Umów teleporadę
Welbi
OdżywianieSkładniki odżywcze 2 min.

Jakie są przyczyny niedoboru żelaza w organizmie?

Sylwia Brodniewska 24.01.2022Aktualizacja: 28.02.2024

Przyczyny niedoboru żelaza mogą być różne, jednak najczęściej wynikają one z nieprawidłowej diety. Pierwszymi objawami wskazującymi na niedobór tego pierwiastka jest zmęczenie, apatia oraz brak energii. Często wystarczy zmiana sposobu żywienia, aby wyrównać niedobory w organizmie. O żelazo powinien zadbać każdy z nas, w szczególności kobiety w ciąży i dzieci w okresie wzrostu.


przyczyny-niedoboru-zelaza-w-organizmie
pexels

Polecane

nalewka-z-aloesu-zastosowanie-i-wlasciwosci
Odżywianie
1 min.
Nalewka z aloesu – zastosowanie i właściwości
19.05.2021
ile-kalorii-ma-jajko-sadzone-na-twardo-na-miekko
Odżywianie
1 min.
Czy jajka są kaloryczne? Fakty i mity
19.05.2021
ziola-na-obnizenie-potasu-jakie/
Odżywianie
1 min.
Zioła na obniżenie potasu – co warto wybrać?
10.08.2022
syrop-z-lawendy-jakie-ma-wlasciwosci-i-zastosowanie
Odżywianie
1 min.
Syrop lawendowy – na co pomaga, jak go przygotować i odpowiednio wykorzystać
19.05.2021
Spis treści
  1. Jaką rolę pełni żelazo w organizmie?
  2. Jakie są przyczyny niedoboru żelaza?
  3. Jak podnieść poziom żelaza dietą?

Jaką rolę pełni żelazo w organizmie?

Żelazo jest ważnym pierwiastkiem w ludzkim organizmie. Jego podstawową rolą jest transport krwi i dwutlenku węgla do narządów znajdujących się w całym organizmie. Odpowiedni poziom żelaza jest potrzebny dla odporności organizmu. Dzięki niemu rzadziej łapiemy infekcje wirusowe czy bakteryjne. Dba o prawidłowe funkcjonowanie wielu narządów, np. tarczycy. Zatem jeśli pojawi się niedobór żelaza, przyczyny dotyczyć będą zaburzeń jej funkcjonowania. Żelazo w szczególności powinny docenić kobiety, ponieważ wpływa ono na wygląd. Dzięki niemu włosy są mocniejsze, szybciej rosną, paznokcie są twardsze, nie łamią się, a cera jest błyszcząca i ma zdrowy kolor.

Żelazo jest bardzo ważne dla kobiet w ciąży, ponieważ wpływa na rozwój płodu. Niedobory żelaza mogą powodować wady rozwojowe, problemy z donoszeniem ciąży, przedwczesny poród lub poronienie.

Zapotrzebowanie na żelazo zależy od wielu czynników i może się zmieniać na różnych etapach życia. Zależy od:

  • wieku,

  • aktywności fizycznej,

  • masy ciała,

  • płci, a także

  • obecnej kondycji organizmu.

Jeśli w ostatnim czasie nie jadłeś regularnie, mało spałeś, byłeś przemęczony, możliwe, że będziesz potrzebować więcej żelaza niż w sytuacji, kiedy prowadzisz bardziej higieniczny tryb życia.

Jakie są przyczyny niedoboru żelaza?

Podstawowe przyczyny niedoboru żelaza we krwi dotyczą niestosowania diety bogatej w żelazo. Składa się ona z produktów, które zawierają dużo żelaza. Najwięcej jest go w czerwonym mięsie, podrobach oraz jajach kurzych, głównie w żółtku. Na niedobory często są narażone osoby będące na diecie wegetariańskiej, wegańskiej lub mocno ograniczające mięso w swojej diecie. Modyfikacja swojego jadłospisu może być kluczowa dla utrzymania optymalnego poziomu żelaza we krwi. Jeśli nie chcesz jeść mięsa, włącz do diety warzywa strączkowe, natkę z pietruszki czy buraki, które stanowią dobre źródło żelaza. Gdy pojawi się spadek żelaza, przyczyny mogą bowiem być poważne.

Żelazo traci się wraz z krwią, dlatego warto dbać o jego poziom, w szczególności jeśli jesteś po operacji, urazie czy miewasz długie i obfite miesiączki. Są to sytuacje, kiedy należy zadbać o swoje zdrowie, dostarczając organizmowi żelazo oraz inne ważne witaminy i mikroelementy. Na niedobory żelaza są również narażone osoby z zapalnymi chorobami jelit, takimi jak choroba Leśniewskiego-Crohna, która obejmuje przewód pokarmowy i powoduje zaburzenia wchłaniania wielu cennych substancji. Pierwsze objawy niedoboru żelaza, ogromne zmęczenie i apatia, są charakterystyczne. Jeśli je zauważysz, nie zwlekaj z wizytą u lekarza.

