Sok żurawinowy – wartości odżywcze i zastosowania
Sok z żurawin ze względu na swoje właściwości jest często wybierany przez osoby borykające się z zakażeniami układu moczowego. Choć nie należy do popularnych i często spożywanych produktów, są sposoby na to, by włączyć go do diety. Sprawdź, jak to zrobić i co kryje w sobie sok żurawinowy.
Sok żurawinowy – wartości odżywcze
Pierwsze wzmianki o uprawie żurawiny pochodzą z 1816 roku. Ta rosnąca głównie w klimacie umiarkowanym roślina charakteryzuje się kulistymi i czerwonymi owocami, które swoje zastosowanie znalazły w gastronomii, przy produkcji napojów, a w pewnym momencie również suplementów diety. Wytwarzany z nich sok żurawinowy składa się w ponad 90% z wody. Dostarcza ok. 27 kcal/100 g produktu i jest głównie źródłem węglowodanów. Znajdziesz w nim pewne ilości składników mineralnych i witamin takich jak potas, witamina C czy wapń, jednak soku z żurawiny nie można zaliczyć do znaczących źródeł wapnia w diecie. Podobnie jest zresztą z żelazem, które zawiera w niewielkich ilościach. Co jednak ciekawe – w soku znajdziesz go trochę więcej niż w świeżych owocach, niemniej, jeśli potrzebujesz zwiększyć spożycie tego pierwiastka, wciąż poszukuj lepszych źródeł żelaza. Oprócz tego żurawinowy sok zawiera różnorodne związki aktywne takie jak kwas cytrynowy, flawonoidy (kwercetyna, kempferol), antocyjany – to one odpowiadają za kolor owoców oraz soku, a także flawonole, sterole czy kwas benzoesowy, który stanowi naturalny konserwant.
Zastosowania soku z żurawiny
Żurawina i jej sok od kilku stuleci są używane w celach leczniczych. Niewątpliwie najwięcej o soku z żurawiny mówi się w kontekście zakażeń układu moczowego. Jednym ze wskazywanych mechanizmów działania jest obniżanie pH moczu, które staje się wówczas niesprzyjające do rozwoju patogenów. W badaniach często ten efekt uznawany jest za krótkotrwały i zbyt mały, by mówić o właściwościach bakteriobójczych. Innym mechanizmem działania jest zapobieganie przyczepianiu się bakterii do komórek nabłonka. Sok z żurawiny wykorzystasz jako dodatkowe wsparcie podczas leczenia zakażeń układu moczowego, które może skracać czas trwania kuracji, a także zmniejszać ryzyko ponownych infekcji. Dane literaturowe wspominają o obniżeniu częstotliwości nawrotów choroby o ponad 40% przy codziennym przyjmowaniu 300 ml soku.
Żurawina do picia w formie soku była też testowana w kontekście zakażeń Helicobacter pylori. U pacjentek otrzymujących klasyczne leczenie w połączeniu ze spożyciem soku zaobserwowano wyższą częstość eradykacji H. pylori niż w grupie nieprzyjmującej soku. Flawonoidy zawarte w żurawinie mają również właściwości antyoksydacyjne, zapobiegają utlenianiu cholesterolu i pozytywnie wpływają na układ krążenia. Sok z żurawiny wykazuje także działanie przeciwdrobnoustrojowe i przeciwgrzybicze. Wskazuje się nawet na możliwość wykorzystywania związków bioaktywnych zawartych w żurawinie przy produkcji żywności jako naturalnych konserwantów.
Bezpieczeństwo soku z żurawiny
Interakcje soku żurawinowego z lekami są rzadkie, dlatego żurawina i jej przetwory uchodzą za bardzo bezpieczne. Przeciwwskazaniem jest jednak stosowanie warfaryny, czyli leku o działaniu przeciwzakrzepowym. Sok żurawiny i inne wyroby z żurawiny potencjalnie mogą zwiększać jego działanie i tym samym zwiększać ryzyko krwotoków o różnej sile, co wynika z nadmiernej aktywności przeciwzakrzepowej. Takie ostrzeżenie zostało nawet zawarte w ulotce jednego ze znanych leków stosowanych w przypadku zakrzepicy. Umiarkowane spożycie zaleca się także u osób, których organizmy mają szczególną tendencję do tworzenia kamieni nerkowych.
Jak włączyć sok żurawinowy do swojej diety?
Najoczywistszym sposobem jest wypijanie soku w czystej postaci. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, jaki to jest produkt. Sok żurawinowy bez cukru jest bardzo cierpki i kwaśny, a więc dla wielu osób w takiej czystej postaci będzie nie do spożycia. By przy tym kontrolować ilość cukru dodanego, można go samodzielnie osłodzić, np. ksylitolem czy erytrytolem (szczególnie jeśli nie chcesz zwiększać jego kaloryczności). Innym sposobem jest dodanie soku do smoothie, które zawiera w sobie słodkie owoce, np. banany. Na bazie soku żurawinowego zrobisz też domowy kisiel. Sam produkt kupisz zazwyczaj w sklepach z żywnością ekologiczną czy aptekach, ale da się go zrobić samodzielnie z wykorzystaniem świeżych owoców żurawiny. Te jednak są zdecydowanie rzadziej spotykane w sklepach niż produkty w formie suszone i ich dostępność może być problemem.
- L. Woźnicka-Leśkiewicz i wsp., Interakcje antykoagulantów z lekami i żywnością – wskazówki dla lekarza praktyka, „Choroby Serca i Naczyń” 2014, tom 11, nr 2, s. 78–90.
- A. Gryszczyńska, Żurawina amerykańska (Vaccinium macrocarpon) – lek na problemy urologiczne, „Przegląd Urologiczny” 2010, s. t. 11, nr 63, s. 32–39.
- A. Bazylko i wsp., Wpływ polifenoli z żurawiny na zdrowie człowieka, „Czynniki Ryzyka” 2007, nr 4, s. 57–61.
- A. Stobnicka i wsp., Możliwości wykorzystania właściwości żurawiny (Oxycoccus) we współczesnej medycynie, „Borgis – Postępy Fitoterapii” 2010, nr 3, s. 170–175.
- Charakterystyka Produktu Leczniczego Warfarin, http://leki.urpl.gov.pl/files/Warfin_tabl_dwiedawki.pdf, dostęp: 09.06.2021 r.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.