Jakie produkty są lekkostrawne? Kiedy trzeba je spożywać?
Lekkostrawne produkty wskazane są przy dolegliwościach układu pokarmowego i w czasie powrotu do kondycji po zabiegach. To m.in.: chude mięsa, ryby, nabiał, roślinne tłuszcze. Ważna jest obróbka lekkostrawnych produktów, aby nie straciły swoich właściwości. Najlepiej je gotować na parze lub w wodzie, albo też grillować.
Lekkostrawne produkty - kiedy są zalecane?
Wprowadź do swojej diety lekkostrawne produkty, jeśli zmagasz się z takimi schorzeniami, jak m.in.:
choroby jelit i żołądka, np. choroba wrzodowa żołądka, nieżyt żołądka, choroba Leśniowskiego-Crohna, zapalenie błony śluzowej jelit, niektóre formy zespołu jelita drażliwego,
choroby przyzębia, np. paradontoza,
choroby nowotworowe przewodu pokarmowego, np. rak jelita grubego,
choroby infekcyjne i bakteryjne przebiegające z gorączką,
choroby nerek i dróg moczowych,
choroby wątroby, trzustki, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych.
Lekkostrawne produkty wskazane są do spożywania w okresie dochodzenia do siebie po operacjach, szczególnie tych w obrębie przewodu pokarmowego. Dodatkowo należy je wybierać podczas przygotowywania się do badań tego obszaru ciała i po nich. Przykładem jest dieta po kolonoskopii. To badanie dolnego odcinka przewodu pokarmowego, w którym przez odbytnicę wprowadza się elastyczną i długą rurkę. Tzw. kolonoskop zakończony jest kamerą, umożliwiającą dokładne obejrzenie wnętrza jelita. Produkty lekkostrawne warto wprowadzić do jadłospisu, jeśli dotychczasowy sposób odżywiania sprawiał, że czułeś się ociężały, a Twój przewód pokarmowy był nadwyrężony. Polecane są też dla osób w podeszłym wieku.
Jakie produkty są lekkostrawne?
Oto produkty łatwostrawne, jakie zaliczane są do poszczególnych kategorii żywności:
produkty zbożowe - pieczywo jasne, sucharki, graham, drobne makarony, biały ryż, drobne kasze, np. krakowska, manna, jęczmienna, łamana, kuskus, płatki zbożowe w postaci przetartej,
mleko i produkty mleczne - kefir, mleko zsiadłe, jogurt naturalny, mleko słodkie do 2% zawartości tłuszczu (o ile jest dobrze tolerowane), chude lub półtłuste białe sery, serki homogenizowane,
jaja - sadzone, gotowane na miękko, w koszulkach, w postaci omletu lub ścięte na parze w formie jajecznicy,
lekkostrawne mięso i wędliny - chuda cielęcina, wołowina, królik, drób (kurczak, indyk), chuda wieprzowina (w ograniczonych ilościach), chude wędliny, jak polędwica, kiełbasa szynkowa, szynka,
ryby - chude ryby, jak morszczuk, dorsz, leszcz, mintaj, pstrąg, flądra, tuńczyk, sola, sandacz, w ograniczonych ilościach tłuste ryby (o ile są dobrze tolerowane),
tłuszcze - oleje roślinne, jak sojowy, kukurydziany, rzepakowy, słonecznikowy, oliwa z oliwek, masło, słodka śmietanka, w ograniczonych ilościach masła z dodatkiem olejów roślinnych i wysokogatunkowe margaryny miękkie,
słodycze, cukier, desery - kisiele, dżemy bez pestek, musy, galaretki z owoców dozwolonych, kremy z mleka, biszkopty, czerstwe ciasto drożdżowe, babki piaskowe, ciasto kruche, miód; cukier jest dozwolony, ale nie preferowany,
napoje - kompoty z dozwolonych owoców, słaba herbata, słaba kawa, bawarka, kawa zbożowa z mlekiem, herbaty owocowe, mleko, soki owocowe i warzywne, woda mineralna niegazowana, w ograniczonych ilościach słabe kakao, napary z ziół - mięty, melisy, rumianku.
Jakie posiłki są lekkostrawne?
