Czy tartrazyna to szkodliwy barwnik?
Dodawanie konserwantów, barwników i ulepszaczy do produktów spożywczych ma poprawić ich smak, wygląd i zapach. Tartrazyna jest barwnikiem, który nadaje żółtego odcienia, jednakże jest jednym z silniejszych alergenów pokarmowych. Na jej spożycie powinny uważać osoby cierpiące na astmę czy uczulone na kwas acetylosalicylowy. Nie powinny jej spożywać także dzieci, ponieważ może wywoływa ć objawy podobne do ADHD.
Co to jest tartrazyna?
Tartrazyna jest syntetycznym barwnikiem, który jest wykorzystywany w przemyśle spożywczym, ale także dodaje się go do kosmetyków i leków i suplementów diety. Bardziej popularną nazwą jest żółcień spożywcza. Została dopuszczona do stosowania pod numerem E102.
Tartrazyna to barwnik o żółtym odcieniu, który jest stosowany także w branży tekstylnej i drukarskiej. W zależności od stężenia może barwić na żółto lub pomarańczowo. Czasem może być łączona z niebieskimi barwnikami w celu uzyskania zieleni. Jest dobrze rozpuszczalna w wodzie i glicerolu. Jest dostępna w formie proszku lub granulatu, który łączy się z innymi składnikami podczas produkcji. Jeśli masz zdrowe jelita, tartrazyna jest dobrze metabolizowana w przewodzie pokarmowym.
Gdzie występuje tartrazyna?
W przemyśle spożywczym tartrazyna jest wykorzystywana w wyrobach cukierniczych, makaronach, słodyczach czy produktach przeznaczonych dla sportowców. Najczęściej można ją znaleźć w produktach w kolorze żółtym, czyli takim, które są o smakach bananowym, cytrynowym, pomarańczowym czy melonowym. Tartrazyna jest obecna w chipsach, żółtych sosach, musztardzie, a także może być dodawana do barwienia alkoholi.
Tartrazynę można znaleźć w produktach kosmetycznych. W kosmetykach pielęgnacyjnych można ją znaleźć w mydle, szamponach do włosów, płynach do kąpieli czy balsamach do ciała. Może stanowić także jeden ze składników kosmetyków do makijażu, jak szminki, pudry, cienie do powiek czy podkłady. Może być także dodawana do past do zębów, perfum, żeli antybakteryjnych. Najczęściej można ją znaleźć w kosmetykach w zielonym kolorze. Tartrazyna może być dodawana do tatuaży wykonywanych z henny, która po kilku dniach samodzielnie schodzi ze skóry. W przypadku alergii na ten barwnik mogą pozostać trwałe blizny spowodowane reakcją na ten alergen pokarmowy.
W przemyśle farmaceutycznym barwnik E102 można znaleźć w suplementach diety, głównie przeznaczonych dla sportowców. Jest stosowana do barwienia syropów, a także dodawana do produkcji otoczek na leki, kapsułek i balsamów. Często występuje w lekach na przeziębienie i grypę, dostępnych w formie tabletek czy rozpuszczanych w wodzie.
Barwnik jest również wykorzystywany do produkcji tkanin w kolorze żółtym lub pomarańczowym. Najczęściej wykorzystuje się do barwienia jedwabiu i wełny. W branży poligraficznej również jest chętnie wykorzystywany, ponieważ po zmieszaniu z kwasem borowym ma właściwości fosforescencyjne, czyli świeci własnym światłem, jeśli uprzednio zostanie odpowiednio naświetlona z zewnętrznych źródeł.
Czy tartrazyna jest szkodliwa?
Tartrazyna, jak wiele dodatków do żywności może powodować pojawienie się reakcji alergicznych, jak pokrzywka, duszności, wyprysk czy nietolerancje pokarmowe. Jeśli nie możesz spożywać aspiryny możliwe, że tartrazyna również będzie wywoływać u Ciebie podobne reakcje. Może również wywołać ataki astmy, które stanowią niebezpieczeństwo dla ludzkiego organizmu.
Po spożyciu tartrazyny mogą wystąpić reakcje jak:
zaczerwienienie skóry,
obrzęk warg i języka,
łuszczenie i zapalenie skóry,
katar sienny,
trudności z oddychaniem.
Objawy niekoniecznie występują od razu po spożyciu produktu z barwnikiem. Mogą pojawić się nawet po upływie 12-14 godzin od spożycia lub ekspozycji na niego. Od kilku lat producenci mają obowiązek informowania o zawartości tartrazyny w danym produkcie. W przypadku produktów, które mogą być spożywane przez dzieci, musi pojawić się informacja - “E102 może mieć szkodliwy wpływ na aktywność i skupienie uwagi u dzieci”.
Warto również wiedzieć, że tartrazyna może powodować niepokój i nadpobudliwość u dzieci. Mogą mieć problem ze skupieniem uwagi, uspokojeniem się i przebywaniem w jednym miejscu. Tartrazyna spożywana przez dzieci może powodować objawy podobne do ADHD, powodować bezsenność i problemy z uczeniem się.
- J. Gajda-Wyrębek, J. Jarecka, K. Kuźma, M. Beresińska, Zawartość barwników mających szkodliwy wpływ na aktywność i skupienie uwagi u dzieci w wybranych środkach spożywczych, Czasopismo Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, nr 44 2011.
- Z. Sarbak i inni, Chemia w kosmetyce i kosmetologii, Wydawnictwo MedPharm Polska, Wrocław 2018.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych w Welbi należy skonsultować ich treść z lekarzem. Welbi dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów był najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.