Jak olej z czarnuszki wpływa na skórę i organizm?
Olej z czarnuszki znany jest od lat ze swoich właściwości zdrowotnych. Znalazł zastosowanie nie tylko w przeziębieniach i alergiach, lecz także jako produkt poprawiający wygląd skóry, włosów i paznokci. W kuchni jest dodawany do wielu potraw, zwłaszcza sałatek. Poznaj cenne właściwości tego oleju.
Co zawiera olej z czarnuszki?
Olej z czarnuszki, z łac. Oleum Nigellae Sativae, jest pozyskiwany z nasion czarnuszki, które występują w Europie oraz zachodniej części Azji. Od wielu lat jest znany w medycynie chińskiej i ajurwedyjskiej jako lek na wiele schorzeń. W kuchni często jest wykorzystywany do wzmacniania smaku potraw, w szczególności sałatek, pieczywa i mięs. Jest olejem bogatym w NNKT, czyli niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Ma w składzie kwas linolowy, oleinowy, alfa-linolenowy, a także witaminy E, B7 (biotynę), wapń, cynk, żelazo, potas oraz wiele przeciwutleniaczy.
Olej z czarnuszki zawiera również wiele olejków eterycznych. Można w nim znaleźć m.in.: p-cymen, karwakrol, tymol oraz nigellon, dzięki którym nasiona te mają charakterystyczny korzenny zapach i smak. Kolor oleju jest od miodowego po ciemnobrązowy, substancja ma także gęstą konsystencję. Temperatura tłoczenia oleju powinna być niższa niż 35 stopni Celsjusza, co pozwala mu zachować nie tylko smak i aromat, lecz także prozdrowotne właściwości. Olej z czarnuszki powinno się przechowywać w miejscu bez dostępu do promieni słonecznych, najlepiej w ciemnej szklanej butelce. Należy również pamiętać, aby go nie podgrzewać.
Właściwości lecznicze oleju z czarnuszki
Olej z czarnuszki ma wiele właściwości zdrowotnych. Jego regularne spożywanie poprawia odporność organizmu, dlatego warto po niego sięgać w okresie zwiększonej liczby przeziębień i infekcji. Wiele z jego właściwości zostało potwierdzonych badaniami. Olej z czarnuszki:
działa przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwpasożytniczo,
obniża poziom stresu oksydacyjnego, co przekłada się na normalizację ciśnienia tętniczego,
łagodzi katar i inne alergie, a także astmę,
wspiera leczenie chorób trzustki, wątroby oraz płuc,
poprawia funkcjonowanie układu pokarmowego, zmniejsza nadkwasotę, wrzody oraz inne problemy gastryczne,
działa przeciwbólowo, rozkurczowo.
Właściwości lecznicze oleju z czarnuszki są cenione przez osoby, które zmagają się z wieloma schorzeniami. Często jest stosowany w zmniejszeniu dolegliwości związanych z układem pokarmowym. Olej zmniejsza wrzody, a także skutecznie zwalcza zakażenie Helicobacter pylori, która jest odpowiedzialna za ich powstawanie.
Dodatkowo pozytywnie wpływa na metabolizm tłuszczów i węglowodanów, poprawiając tym samym profil lipidowy i poziom cukru we krwi. Z tego powodu powinni po niego sięgać diabetycy oraz osoby z chorobą wieńcową. Olej z czarnuszki ma działanie przeciwmiażdżycowe, co zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału serca. Podobne właściwości ma topinambur, który warto włączyć do swojego jadłospisu.
Coraz częściej produkty z czarnuszki są zalecane w leczeniu przeziębienia, grypy i zapalenia zatok. Nie tylko poprawiają odporność organizmu, lecz także zmniejszają obrzęk śluzówki nosa, niwelują ból głowy i zatok oraz ułatwiają oddychanie. Dodatkowo ograniczają częstotliwość kichania, która towarzyszy chorobom układu oddechowego i alergii.
Dawkowanie oleju z czarnuszki
Do codziennego jadłospisu olej z czarnuszki należy wprowadzać powoli z uwagi na jego intensywny smak. Warto zacząć od połowy małej łyżeczki, spożywanej raz dziennie. Docelowo można przyjmować jedną łyżkę stołową dziennie. Najlepiej dodawać go do potraw, dzięki czemu łatwiej go przemycić do codziennej diety. Nie zaleca się dosładzania go erytrytolem i ksylitolem, ponieważ smak może nie zachęcać do spożycia. Najlepiej połączyć go z potrawami, którym chcemy nadać korzenny smak. Olej z czarnuszki jest dostępny również w formie kapsułek.
Jeśli nie ma żadnych przeciwwskazań lekarskich, dzieci również mogą spożywać olej z czarnuszki. Już po ukończeniu pierwszego roku życia można go włączyć do diety dziecka. Dawka dla dzieci do czwartego roku życia to ¼ łyżeczki dziennie. Można ją zwiększyć do ½ łyżeczki, jeśli dzieci są w wieku przedszkolnym i szkolnym. Z uwagi na to, że olej z czarnuszki ma charakterystyczny smak, dzieci muszą się do niego przyzwyczaić, podobnie jak do tranu, którego właściwości również są nieocenione.
Należy pamiętać, aby nie przekraczać dziennej dawki. Olej z czarnuszki należy spożywać po posiłkach lub w ich trakcie. Nie powinno się podawać go na czczo. Z uwagi na swoje działanie przeciwskurczowe nie jest on zalecany kobietom w ciąży. Nie powinny po niego także sięgać osoby z niskim ciśnieniem krwi.
Wpływ oleju z czarnuszki na skórę
Olej z czarnuszki można stosować także bezpośrednio na skórę, włosy i paznokcie. Ponadto można go znaleźć w wielu kosmetykach pielęgnacyjnych, w szczególności przeznaczonych do cery trądzikowej. Wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, dlatego zmniejsza stany zapalne na skórze. Dodatkowo olej z czarnuszki nawilża skórę, wzmacnia jej barierę naskórkową, reguluje wydzielanie sebum. Przyspiesza gojenie się ran i niewielkich uszkodzeń. Olej z czarnuszki sprawdza się także w pielęgnacji cery dojrzałej. Regularnie stosowany zmniejsza zmarszczki i zapobiega pojawianiu się nowych.
Warto go również regularnie stosować na włosy. Już kilka kropli poprawia ukrwienie skóry głowy, zmniejsza wypadanie włosów, pomaga zwalczyć łupież i poprawia ogólną kondycję włosów. Można go stosować raz w tygodniu, przed umyciem głowy. Nakładany na paznokcie wzmacnia je i przyspiesza wzrost. Stają się również mocniejsze i mniej się łamią.
- D. Mańkowska, W. Bylka, Nigella sativa L. – związki czynne, aktywność biologiczna, „Herba Polonica”, 2009, vol.55, nr 1, s. 109–125.
- A.Khoddami, et al. Physicochemical Characteristics of Nigella Seed (Nigella sativa L.) Oil as Affected by Different Extraction Methods, „Journal of the American Oil Chemists' Society” 88, 2011, s. 533–540.
- A.Kaźmierczyk, et. al, Zdrowie z natury – czarnuszka siewna w produktach kosmetycznych i leczniczych, „Postępy Nauk Medycznych”, 2018; XXXI(1A), s. 61–64.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.