Skutki niedoboru żelaza w organizmie.
Żelazo odgrywa ważną rolę w ludzkim organizmie, jest odpowiedzialne za transport krwi, wzmacnia odporność, dodaje energii. Jego niedobór może prowadzić do anemii, a u kobiet w ciąży negatywnie wpłynąć na jej przebieg. Dbanie o utrzymanie prawidłowego poziomu tego pierwiastka jest kluczowe dla zachowania zdrowia i urody.
Objawy niedoboru żelaza
Żelazo jest ważnym pierwiastkiem dla ludzkiego organizmu. Jego niedobór może mieć negatywne konsekwencje dla zdrowia, dlatego warto obserwować swój organizm, aby wcześnie zauważyć niepokojące objawy. Najbardziej charakterystycznymi są: ciągłe zmęczenie, senność, osłabienie i brak energii. Objawami niedoboru żelaza w organizmie może być również: kołatanie serca, zadyszka przy wykonywaniu najprostszych czynności, ból i zawroty głowy. Jeśli pomimo odpowiedniej ilości snu nie masz na nic siły i coraz częściej śpisz w ciągu dnia, to znak, że warto wykonać badania, by ustalić przyczynę tych dolegliwości. Najprostszym badaniem jest pobranie krwi z żyły łokciowej.
Podczas niedoboru żelaza można zaobserwować objawy związane z wyglądem. Cera staje się sucha, pomimo nawilżania, ma ziemisty kolor, zmarszczki są bardziej widoczne. Mogą pojawić się cienie po oczami. Włosy stają się łamliwe, suche, ich wypadanie jest wzmożone. Paznokcie są słabe, łamią się, a na ich powierzchni widać podłużne prążki. Błony śluzowe oraz skóra całego ciała są blade, mogą tworzyć się siniaki od lekkiego uderzenia.
Skutki niedoboru żelaza
Żelazo bierze udział w produkcji hemoglobiny w czerwonych krwinkach, która odpowiada za transport krwi w całym organizmie. Niedobór tego pierwiastka powoduje nieprawidłowe działanie narządów. Długotrwały niedobór żelaza najczęściej prowadzi do anemii, czyli niedokrwistości. Objawy anemii są podobne do objawów braku żelaza. Niedokrwistość najczęściej jest spowodowana złą dietą, ubogą w produkty takie, jak: czerwone mięso, podroby, żółtka jaj, fasola, groch czy natka z pietruszki, które są źródłem żelaza. Na anemię częściej są narażone kobiety, które mają długie i obfite miesiączki. Każda większa utrata krwi, czy wskutek choroby, czy zabiegu chirurgicznego, może spowodować niedobór żelaza.
Niedobór żelaza negatywnie odbija się na codziennym życiu, ponieważ sprawa, że chora osoba wycofuje się. Ze względu na zmęczenie nie ma siły na ulubione czynności czy aktywność fizyczną, która ma pozytywny wpływ na zdrowie. Praca czy nauka sprawiają jej trudność, zajmują dużo czasu, stają się nieefektywne i zniechęcające. Pogarszają się też kontakty międzyludzkie oraz nastrój. Może zwiększyć się podatność na stres.
O prawidłowy poziom żelaza powinny zadbać kobiety w ciąży, ponieważ jest ono niezbędne do prawidłowego rozwoju płodu. Niedobór tego pierwiastka może prowadzić do: powstania wad rozwojowych, przedwczesnego porodu, problemów z donoszeniem ciąży, zaburzeń w wykształceniu się tarczycy czy nawet poronienia. Jeśli jesteś kobietą, która stara się o dziecko, zadbaj o dostarczenie swojemu organizmowi, nie tylko żelaza, lecz także innych substancji, takich jak kwas foliowy, magnez czy kwasy omega-3.
Niedobór żelaza niesie za sobą konsekwencje zdrowotne związane z pracą serca. W takich przypadkach osoba chora szybciej się męczy, może pojawić się kołatanie serca. Długotrwałe problemy z sercem mogą prowadzić do jego niewydolności lub powiększenia mięśnia sercowego. Żelazo odgrywa także ważną rolę w budowaniu odporności organizmu. Jeśli jest go za mało, człowiek staje się bardziej podatny na infekcje wirusowe i bakteryjne, gorzej radzi sobie z ich zwalczeniem.
Jak zadbać o odpowiedni poziom żelaza?
Dieta bogata w żelazo i inne pierwiastki jest bardzo ważna, w szczególności dla kobiet w ciąży i dzieci w okresie dojrzewania, ponieważ te grupy mają większe zapotrzebowanie na ten pierwiastek. Sposób odżywiania jest kluczowy dla powrotu do zdrowia i odzyskania wigoru. Najwięcej żelaza znajduje się w czerwonym mięsie, np.wołowinie, dlatego warto je włączyć do swojej diety. Wystarczy 1–2 razy w tygodniu zjeść posiłek skomponowany z mięsa i warzyw. Żelazo lepiej wchłania się w towarzystwie witaminy C, dlatego możesz dodać paprykę, brokuły czy kalafiora, aby poprawić wchłanialność tego pierwiastka. W rybach też można znaleźć sporo żelaza. Najlepszym źródłem są śledzie, sardynki, a także wędzone ryby, jak dorsz czy makrela. Weganie i wegetarianie do swojej diety powinni wprowadzić dużo natki z pietruszki, strączków, w szczególności bobu, grochu i soczewicy, a także boćwinę i buraka. Żelazo znajduje się też w leśnych owocach, jak maliny czy czarna porzeczka.
- U. Goeber, Poradnik dla pacjenta – Żelazo: pierwiastek życia, Wydawca Medpharm, Wrocław 2015.
- Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod red. M. Jarosza i innych, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Warszawa 2020.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.