Co to jest menopauza? Jak poradzić sobie z jej objawami?

Czym jest menopauza?

Menopauza oznacza ostatnią miesiączkę, po której przez 12 kolejnych miesięcy nie pojawiło się krwawienie. Brak menstruacji jest spowodowany naturalnymi procesami starzenia się organizmu, a nie zmianami patologicznymi (chorobowymi). Jej przyczyną jest wygaśnięcie czynności jajników, a tym samym spadek stężenia hormonów płciowych. Po tym czasie kobieta jest już niezdolna do zajścia w ciążę. Menopauza to naturalny etap w życiu.

Bardzo często określenie „menopauza” jest stosowane w odniesieniu do całego okresu przekwitania, czyli zmian w organizmie kobiety, które zaczynają się już na kilka lat przed wystąpieniem ostatniej miesiączki i po nim. Prawidłowo dzieli się ją na:

• premenopauzę - to kilkanaście lat przed pojawieniem się menopauzy (można spotkać się także z definicją, że jest to cały czas od pierwszej do ostatniej miesiączki),

• perimenopauzę - to kilka lat przed ostatnią miesiączką (od wystąpienia nieregularnych cykli miesiączkowych) i 12 miesięcy po ostatnim krwawieniu,

• postmenopauzę - cały okres po menopauzie.

Datę wystąpienia menopauzy ustala się wstecz. Tak długi okres (12 miesięcy) do ustalenia, że cykl menstruacyjny faktycznie ustał, jest potrzebny ze względu na nieregularne miesiączkowanie, które często obserwuje się u kobiet po 45. roku życia.

Polecamy

---

Zdrowie

Jakie badania hormonalne może zlecić ginekolog?

Wizyta u ginekologa kojarzy się przede wszystkim z cytologią, USG, badaniem piersi albo prowadzeniem ciąży. Jednak w kompetencjach lekarza tej specjalizacji leży także leczenie niektórych zaburzeń hormonalnych. Dziedziną medycyny, zajmującą się badaniem hormonów jest przede wszystkim endokrynologia, ale narządy płciowe, którymi zajmuje się ginekologia, również odgrywają istotną rolę w produkcji hormonów. Zastanawiasz się nad tym, jakie badania hormonalne może zlecić ci ginekolog w czasie wizyty? Przeczytaj artykuł.

Redakcja30.11.2021

W jakim wieku zaczyna się menopauza?

Zapewne nurtuje cię kwestia, w jakim wieku zaczyna się menopauza. Ostatnią miesiączkę najczęściej stwierdza się u kobiet, które mają między 45 a 55 lat. Musisz jednak zdawać sobie sprawę, że procesy, które prowadzą do ustania cyklu miesiączkowego, mogą rozpocząć się nawet 6 lat wcześniej.

Pamiętaj, że płodność kobiety zmniejsza się wraz z wiekiem. Już po 35. roku życia zmienia się poziom hormonów płciowych. Dodatkowo maleje liczba pęcherzyków jajnikowych, z których powstają komórki jajowe. Tym samym nie wszystkie cykle są owulacyjne (szacuje się, że w wieku 35 lat to 50%, a w 45. roku życia - zaledwie 5%).

Jakie są objawy menopauzy?

Objawem menopauzy jest brak miesiączki przez 12 miesięcy. W okresach perimenopauzy i postmenopauzy mogą pojawić się nieprzyjemne dolegliwości. Część z nich istotnie wpływa na jakość życia i codzienne funkcjonowanie.

Objawy menopauzy (w potocznym jej rozumieniu jako całego okresu przekwitania) to:

• uderzenia gorąca,

• nieregularne miesiączki lub skrócenie czasu krwawienia,

• zlewne poty (szczególnie w nocy),

• zaburzenia snu,

• zawroty i bóle głowy,

• pogorszenie pamięci i problemy z koncentracją,

• kołatanie serca,

• osłabienie,

• bóle mięśni i stawów,

• rozdrażnienie i nerwowość,

• wahania nastroju,

• trudności w radzeniu sobie ze stresem,

• depresja,

• suchość pochwy,

• nietrzymanie moczu,

• zwiększona podatność na infekcje układu moczowo-płciowego,

• zaburzenia libido,

• ból podczas stosunku,

• pogorszenie się kondycji skóry i włosów,

• przyrost masy ciała.

Jednym z problemów, z którym zmagają się kobiety po menopauzie, jest osteoporoza pomenopauzalna. To zmniejszenie masy kości i zmiany w ich strukturze, które zwiększają ryzyko złamań. Powoduje ją spadek estrogenów.

Przedwczesna menopauza

Przedwczesna menopauza dotyczy sytuacji, w której ostatnia w życiu miesiączka wystąpiła u kobiety przed 40. rokiem życia. Jest ona związana z przedwczesnym wygaśnięciem funkcji jajników. Przyczyny takiego stanu nie zostały do końca poznane. Dużą rolę przypisuje się czynnikom genetycznym i autoimmunologicznym. Przedwczesna menopauza może być również skutkiem leczenia przeciwnowotworowego lub zabiegów chirurgicznych w obrębie narządów rodnych (zwłaszcza usunięcia jajników).

Jak złagodzić objawy menopauzy?

Istnieje kilka sposobów na złagodzenie objawów menopauzy. Jednym z nich jest hormonalna terapia zastępcza. Polega ona na przyjmowaniu hormonów, aby wyrównać ich poziom w organizmie. Na dolegliwości mogą pomóc także antydepresanty. Metody farmakologiczne mają różne skutki uboczne. Nie są też przeznaczone dla wszystkich kobiet. O ich zastosowaniu i rodzaju zawsze decyduje lekarz. Sięga się po nie, gdy objawy menopauzy znacznie obniżają jakość życia.

W przypadku lekkich dolegliwości dobrze sprawdzają się naturalne sposoby. Polegają one na piciu naparów lub przyjmowaniu preparatów ziołowych. Zioła na menopauzę to m.in.: szałwia, rumianek, kozłek lekarski, wiesiołek.