Jeśli chodzi o brak żelaza, przyczyny mogą leżeć również w regularnym oddawaniu krwi. Utrata w takiej sytuacji jest duża, dlatego dawcy powinni wdrożyć prawidłową dietę i odpowiednią suplementację, aby uzupełnić braki żelaza w organizmie. Osoby, które są dawcami krwi, powinny w szczególności o siebie zadbać, ponieważ jednym z warunków oddania krwi jest zdrowy organizm, bez chorób i niedoborów witamin czy mikroelementów.

Jeśli zauważasz u siebie zmęczenie, senność, osłabienie oraz brak energii, może to świadczyć o niedoborach żelaza, dlatego warto w pierwszej kolejności zrobić badania i zadbać o swoją dietę. Mogą to być właśnie objawy anemii, dlatego ważne, aby to kontrolować.

Jak podnieść poziom żelaza dietą?

Dobrze dobrana, zbilansowana dieta może pomóc w walce z wieloma dolegliwościami, a także uzupełnić braki w witaminach i mikroelementach. Posiłki powinny zawierać produkty bogate w żelazo. Poza czerwonym mięsem, podrobami i jajami, żelazo można znaleźć w bezmięsnych produktach, jak szpinak, brokuły, kalafior. Warto sięgać także po ryby, głównie szprotki, sardynki, makrelę czy dorsza. Źródłem żelaza są ponadto suszone owoce, kakao i natka z pietruszki.

Aby żelazo jeszcze lepiej się wchłaniało, należy dobrze komponować dania. Produkty z wapniem, czyli nabiał, zmniejszają wchłanianie się żelaza, dlatego nie warto ich dodawać do wszystkich dań. Podobnie jest w przypadku spożywania kawy lub herbaty do posiłku. Inaczej jest, kiedy dołączymy produkty bogate w witaminę C. Zwiększają one wchłanianie żelaza. W witaminę C są bogate:

  • cytrusy,

  • dzika róża,

  • porzeczki,

  • rokitnik,

  • papryka.

Jeśli niedobory są duże, a przyczyny braku żelaza w organizmie poważne, możliwe, że konieczne będzie włączenie żelaza w formie suplementów diety lub leków. Pamiętaj jednak, aby popijać je wodą niegazowaną. Cola, kawa czy mocna herbata nie są wskazane, ponieważ mogą obniżać skuteczność suplementu.

Źródła
  1. U. Goeber, Poradnik dla pacjenta – Żelazo: pierwiastek życia, Wydawca Medpharm, Wrocław 2015.
  2. Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod red. M. Jarosza i innych, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Warszawa 2020.
Author 
Sylwia Brodniewska
 picture

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.

Najchętniej czytane

kiszona-rzepa-jak-zrobic-przepis-krok-po-kroku
Odżywianie
3 min.
Kiszona rzepa - jak zrobić? Przepis krok po kroku
29.10.2021
sniadanie-lekkostrawne-z-czego-powinno-sie-skladac
Odżywianie
2 min.
Śniadanie lekkostrawne - z czego powinno się składać?
27.07.2021
kurkuma-na-stawy-jak-nalezy-ja-stosowac
Odżywianie
1 min.
Kurkuma na stawy – dlaczego i w jaki sposób ją stosować?
14.05.2021
zupa-lekkostrawna-z-czego-ja-ugotowac
Odżywianie
2 min.
Zupa lekkostrawna – z czego ją ugotować? | Welbi
19.05.2021
Popularne w kategorii Odżywianie
nadmiar-zelaza-objawy-skorne-i-neurologiczne
Odżywianie
1 min.
Nadmiar żelaza - objawy skórne i neurologiczne
21.01.2022
Konsultacja lekarska online
Konsultacja lekarska online
Alergolog onlineChirurg onlineDermatolog onlineDiabetolog onlineEndokrynolog onlineGastrolog online
arrow-link
Zobacz więcej

Artykuły o zdrowiu

ul. Topiel 12, 00-342, Warszawa
Redakcja WelbiSara Łątkowska - redaktor naczelnyredakcja@welbi.pl

© 2024 Welbi. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Regulamin serwisuPolityka prywatnościPolityka cookies

Social media

  • facebook logo
  • instagram logo

Serwis welbi.pl ma charakter edukacyjny, nie stanowi i nie zastępuje porady lekarskiej. Redakcja serwisu dokłada wszelkich starań, aby informacje w nim zawarte były poprawne merytorycznie, jednakże decyzja dotycząca leczenia należy do lekarza. Redakcja i wydawca serwisu nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych na stronach serwisu, który nie prowadzi działalności leczniczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w rozumieniu art. 3 ust 1 ustawy o działalności leczniczej.