Grejfrut – właściwości prozdrowotne
Grejfrut to produkt, który często znajduje się w menu wielu różnych diet. Nie jest to niczym zaskakującym, ponieważ należy do owoców niskocukrowych oraz niskokalorycznych. Sprawdź, co w sobie skrywa i kiedy może być niebezpieczny dla zdrowia.
Grejfrut – składniki odżywcze i substancje aktywne
Grapefruit, grejpfrut, grejfrut – pod każdą z tych nazw kryje się ten sam owoc, zwany czasem „rajskim”. Należy do cytrusów, którymi są także pomarańcze, cytryny oraz mandarynki. Wszystkie wyżej wymienione charakteryzują się tym, że w ich kwiatach oraz owocach w dużych ilościach występują olejki eteryczne – to dzięki nim mają one przyjemny, a jednocześnie zróżnicowany zapach. To również te olejki są składnikami różnego typu mieszanek do inhalacji, wykorzystywanych np. w przypadku problemów z zatokami.
Owoce mają charakterystyczny pomarańczowo-różowy kolor, choć na rynku znajdziesz też mniej popularny grejfrut zielony. Bez względu na barwę jest to owoc niskocukrowy i niskoenergetyczny. Ile kalorii ma grejfrut? Różowe i czerwone grejfruty dostarczają tylko 30 kalorii na 100 g produktu. Często są polecane osobom, które chcą zrzucić kilka kilogramów i w związku z tym muszą ograniczyć ilość spożywanych kalorii. Dieta zawierająca jajko, grapefruit, kawę i niewielkie ilości mięsa, zwana również norweską, jest chyba jedną z najpopularniejszych diet odchudzających. Jednak mimo grejfruta, który ma wiele składników odżywczych, nie można nazwać jej zdrową ze względu na głodową ilość kalorii.
Grejfruty zawierają witaminę C, kwas pantotenowy, biotynę, kwas foliowy, karotenoidy, likopen, a także potas, witaminę A i niewielkie ilości innych składników mineralnych. Są także źródłem błonnika pokarmowego. Na uwagę zasługują przede wszystkim ze względu na przeciwutleniacze. Polifenole są antyoksydantami naturalnego pochodzenia. Korzyści wynikające ze spożycia grejfruta czerwonego i innych odmian wynikają właśnie z obecności tych związków. Ilość składników aktywnych w owocach może różnić się w zależności od odmian i kraju pochodzenia. Zmniejsza się po obróbce termicznej – w dżemie z grejfruta jest ich nawet 20-krotnie mniej niż w owocach.
Na co jest dobry grejfrut?
Wspomniane już polifenole mają wiele właściwości prozdrowotnych. Dużo mówi się o ich pozytywnym wpływie na układ sercowo-naczyniowy. Dieta bogata w owoce i warzywa ma znaczenie w kontekście zapobiegania czy spowalniania rozwoju miażdżycy. Grejfrut zielony, czerwony czy biały będzie produktem jak najbardziej pożądanym w przeciwmiażdżycowym menu. To ochronne działanie związków polifenolowych zawartych w grejfrutach polega m.in. na działaniu przeciwzapalnym.
Usłyszeć można także o odchudzających właściwościach tych owoców, co naturalnie budzi zainteresowanie jedzeniem grejfruta (również na noc). Badania dotyczące wpływu spożywania owoców grejfruta na wagę wskazują, że może wspomagać redukcję masy ciała, choć ten efekt nie jest duży. Prawdopodobnie jest związany z obecnością błonnika pokarmowego w tym owocu, ale znaczenie może mieć także duża zawartość jednego z polifenoli. Ekstrakt z miąższu ma zastosowanie w przypadku dysfunkcji układu moczowego. Warto również wspomnieć o tym, że także kwiaty grejfruta działają prozdrowotnie – ich ekstrakt jest używany w przypadku bezsenności czy problemów z przewodem pokarmowym.
Grejfrut i sok z grejfruta – kiedy trzeba na niego uważać?
Osoby przyjmujące różnego typu leki powinny uważać na owoce grejfruta, a zwłaszcza robiony z nich sok. Jego składniki wchodzą w interakcję z preparatami farmaceutycznymi. Hamują metabolizm leków, przez co ich stężenie we krwi wrasta i skutkuje ich wzmożonym działaniem. W efekcie może nawet prowadzić do ich toksyczności. Na co działa grejfrut, na które konkretnie leki? Mowa tu o szerokiej grupie preparatów do leczenia stanów lękowych, bezsenności, leków przeciwhistaminowych, immunosupresyjnych, tych wykorzystywanych w leczeniu nadciśnienia, opioidowych leków przeciwbólowych czy preparatów stosowanych w przypadku nadmiernego poziomu cholesterolu. Wiele grup leków nie zostało przebadanych, dlatego w przypadku stosowania jakiegokolwiek leczenia farmakologicznego lepiej powstrzymać się od spożywania soku grejfrutowego. Wiele pytań związanych z cytrusami dotyczy ich możliwości spożywania przez kobiety spodziewające się dziecka. Jak najbardziej można jeść grejfruty w ciąży, chyba że istnieje przeciwwskazanie w postaci przyjmowanych leków lub alergii matki na ten owoc.
Jak wybrać dobry grejfrut?
Dojrzały grejfrut powinien być jędrny, bez zmarszczonej skórki i niezbyt miękki. Powąchaj go i sprawdź, czy ma charakterystyczny dla siebie aromat. Wyższa masa owocu zwykle jest powiązana z jego większą soczystością, więc lepiej kupować te cięższe. Miękkie plamy mogą być oznaką psucia się grejfruta – wybierz takiego, którego skórka nie ma takich zmian.
- S. Lachowicz i wsp., Próba oszacowania zawartości związków polifenolowych w grejpfrutach i dżemach grejpfrutowych, [w:] T. Tarko i wsp. (red), Właściwości produktów i surowców żywnościowych. Wybrane zagadnienia, Polskie Towarzystwo Technologów Żywności, Kraków 2014, s. 193–203.
- E. Gheribi, Znaczenie związków polifenolowych z owoców i warzyw w dietoterapii miażdżycy, „Borgis – Medycyna Rodzinna” 2013, nr 4, s. 149–153.
- Ł. Sobotta i wsp., Interakcje lek-żywność, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2011, t. XLIV, nr 1, s. 95–103.
- K. Fujioka i wsp., The Effects of Grapefruit on Weight and Insulin Resistance: Relationship to the Metabolic Syndrome, „Journal of Medicinal Food” 2006, t. 9, nr 1, s. 49–54.
- FoodData Central, https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/174675/nutrients, dostęp: 23.06.2021.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.