Popularnymi pokarmami lekkostrawnymi są zupy. Wymienia się wśród nich zupy mleczne, czyste (jak pomidorowa czy barszcz czerwony), na słabych wywarach, krupniki z dozwolonych kasz. Dodatkowo warto wybierać kleiki, zupę ziemniaczaną, jarzynową z dozwolonych warzyw. Wskazane są też przetarte zupy owocowe i warzywne, takie jak zupa dyniowa czy zupa z pieczonej papryki. Kasze serwuj ugotowane na sypko, przetarte lub rozklejone. Lekkostrawne produkty to też kluski lane i leniwe.Z mięs warto przygotować potrawki, pulpety, mięsne budynie. Możesz przyrządzić je też z wykorzystaniem dozwolonych metod obróbki. Dania mięsne lub rybne wzbogać sosami zagęszczonymi delikatnie zawiesiną powstałą z połączenia wody i mąki albo zaprawionymi masłem, słodką śmietaną, żółtkiem. Dobrą propozycją będzie sos cytrynowy, koperkowy lub owocowy.Podczas gotowania wskazane jest korzystanie z takich lekkostrawnych przypraw, jak: wanilia, koperek, cynamon, kminek, imbir, bazylia, pietruszka, bazylia, majeranek, lubczyk, tymianek, rozmaryn. Do doprawiania polecany jest też sok z cytryny. Wystrzegaj się za to ostrych dodatków, typu czosnek, musztarda, ostra papryka, chrzan, ocet, cebula.
Jakie są lekkostrawne owoce i warzywa?
Warzywa lekkostrawne stanowią przede wszystkim: młody zielony groszek, buraki, marchew, dynia, kabaczek, szpinak, młoda fasolka szparagowa. Warzywa te możesz spożywać gotowane, ewentualnie z dodatkiem niewielkiej ilości masła. Na surowo warto jeść takie lekkostrawne warzywa, jak: cykoria, ogórki, seler, zielona sałata, pomidory bez skórki, starta marchewka z jabłkiem. Lekkostrawne owoce to przede wszystkim: jabłko, morela, brzoskwinia, pomarańcza, melon, banan, melon. Spożywaj je dojrzałe, bez pestek i po usunięciu skórki. W ograniczonych ilościach, w formie soku lub przecieru, możesz jeść porzeczki, jagody, maliny, truskawki.
Obróbka lekkostrawnych produktów
Nawet jeśli wybrałeś najbardziej lekkostrawne produkty, lecz do przygotowywania posiłku zastosujesz niewłaściwą technikę, to ich korzystny wpływ na Twój organizm będzie zniweczony. Pamiętaj, aby wystrzegać się smażenia na głębokim tłuszczu, duszenia z dodatkiem tłuszczu, zapiekania. Do przygotowywanych z lekkostrawnych produktów dań nie dodawaj zasmażek. Niewskazane jest też odsmażanie i odgrzewanie potraw.Jeśli chcesz się lekkostrawnie odżywiać, zwracaj uwagę nie tylko na produkty spożywcze, lecz stosuj odpowiednie metody ich obróbki. Wśród najzdrowszych można wymienić:
gotowanie na parze - możesz wykorzystać do tego parowar, specjalny garnek, a nawet zwykły garnek i sito,
duszenie w sosie własnym,
gotowanie w wodzie - aby zminimalizować stratę cennych minerałów i witamin, wrzucaj produkty do wrzątku i nie rozgotowuj ich,
grillowanie - możesz wykorzystać do tego patelnię grillową, grill domowy, a letnią porą przygotowywać posiłki na dworze na klasycznym grillu,
smażenie bez dodatku tłuszczu na specjalnej patelni, a jeśli takiej nie masz, to podobny efekt uzyskasz, kładąc na zwykłą patelnię kawałek pergaminu. W ten sposób ryzyko przywierania przy smażeniu bez tłuszczu jest znacznie ograniczone.
Wybierając powyższe techniki, zachowujesz wartości odżywcze produktów i znacznie ograniczasz spożycie tłuszczów, tym samym zmniejszasz kaloryczność posiłków.
- M. Jarosz, Zasady prawidłowego żywienia chorych w szpitalach, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2011, s. 109-111.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.