Jackfruit – wartość odżywcza, wpływ na zdrowie
W ostatnich latach w sklepach, w tym w hipermarketach, coraz częściej można spotkać różne owoce egzotyczne. Niejednokrotnie przykuwają one uwagę swoim charakterystycznym wyglądem. Dodatkowo cechują się atrakcyjnym smakiem. Jednym z takich owoców jest jackfruit. Dowiedz się, jakie cenne dla zdrowia składniki się w nim znajdują i w jaki sposób może on wpływać na zdrowie.
Jackfruit – co to jest
Jackfruit (wym. dżakfrut) to egzotyczny owoc otrzymywany z drzewa bochenkowego (Artocarpus heterophyllus) należącego do rodziny morwowatych (Moraceae), które rośnie w Azji i Afryce. Owoc ten jest uważany za jeden z najcięższych na świecie, ponieważ jego masa może wynosić nawet aż 30–50 kg. Jego długość waha się od 22 do 90 cm przy średnicy 13–50 cm. Słynie z soczystego miąższu, który swoim smakiem przypomina banana i ananasa. W krajach, z których pochodzi, spożywa się również pestki tego owocu. W sprzedaży można spotkać zarówno jackfruit zielony, jak i żółty.
Jackfruit – wartość odżywcza
Na tle innych owoców jackfruit dostarcza stosunkowo dużo kalorii. Jego wartość energetyczna kształtuje się na poziomie 95 kcal/100 g. Około 73,5% masy owocu stanowi woda. Spośród makroskładników w najwyższych ilościach zawiera węglowodany (23,2 g/100 g). Jackfruit ma niewiele białka (1,72 g/100 g) i tłuszczów (0,64 g/100 g). Owoc ten to również źródło błonnika pokarmowego (w ilości 1,5 g/100 g).
Witaminy i składniki mineralne
W jackfruicie znajduje się szereg witamin i składników mineralnych. Spośród pierwiastków w najwyższych ilościach obecny jest potas (448 mg/100 g). Stężenie pozostałych związków mineralnych jest stosunkowo niskie i kształtuje się następująco:
wapń – 24 mg/100 g,
żelazo – 0,23 mg/100 g,
magnez – 29 mg/100 g,
fosfor – 21 mg/100 g,
sód – 2 mg/100 g,
cynk – 0,13 mg/100 g,
miedź – 0,08 mg/100 g,
mangan – 0,04 mg/100 g.
Bardzo często można spotkać się z opinią, że jackfruit to źródło żelaza. Jednak dane wskazują, że spożycie tego owocu nie wiąże się z dostarczeniem znacznych ilości tego składnika.Jackfruit żółty i zielony zawierają stosunkowo dużo witaminy C – 13,7 mg/100 g. Biorąc pod uwagę dzienne zapotrzebowanie człowieka na witaminy, poziom innych składników z tej grupy nie jest zbyt zadowalający:
witamina B1 – 0,1 mg/100 g,
witamina B2 – 0,06 mg/100 g,
niacyna – 0,92 mg/100 g,
kwas pantotenowy – 0,33 mg/100 g,
foliany – 24 µg/100 g,
witamina A – 5 µg/100 g,
witamina E – 0,34 mg/100 g.
Przeciwutleniacze
W jackfruicie znajduje się szereg związków bioaktywnych o wysokiej aktywności biologicznej. Wśród nich należy wymienić przeciwutleniacze z grupy karotenoidów. Są to związki, które nadają roślinom, w tym owocom, żółto-pomarańczową barwę. Omawiany owoc zawiera karotenoidy takie jak: neoksantyna, wiolaksantyna, luteina, alfa- i beta-karoten oraz beta-kryptoksantyna. Trzeba jednak podkreślić, że poziom tych składników nie jest wysoki. Żółty i zielony jackfruit stanowią ponadto źródło związków polifenolowych, m.in. moryny.
Jackfruit – właściwości
Dotychczas naukowcy nie przeprowadzili badań z udziałem ludzi, w których mogliby potwierdzić właściwości zdrowotne jackfruita. Wiedza na temat aktywności biologicznej tego owocu pochodzi głównie z eksperymentów in vitro i doświadczeń wykonanych na modelach zwierzęcych.
Jackfruit zawiera ważny dla zdrowia potas
Jak wspomniano, jackfruit stanowi źródło potasu. Jest to składnik odpowiedzialny za utrzymanie prawidłowej gospodarki wodno-elektrolitowej. Pełni on również istotną rolę w regulacji ciśnienia tętniczego. Jedno z najnowszych opracowań naukowych, z 2017 roku, pokazało, że spożywanie wysokich ilości potasu prowadzi do istotnego obniżenia zarówno skurczowego, jak i rozkurczowego ciśnienia krwi. Wobec tego do naturalnych sposobów na to, jak obniżyć ciśnienie, można zaliczyć spożywanie jackfruita.
Dodatkowo naukowcy zauważyli, że osoby, które spożywają wyższe ilości potasu, wykazują mniejsze ryzyko wystąpienia udaru mózgu, aż o 24% w porównaniu do osób, które dostarczają niewiele tego składnika. Warto też wspomnieć, że dostarczanie odpowiednich ilości potasu może w pewnym stopniu ustrzec nas przed powstawaniem kamieni nerkowych.
Jackfruit na odporność
Za sprawą stosunkowo wysokiej zawartości witaminy C można przypuszczać, że spożywanie jackfruita będzie wpływać korzystnie na naszą odporność. Przeprowadzone badania pokazały, że witamina C stymuluje dojrzewanie komórek układu odpornościowego (limfocytów T). Dodatkowo istnieją pewne przesłanki naukowe, które wskazują, że dostarczanie wysokich porcji witaminy C może przyczyniać się do zmniejszenia nasilenia przeziębienia.
Jackfruit a poziom cukru
W wyniku jednego z doświadczeń wykonanych na zwierzętach naukowcy odnotowali, że podawanie nasion z tego owocu spowodowało znaczące obniżenie poziomu glukozy we krwi. Działanie to wynika prawdopodobnie z tego, że związki obecne w nasionach stymulują wydzielanie insuliny.
Jackfruit a zdrowie kości
W wielu opracowaniach popularnonaukowych autorzy piszą, że jackfruit może być wartościowym składnikiem diety na osteoporozę. Jednakże na dziś naukowcy nie wykonali żadnych badań, które mogłyby potwierdzić takie działanie. Pewne przypuszczenia co do korzystnego wpływu na kości mogą wynikać z obecności w jackfruicie składników takich jak wapń, miedź i mangan. Jednakże należy podkreślić, że ich stężenie jest niewielkie i prawdopodobnie nie ma istotnego przełożenia na efekty kliniczne.
- A.F. Faria i in., Carotenoid composition of jackfruit (Artocarpus heterophyllus), determined by HPLC-PDA-MS/MS, „Plant Foods for Human Nutrition” 2009, nr 62, s. 108–115.
- T. Filippini i in., The effect of potassium supplementation on blood pressure in hypertensive subjects: A systematic review and meta-analysis, „International Journal of Cardiology” 2017, nr 230, s. 127–135.
- P.S. Devi i in., Phytochemical profiling and antioxidant activities of different parts of Artocarpus heterophyllus Lam. (Moraceae): A review on current status of knowledge, „Future Journal of Pharmaceutical Sciences” 2021, nr 7.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.