Dynia i jej właściwości. Dlaczego warto jeść dynię?
Dynia może gościć na stołach pod różnymi postaciami. Dania, w których stanowi ona główny składnik, są pożywne, niskokaloryczne, a przede wszystkim smaczne. Warto przekonać się do tego warzywa, ponieważ jest ono źródłem wielu witamin i minerałów. Zobacz, jakie wartości odżywcze i właściwości zdrowotne ma dynia.
Dynia jest rośliną z rodziny dyniowatych. Wyróżnia się aż 20 gatunków, które różnią się między sobą kształtem i kolorem. Nie wszystkie są też jadalne – niektóre pełnią wyłącznie funkcję ozdobną. W Polsce najbardziej znane są dynia olbrzymia, dynia piżmowa i dynia zwyczajna. Warzywa te mogą osiągać nawet kilkaset kilogramów masy. Są chętnie uprawiane nie tylko ze względu na smak lub atrakcyjny wygląd, ale też z uwagi na właściwości prozdrowotne i wartości odżywcze.
Jakie właściwości odżywcze ma dynia?
Wartość odżywcza dyni zależy przede wszystkim od jej odmiany. Wszystkie gatunki są jednak niskokaloryczne ze względu na niewielką zawartość tłuszczu. Warzywo to składa się przede wszystkim z wody, węglowodanów i białka. Miąższ dyni zwyczajnej zawiera około 33 kcal na 100 g. W przypadku dyni piżmowej jest to około 44 kcal na 100 g.
Jakie właściwości ma dynia?
Warto wiedzieć, jakie witaminy ma dynia. W warzywie tym obecne są:
witamina C,
witamina A,
witamina E,
kwas foliowy (witamina B9),
witamina B3,
witamina B6.
Nie można zapomnieć o minerałach. W dyni znajdują się: cynk, żelazo, magnez, wapń, potas, selen, sód, fosfor. Warzywo to jest również cennym źródłem karotenoidów, luteiny, błonnika pokarmowego. Wszystkie te składniki determinują właściwości dyni, dzięki którym jest ona zaliczana do zdrowego pożywienia.
Pamiętaj, że powyższe właściwości dyni po obróbce termicznej ulegają tylko niewielkiemu obniżeniu, dlatego możesz śmiało przyrządzać z niej różnego rodzaju potrawy. Najlepiej duszone, pieczone, grillowane lub gotowane.
Kiedy kupujesz dynię, wybieraj taką, która jest najbardziej dojrzała i pomarańczowa. Ustalono, że właśnie te cechy świadczą o najwyższej zawartości witamin z grupy B i karotenu. Pamiętaj również, że do potraw możesz dodawać pestki dyni, które mają dużo cennych właściwości.
Właściwości pestek dyni
Pestki dyni mają nieco inne właściwości i wartości odżywcze niż miąższ, dlatego w jadłospisie nie może zabraknąć obu tych składników. Ciekawostką jest, że dawniej w celach leczniczych zdecydowanie częściej wykorzystywano właśnie pestki.
Pestki dyni mają 566 kcal na 100 g. Zawierają też zdecydowanie więcej białka, tłuszczów i węglowodanów niż miąższ. Charakteryzuje je wysoka zawartość cynku (7,5 mg), żelaza (15 mg), magnezu (540), potasu (810 mg). Pestki dyni są źródłem fitosteroli, nienasyconych kwasów tłuszczowych, kwasu linolowego i fitosteryn.
Dlaczego warto dodać dynię do swojego jadłospisu?
Właściwości zdrowotne dyni zostały bardzo dobrze przebadane. Spożywając to warzywo, dostarczasz swojemu organizmowi wielu niezbędnych witamin i minerałów. Zapobiegasz w ten sposób niedoborom, które mogłyby poważnie zaburzyć jego funkcjonowanie.
Obecne w dyni witaminy (zwłaszcza C i E) są antyoksydantami (przeciwutleniaczami)Zapobiegają one uszkodzeniom komórek, a także spowalniają procesy starzenia się organizmu. Z kolei błonnik wpływa pozytywnie na układ pokarmowy. Reguluje trawienie i zapobiega zaparciom. Pestki dyni możesz stosować pomocniczo w kuracji przeciwpasożytniczej.
Dynia jest bogatym źródłem potasu, dlatego jej spożywanie można zaliczyć do profilaktyki chorób układu krążenia. Mowa przede wszystkim o nadciśnieniu tętniczym oraz miażdżycy, czyli odkładaniu się złogów cholesterolu w naczyniach krwionośnych
Nie można pominąć właściwości dyni, które zapewniają piękny wygląd skórze. Takie działanie warzywo to zawdzięcza obecności witaminy A, witaminy E, karotenoidów oraz cynku. Stosowanie kosmetyków, których jednym ze składników jest dynia, zaleca się osobom z cerą trądzikową.
Sposoby na podawanie dyni
Dynia może być składnikiem dań głównych lub deserów. Podawaj ją w formie zupy, sosu, placków, past do kanapek lub dodatku do mięsa (np. zamiast ziemniaków). Z tego warzywa możesz zrobić nawet cukierki, babeczki lub pierniczki.
Dynia doskonale sprawdza się w towarzystwie innych warzyw oraz nasion. Weź pod uwagę prozdrowotne właściwości cukinii i właściwości słonecznika, a następnie wypróbuj kilka przepisów na ich pyszne połączenia z dynią. Jednym z łatwych i szybkich dań jest chleb.
Potrzebujesz:
pół kilograma pszennej mąki (możesz zastąpić ją innym rodzajem),
1 cukinię,
garść nasion słonecznika,
150 g upieczonej dyni,
40 g świeżych drożdży,
1 jajko,
250 ml ciepłej wody,
1 łyżkę cukru.
Najpierw przesiej mąkę do miski. Dodaj do niej drożdże, cukier i odrobinę wody. Następnie wymieszaj i odstaw miskę w ciepłe miejsce na 15 minut. Cukinię zetrzyj na tarce, a dynię zblenduj. Dodaj je wraz z pozostałymi składnikami do miski. Zamieszaj i ponownie odstaw w ciepłe miejsce na 45 minut. Po tym czasie zagnieć ciasto i przełóż je do foremki wyłożonej papierem. Piecz 50 minut w piekarniku nagrzanym do 180 stopni.
- Z. Zdrojewicz, A. Błaszczyk, M. Wróblewska, Dynia – zdrowa, ale zapomniana, „Medycyna Rodzinna” 2016, t. 19, nr 2, s. 70–74.
- B. Kulczyński, M. Człapka-Matyasik, A. Gramza-Michałowska, Wartość żywieniowa dyni, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2016, nr 3, s. 698–701.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
Najchętniej czytane
