Grzybki reishi – poznaj ich działanie i zastosowanie 

Czym są grzybki reishi?

Grzybki reishi (z łac. Ganoderma lucidum) znane są również jako lakownica żółtawa, a w kulturze azjatyckiej jako ling-zhi, co oznacza „zioło o duchowej mocy”. Zwyczajowo dla ich określenia używa się również nazw „roślina duch”, „roślina nieśmiertelności”, „studziesięcioletni grzyb” czy „ziele wywołujące siłę”. Niegdyś dostępne były wyłącznie dla przedstawicieli najbogatszych rodów i władców, dziś są przeznaczone do powszechnego wykorzystania. Wiąże się to ze sposobem ich wzrastania. W przeszłości rosły one wyłącznie w warunkach naturalnych – są niezwykle rzadkie w przyrodzie,można je spotkać w nielicznych miejscach w Azji, Ameryce Południowej, Europie, Ameryce Północnej. Obecnie gatunek ten jest powszechnie hodowany. Przez to też stał się tańszy i lepiej dostępny. Grzyby reishi poza licznym zastosowaniem w kulinariach cieszą się ogromną popularnością w medycynie naturalnej. W wielu krajach azjatyckich uważane są za eliksir życia.W „Ben Cao Gang Mu”, najsłynniejszej chińskiej farmakopei, przeczytać można na ich temat: „nieustanne użycie Ling Zhi zmniejsza ciężar ciała – zwiększa długość życia”.

Grzybek reishi – skład i wygląd

Grzyby reishi mają niezwykle ciekawy wygląd. Na ich powierzchni znajdują się pory w białym kolorze, które wraz z dojrzewaniem stają się brunatno-brązowe. Trzon ma postać powyginanej, lśniącej, czerwonej rurki, o wielkości 5–12 cm na 1-2 cm. Spotkać można osobniki bez trzonu, których kapelusz przyrośnięty jest bezpośrednio do podłoża.

Grzybki reishi mają bogaty skład chemiczny. Zawierają przede wszystkim: węglowodany proste i złożone (ponad 150 polisacharydów), olejki eteryczne, białka (komponenta białkowa składa się z około 17 różnych aminokwasów), glukozydy, triterpeny, kwas askorbinowy, składniki mineralne, w tym głównie: żelazo, cynk, wapń, magnez. W składzie grzyba znajdują się również: kwas kokosowy, kwas stearynowy, ergosterol, betaina, β-sitosterol, sterole i różne inne związki. Z uwagi na bogaty skład gatunek ten uznawany jest za króla grzybów, ponieważ wykazuje kompleksowe oddziaływanie na ludzki organizm. Zarodniki są najbardziej aktywną farmakologicznie częścią tego grzyba.

Grzybki reishi – dawkowanie

Dawkowanie grzybków reishi powinno być określone przez lekarza. Mimo że wchodzą one w skład ogólnodostępnych suplementów diety, to nie powinny być spożywane bez konsultacji ze specjalistą. Dawka grzybów reishi jest determinowana wieloma czynnikami i nie sposób jednoznacznie określić jej wielkości. Grzyby te wykorzystywane są bowiem zarówno w profilaktyce, jak i w leczeniu. Spożywanie zależy od określonego preparatu i jego formy.

Przeciwwskazania do stosowania grzybków reishi

Grzybki reishi mimo pozytywnego wpływu na ludzki organizm obarczone są pewnymi ograniczeniami w ich stosowaniu. Powinno się zachować szczególną ostrożność w przyjmowaniu ich w czasie zabiegów operacyjnych, ponieważ z uwagi na zdolność do rozszerzania naczyń krwionośnych mogą przyczynić się do nadmiernego krwawienia. Wskazane jest zaprzestanie ich przyjmowania w przypadku pojawienia się biegunki lub wysypki oraz podczas stosowania cytotoksycznych leków przeciwnowotworowych (np. cisplatyny, fluorouracylu, adriamycyny). Grzybki reishi nie powinny być stosowane przez kobiety w ciąży, karmiące piersią, osoby mające problemy z krzepnięciem krwi.

Jak działają grzybki reishi i jaki jest ich wpływ na zdrowie?

Reishi to grzybki o bardzo szerokim zastosowaniu. Na szczególną uwagę zasługuje korzystny ich wpływ na odporność, podnoszą bowiem poziom interferonu. Dotychczasowe badania wskazują na poprawę funkcjonowania układu immunologicznego po stosowaniu tego gatunku wśród osób poddanych chemioterapii, radioterapii, ale i w czasie rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych, u pacjentów zmagających się ze schorzeniami przebiegającymi z obniżeniem odporności, takimi jak AIDS. Zawarta w grzybach ganoderma wykazuje działanie przeciwhistaminowe w obrębie alergii o różnych podłożach. Dlatego są one polecane na uczulenia.

Grzybki reishi mogą doprowadzić do podwyższenia progu bólu, a tym samym do zmniejszenia farmakoterapii przeciwbólowej. Badacze podkreślają wykorzystywanie tego gatunku grzybów w leczeniu schorzeń ze strony układu pokarmowego, w tym chorób wątroby, wrzodów żołądka czy przewlekłego zapalenia wątroby, a dodatkowo w terapii hipertonii (zwiększonego napięcia mięśni szkieletowych), artretyzmu (tzw. dny moczanowej, objawiającej się zapaleniem stawów) czy astmy.

Zawarta w grzybkach reishi D-glukoza wykazuje potencjalne działanie przeciwnowotworowe. Trwają badania nad jej wykorzystaniem do iniekcji dożylnych w leczeniu chorób nowotworowych. Grzybki reishi niszczą wolne rodniki odpowiedzialne za stres oksydacyjny, który inicjuje procesy kancerogenezy, wspomagają wytwarzanie komórek typu B, produkujących przeciwciała, podnoszą ilość makrofagów wspomagających działanie komórek odpornościowych, usprawniają syntezę DNA. Grzyby reishi, wykazując działanie przeciwnowotworowe, mogą w znaczącym stopniu poprawić jakość życia chorych na nowotwór.

Znajdujące się w grzybkach reishi triterpeny wykazują działanie przeciwutleniające. Udowodniono, że przy stężeniu 160 mg/ml mogą chronić mitochondria przed uszkodzeniem. Ochrona może wynosić nawet 96%. Badania wskazują, że reishi wspierają prawidłowy poziom cholesterolu – mają zdolność do zwiększania poziomu cholesterolu HDL i obniżania poziomu cholesterolu LDL. Wprowadzenie ich do jadłospisu jest odpowiedzią na nierzadko zadawane pytanie: „Jak dbać o serce?”. Triterpeny zmniejszają produkcję enzymu uczestniczącego w wytwarzaniu angiotensyny, a przez to zmniejszają skurcze naczyń krwionośnych. 

Grzyby reishi okazują się skuteczne na cukrzycę. Obniżają poziom glukozy we krwi i mogą zapobiec postępowi cukrzycowych powikłań nerkowych lub je powstrzymać. Korzystny wpływ na funkcjonowanie organizmu wykazują również inne zawarte w grzybkach reishi związki. Przykładowo kwas ganoderenowy znany jest z działania detoksykacyjnego i uspokajającego, adenozyna usprawnia przepływ krwi po organizmie, zmniejszając jej lepkość, a w ten sposób podnosi odżywienie i dotlenienie tkanek.