. Dodatkowo chirurgiczna operacja zawsze obarczona jest ryzykiem typowym dla tego typu zabiegów.

Zmniejszenie żołądka – niestety nie dla każdego

Patrząc na ogrom pozytywnych efektów po operacji zmniejszenia żołądka, można odnieść wrażenie, że nie ma po co stosować specjalnych diet, czy też skupiać się na wpływie aktywności fizycznej na organizm. Nic bardziej mylnego. 

Przy kwalifikowaniu pacjenta do operacji nie ma znaczenia jedynie jego waga. Lekarz, oprócz szeregu badań ciała, przeprowadza również szczegółowy wywiad, który ma dostarczyć informacji o tym, czy zmniejszenie żołądka pomoże pacjentowi na dłuższą metę. Okazuje się bowiem, że w przypadku niektórych zaburzeń odżywiania i braku chęci zmiany nawyków żywieniowych pacjent może w ciągu kilku lat znów doprowadzić swój żołądek do stanu sprzed operacji. 

Czynniki, które także mogą zadecydować o tym, że dana osoba nie będzie mogła mieć operacji zmniejszenia żołądka, to: niektóre zaburzenia psychiczne (np. schizofrenia, bulimia i przewlekła depresja), choroby zapalne przewodu pokarmowego, nowotwory, choroby endokrynologiczne oraz uzależnienie od alkoholu lub narkotyków. Innym ważnych kryterium są również przyczyny, które doprowadziły do otyłości u pacjenta.

Zmniejszenie żołądka – jakie są wskazania do zabiegu?

Jak wspominałam, najważniejszym wskazaniem do chirurgicznego leczenia otyłości jest otyłość III stopnia (BMI > 40 kg/m2). Jednak pacjenci z otyłością II stopnia (BMI 35–39,9) także mogą zostać zakwalifikowani pod pewnymi warunkami. 

W przypadku lżejszych pacjentów głównym czynnikiem, który może przesądzić o decyzji lekarza, są dodatkowe choroby związane z otyłością. Mowa między innymi o: nadciśnieniu tętniczym, cukrzycy, chorobie wieńcowej, ciężkiej chorobie zwyrodnieniowa stawów i zespole obturacyjnego bezdechu sennego. Nie bez znaczenia pozostaje wywiad psychologiczny, który szerzej opisałam w akapicie wyżej.

Zmniejszenie żołądka – kto może zdecydować o zabiegu?

Ponieważ otyłość jest chorobą, jej leczeniem powinien zajmować się wykwalifikowany specjalista. Mowa o bariatrze – to właśnie on kwalifikuje pacjenta do zabiegu zmniejszenia żołądka.

Oprócz tego bariatra zajmuje się diagnozowaniem, określeniem przyczyn i profilaktyką nadwagi i otyłości. Ekspert pomaga również w koordynacji innych procesów medycznych. Dawniej pacjent z otyłością często pozostawiany był sam sobie, a jego terapia polegała jedynie na leczeniu objawowym. Podróżował od lekarza do lekarza, a każdy z ekspertów (np. dietetyk, kardiolog czy diabetolog) zajmował się wyłącznie swoją dziedziną. Dziś podejście do chorego jest już znacznie bardziej holistyczne (czyli całościowe). Bariatra może spojrzeć na objawy i choroby pacjenta w kontekście ich możliwej przyczyny, czyli otyłości.