Zwolnienie lekarskie wstecz – na ile dni może zostać wystawione i ile jest płatne?

Czy lekarz może wystawić zwolnienie lekarskie wstecz?

Na Welbi otrzymasz kompleksowe informacje na temat zwolnienia lekarskiego. Z opublikowanych na portalu artykułów dowiesz się, co to jest L4 i ile jest płatne L4. Upewnisz się, jakie są zasady udzielania zwolnienia lekarskiego po ustaniu zatrudnienia czy zwolnienia lekarskiego w ciąży. Lecz to nie wszystko. W tym artykule zebraliśmy najważniejsze informacje związane z L4 wstecz, ponieważ niezdolny do wykonywania obowiązków zawodowych pracownik może ubiegać się podczas konsultacji lekarskiej o wystawienie L4 z datą „do tyłu”. 

Podstawa prawna wstecznego L4

Zwolnienie lekarskie wstecz to kwestia uregulowana prawnie. Zgodnie z przepisami zwolnienie lekarskie może być wystawione z datą wsteczną. Główną podstawą prawną takiego rozwiązania są regulacje prawne, czyli:

• ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,

• rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 listopada 2015 r. w sprawie trybu i sposobu orzekania o czasowej niezdolności do pracy, wystawiania zaświadczenia lekarskiego oraz trybu i sposobu sprostowania błędu w zaświadczeniu lekarskim.

Zwolnienie lekarskie wstecz – ile dni do tyłu może obejmować?

Zwolnienie lekarskie może obejmować nie więcej niż 3 dni do tyłu od momentu stawienia się pacjenta na konsultację lekarską. W przywołanym wyżej rozporządzeniu czytamy: „Okres orzeczonej czasowej niezdolności do pracy może obejmować okres nie dłuższy niż 3 dni poprzedzające dzień, w którym przeprowadzono badanie, jeżeli jego wyniki wykazują, że ubezpieczony w tym okresie niewątpliwie był niezdolny do pracy”. To ogólnie przyjęta zasada, od której istnieje jednak pewien wyjątek. Jest nim zwolnienie lekarskie wystawione przez lekarza psychiatrę.

Czy psychiatra może wystawić zwolnienie lekarskie wstecz?

Specjalista z zakresu psychiatrii ma możliwość wystawienia zwolnienia lekarskiego tak samo, jak każdy inny lekarz. Jednak w kwestii wstecznego L4 obowiązują go nieco inne zasady. W przypadku zwolnienia lekarskiego od lekarza psychiatry dokument może mieć dłuższą datę wsteczną, czyli więcej niż 3 dni poprzedzające dzień konsultacji lekarskiej. Przepisy mówią, że: „[…] okres orzeczonej czasowej niezdolności do pracy może być w tym wypadku dłuższy w przypadku stwierdzenia lub podejrzenia zaburzeń psychicznych ograniczających zdolność ubezpieczonego do oceny własnego postępowania”. Nie określono jednak maksymalnego okresu wydania zwolnienia z mocą wsteczną.

Czy prywatny lekarz może wystawić zwolnienie lekarskie wstecz?

Prawo do wystawienia zwolnienia lekarskiego przysługuje zarówno lekarzowi wykonującemu świadczenia w ramach kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia, jak i prowadzącemu prywatną praktykę lekarską. Do wystawiania L4 uprawnieni są lekarze, lekarze dentyści, felczerzy, starsi felczerzy, którzy podpisali stosowną umowę z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych (mający profil na platformie ZUS).

Zwolnienie lekarskie wstecz – czy wpływa na wymiar L4?

Ile można być na L4, jeśli zostało wystawione z datą wsteczną? Przepisy nie określają jasno maksymalnego okresu niezdolności do pracy przypadającego po dniu przeprowadzenia badania. W przepisach podane zostało, że zwolnienie lekarskie co do zasady może wynieść w sumie 182 dni w roku. W przypadku gruźlicy albo zwolnienia lekarskiego w ciąży L4 może zostać wydłużone do 270 dni. Jednakże w razie dalszej niezdolności do pracy pracownik może nadal ubiegać się o zwolnienie lekarskie.

Kiedy wystawiane jest zwolnienie lekarskie wstecz?

Zdarzają się sytuacje, gdy pacjent trafia na konsultację lekarską nieco później, niż pojawią się pierwsze objawy choroby. Zazwyczaj odpowiadają za to dwa główne powody. Po pierwsze na zgłoszenie się do specjalisty nie pozwala zły stan zdrowia – objawy są na tyle silne, że uniemożliwiają wyjście z domu. Po drugie może się tak zdarzyć z powodu braku terminów w placówce medycznej. Opóźnienie może także wynikać z powodów zawodowych – np. pracownik nie ma komu przekazać swoich obowiązków. 

Czy możliwe jest zwolnienie lekarskie „do przodu”?

Oprócz tego, że lekarz może wystawić wsteczne L4, możliwe jest również ubieganie się o zwolnienie „do przodu”, czyli po dacie badania, na podstawie którego stwierdzono niezdolność do pracy. Lekarz może wystawić zwolnienie lekarskie na czas niezdolności do pracy przypadający po dniu badania, ale nie później niż 4 dni po nim, o ile bezpośrednio przypadają dni wolne od pracy bądź też zostało ono przeprowadzane w okresie wcześniej stwierdzonej niezdolności do pracy. 

Ile płatne jest zwolnienie lekarskie?

Zwolnienie lekarskie wystawione z datą wsteczną jest honorowane na takich samych zasadach jak L4 wystawione o czasie. Przez pierwsze 33 dni obowiązuje tzw. wynagrodzenie chorobowe, za które płaci pracodawca, a następnie wypłatę przejmuje ZUS (wyjątkiem są osoby po 50. r.ż.). W większości przypadków wynagrodzenie wynosi wówczas 80% podstawy wymiaru. Płatność 100% podstawy wymiaru przysługuje w przypadku choroby w czasie ciąży, zabiegu pobrania organów, wypadku w drodze do/z pracy, badań lekarskich w związku z kandydowaniem na dawcę komórek, tkanek i narządów.