Co to jest polip hiperplastyczny? Czy jest groźny?
Polip hiperplastyczny to zmiana, która dotyczy błony śluzowej takich narządów, jak jelita, żołądek czy macica. Jest to twór, który przypomina guz, jednak w zdecydowanej większości nigdy nie przekształci się w nowotwór. Niewielkie polipy, np. o średnicy mniejszej niż 1 cm, nie wymagają ingerencji chirurgicznej, natomiast te większe usuwane są operacyjnie (podczas polipektomii). Sprawdź, co jeszcze warto o nich wiedzieć.
Polecane
Polipy hiperplastyczne – co to za zmiany?
Polipy hiperplastyczne (rozrostowe) występują w błonach śluzowych różnych narządów wewnętrznych. Fachowcy powiedzą, że to guzowate twory patologiczne w postaci pojedynczej lub mnogiej. Do ich powstawania prowadzi nadmierna regeneracja nabłonka narządu, spowodowana przewlekłym stanem zapalnym. Jeśli polip znajduje się w żołądku, najprawdopodobniej doprowadziły do niego długo nieleczone wrzody żołądka lub złośliwa niedokrwistość.
Tego typu zmiany wykrywane są najczęściej podczas kontrolnych badań, takich jak kolonoskopia (w przypadku jelita grubego), gastroskopia (gdy problem dotyczy przewodu pokarmowego) czy USG (jeśli mowa o jamie brzusznej lub macicy). O istnieniu małych polipów pacjenci często dowiadują się przez przypadek – guzki o niewielkich rozmiarach zazwyczaj nie dają charakterystycznych objawów. Jeśli są większe, trzeba liczyć się z koniecznością ich usunięcia.
Polip hiperplastyczny – jak wygląda?
Polip hiperplastyczny może występować pojedynczo, jednak w zdecydowanej większości przypadków od razu pojawia się wiele guzków w jednym miejscu. Wskazuje na to nazwa „polip”, w której występuje grecki przedrostek polys, oznaczający dosłownie „mnogi” lub „wielki”. Średnica polipa może wynosić od 1 mm do nawet ponad 12 cm, choć średnio jest to 1 cm. W najbardziej charakterystycznej postaci przypomina on nieco maczugę, która składa się z szypuły, czyli cienkiej nóżki, oraz z miękkiego zgrubienia o kulistym kształcie.
Gdzie może pojawić się polip hiperplastyczny? Jakie są jego objawy?
Polipy hiperplastyczne to zmiany, które mogą dotyczyć różnych narządów. Do najpowszechniejszych rodzajów należą:
polipy odbytu – nie można mylić ich z żylakami odbytu, popularnie zwanymi hemoroidami. Towarzyszą im zazwyczaj dolegliwości, takie jak: zaparcia, biegunka, krew w stolcu, ból brzucha czy zmiana rytmu wypróżnień. Polipy same w sobie zazwyczaj nie są bolesne, jednak zmian większych niż 1 cm nie warto bagatelizować, ponieważ z biegiem czasu mogą przekształcić się w raka jelita grubego;
polipy żołądka – podobnie jak w przypadku polipów odbytu, niewielkie zmiany są bezobjawowe, natomiast te większe powodują anemię, zapalenie błony śluzowej żołądka i niecharakterystyczne bóle brzucha. Pojedyncze polipy hiperplastyczne występują w okolicy odźwiernika żołądka, czyli mięśniowego „pierścienia”, który łączy żołądek z dwunastnicą. W postaci mnogiej pojawiają się w całym żołądku. Jest to często skutek zakażenia bakterią Helicobacter pylori. Pozbycie się jej na drodze antybiotykoterapii sprawia, że większość polipów znika;
polipy w gardle – przyczyną ich powstawania może być przeciążenie fałdów głosowych lub palenie tytoniu. Objawiają się całym zespołem kłopotliwych dolegliwości, do których należą kaszel i duszności. Polipy hiperplastyczne w gardle uniemożliwiają swobodne oddychanie. Wielu palaczy obawia się, że są to objawy raka płuc. W przeciwieństwie do tego nowotworu, polipy nie należą do złośliwych zmian;
polipy pęcherzyka żółciowego – w większości przypadków nie dają one żadnych objawów, jednak czasem wraz z nimi mogą pojawić się ból brzucha po prawej stronie, wymioty oraz nudności.
Jak usuwa się polipy hiperplastyczne?
Polipy hiperplastyczne o średnicy poniżej 1 cm zazwyczaj nie wymagają leczenia, a jedynie obserwacji i badań kontrolnych. Niektóre z nich kwalifikują się do leczenia farmakologicznego (polipy nosa, polipy żołądka w przebiegu infekcji Helicobacter pylori), jednak nie jest ono kłopotliwe – w wielu przypadkach wystarczy stosowanie odpowiedniego leku, np. steroidu w formie aerozolu, jeśli problem dotyczy nosa lub gardła. Duże polipy mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie, dlatego trzeba je usunąć operacyjnie. Polipektomia (operacja usunięcia polipa) przeprowadzana jest metodą endoskopową poprzez wprowadzenie sondy do wnętrza ciała. Zabieg nie jest bolesny, ponieważ odbywa się w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym.
Polipy hiperplastyczne – czy są groźne?
Szacuje się, że polipy hiperplastyczne przekształcają się w nowotwór złośliwy z częstotliwością 0,5–7%. Ryzyko nie jest duże, jednak każdy polip o średnicy powyżej 2 cm powinien być przedmiotem dodatkowej diagnostyki. W przypadku każdej większej zmiany wskazane jest badanie histopatologiczne, które ma za zadanie wykazać jej charakter. Im szybciej polip zostanie wykryty, tym większa jest szansa, że nigdy nie będzie on zagrożeniem dla zdrowia i życia.
- I. Niedzielska i in., Polip a rak jelita grubego, „Chirurgia Polska” nr 1, 2008.
- A. Szczeklik, Choroby wewnętrzne, t. I, II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- G. Wallner i in., Zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2018.
- C. Will i in., Jak skutecznie zlikwidować stan zapalne w organizmie. Dieta przeciwzapalna i terapie dopasowane do twego bioindywidualnego profilu zapalnego, Wydawnictwo Vital, Białystok 2021.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.